Danişmənd qazi

Danişmənd qazi
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	XI əsr
Doğum yeri	Malatya, Malatya ili, Türkiyə
Vəfat tarixi	1085
Fəaliyyəti	rəhbər[d]
Uşağı	Qazi Gümüştigin
Dini	islam
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Danışmənd qazi (1071–1104) — Səlcuqlu bəyi, Danişməndlilər sülaləsinin banisi.

Həyatı

Lakin türk hökmdarlarmın humanist və ədalətli idarəçiliyinə rəğmən ermənilər zaman-zaman türklərə qarşı xəyanətdən və savaşmaqdan geri qalmamışlar. "Danişməndnamə", Niksan mühasirəyə alan türk əsgərlərinə qarşı vuruşan xristianlar arasında çoxlu sayda ermənilərin olduğunu yazır. Anadolu bölgəsi xaçlılara məzar olduqdan sonra Gümüş Təgin Qazi Əhməd Danişmənd erməni hakimi Qabrielə mək-tub yazaraq Malatyanı təslim verməsini istədi. Lakin Qabriel bu təklifi rədd edərək Malatya qalasmı daha da möhkəmlən-dirdi. Qaladakı ermənilər və suriyalılar Qabrielin zülmündən cana doymuşdular. Malatya əhalisi istəyirdi ki, burada Bizansdan asılı olan Qabrielin idarəçiliyi əvəzinə türklərin ədalətli hakimiyyəti bərqərar olsun.

Erməni hakim Qabriel aclıq və qıtlığa çarə qılmaq əvə-zinə xalqa daha çox zülm edir, hətta keşişləri belə öldürür-dü. Bütün bunlarm nəticəsində Malatya əhalisi üsyan qaldı-raraq şəhərin qapılarmı səlcuq türklərinin üzünə açdılar.1101-ci ildə şəhərə daxil olan türk əsgərləri kimsənin malı-na əl vurmadılar. Danişmənd Əhməd Qazi dərhal başqa yer-lərdən taxıl gətirdib erməni və suriyalılara paylatdırdı. Belə-liklə, Malatya bu hökmdarm zamanmda rifah və dincliyə qovuşdu.

Danişməndnamə

Danışmənd qazi bu türk eposunun qəhrəmanıdır.

Həmçinin bax

• Danişməndlilər sülaləsi
• Danişməndli bəyliyi

Mənbə

• Irene Melikoff (1960): Danishmendname La Geste de Melik Danishmend, translation and introduction to a Turkish epic of the 13th century

Xarici keçidlər

• (limited preview) Clifford Edmund Bosworth. The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual ISBN 0748621377. Edinburgh University Press year= 2004.