Qanqal

Qanqal
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Campanulids Dəstə: Astraçiçəklilər Fəsilə: Mürəkkəbçiçəklilər Yarımfəsilə: Carduoideae Triba: Cardueae Yarımtriba: Carduinae Cins: Qanqal
Beynəlxalq elmi adı
Cirsium Mill., 1754
Şəkil axtarışı ITIS   36334 NCBI   41549 EOL   38277

Qanqal (lat. Cirsium) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Çoxillik, az hallarda ikiillik otlardır. Çiçəkləri boruşəkilli olub, səbətcik formalı çiçək qrupunda yerləşir. Çiçək sarığı və yarpağının kənarı tikancıqlı, toxumları uçağanlıdır. Şimal yarımkürəsində 200, Qafqazda 60, Azərbaycanda isə 32 növü yayılmışdır. Şotlandiyanın milli gülüdür. Gövdəsinin hündürlüyü 50—130 sm, yarpaqları oturaqdır. Şaquli kökləri 3–5 m dərinliyə gedir, yan köklər yaruslarla yerləşir. Toxumla və vegetativ yolla çoxalır. Əksəriyyəti çətin məhv edilən alaqdır, məhsulun kəmiyyət və keyfiyyətini aşağı salır. Bəziləri dekorativ və ya balverən bitkidir.

Mübarizə tədbirləri

Düzgün növbəli əkin, dərin payız şumu aparılır, sahələrə herbisidlər çilənir.

Sinonimləri

• Cephalonoplos (Neck. ex DC.) Fourr.
• Onotrophe Cass.
• Lophiolepis (Cass.) Cass.
• Eriolepis Cass.
• Acarna Hill
• Breea Less.
• Cephalanophlos Fourr.
• Erythrolaena Sweet
• Cnicus L. p.p.
• Cephalanoplos Neck.
• Epitrachys (DC. ex Duby) K.Koch
• Hemisteptia Bunge
• Echenais Cass.
• Orthocentron (Cass.)

Növləri

• Cirsium acaule Scop.
• Cirsium albicans Willk.
• Cirsium arizonicum (A.Gray) Petr.
• Cirsium arvense (L.) Scop.
• Cirsium canum (L.) All.
• Cirsium carniolicum Scop.
• Cirsium discolor (Muhl. ex Willd.) Spreng.
• Cirsium dissectum (L.) Hill
• Cirsium echinatum (Desf.) DC.
• Cirsium edule Nutt.
• Cirsium effusum Matsum.
• Cirsium eriophorum (L.) Scop.
• Cirsium fontinale Jeps.
• Cirsium helenioides (L.) Hill
• Cirsium heterophyllum (L.) Hill
• Cirsium lanceolatum (L.) Hill
• Cirsium mexicanum D.C.
• Cirsium monspessulanum (L.) Hill
• Cirsium montanum (Waldst. & Kit. ex Willd.) Spreng.
• Cirsium neomexicanum A.Gray
• Cirsium occidentale (Nutt.) Jeps.
• Cirsium oleraceum (L.) Scop.
• Cirsium palustre (L.) Scop.
• Cirsium quercetorum (A.Gray) Jeps.
• Cirsium rivulare (Jacq.) All.
• Cirsium scabrum (Poir.) Bonnet & Barratte
• Cirsium spinosissimum (L.) Scop.
• Cirsium tuberosum (L.) All.
• Cirsium vulgare (Savi) Ten.