Dinməhəmməd Kunayev

Dinməhəmməd Qonayev
qaz. Дінмұхамед Ахмет ұлы Қонаев
Qazaxıstan SSR KP MK-nın birinci katibi 7 dekabr 1964 — 16 dekabr 1986
Sələfi	İsmail Yusupov
Xələfi	Gennadi Kolbin
Partiya	Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası
Təhsili	Moskva Əlvan metallar və qızıl İnstitutu (1936)
Doğum tarixi	12 yanvar 1912(1912-01-12)
Doğum yeri	Vernıy,  Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	22 avqust 1993 (81 yaşında)
Vəfat yeri	Almatı,  Qazaxıstan
Dəfn yeri	Kensai Cemetery[d]
Təltifləri
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dinməhəmməd Əhməd oğlı Qonayev (qaz. Дінмұхаммед (Димаш) Ахметұлы Қонаев; rus. Динмухаммед Ахмедович Кунаев; 12 yanvar, 1912 - 22 avqust 1993)—Qazaxıstan SSR MK I katibi.

Həyatı

Dinməhəmməd Qonayev 12 yanvar 1912-ci ildə Almatıda anadan olub. Ali məktəbi 1936-cı ildə Moskvada bitirib. 1942-ci ildə Qazaxıstanın Nazirlər Kabinetində əmək fəaliyyətinə başlayır. 1948-ci ildə texniki elmlər doktoru, 1952-ci ildə Qazaxıstan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü olur. Həmin ildən 1955-ci ilə qədər Elmlər Akademiyasına rəhbərlik etmişdi. 1960-cı ildə Qazaxıstan Kommunist Partiyasının Baş Katibi seçilir. Qısa fasilə ilə 1886-cı ilə qədər həmin vəzifəni icra etmişdi. Qazax xalqı və dövləti üçün gördüyü böyük işlərə görə çox böyük nüfuz sahibi olur.

Dinməhəmməd Qonayev 4-cü, 5-ci, 6-cı, 7-ci və 8-ci çağırış SSRİ Ali Sovetinə deputat seçilmişdi.

D.Qonayev vəzifəsindən kənarlaşdırılandan sonra qazax xalqı, xüsusilə də gənclər küçələrə axışdı və onun vəzifədən azad edilməsi haqqında əmrin ləğv edilməsini tələb etdilər. 1986-cı ilin 17-18 dekabrında meydana çıxan etiraz dalğası Qazaxıstanın 6 ayrı-ayrı şəhərini əhatə etdi. Bu həm də qazax xalqının rus müstəmləkəçilik siyasətinə və qazax xalqının assimlyasiya edilməsi planlarına qarşı ilk böyük etiraz dalğası idi. Sovet imperiyasının rəhbərliyi təkcə 1930-cu ildən 1933-cü ilə qədər keçən 3 illik zaman kəsimində 2 milyondan artıq qazax türkünü məhv eləmişdi.

D. Qonayev 22 avqust 1993-cü ildə vəfat edib.