Məzmuna keç

Ene Erqma

Vikipediya, azad ensiklopediya
Ene Erqma
est. Ene Ergma
Doğum tarixi 29 fevral 1944(1944-02-29) (81 yaş)
Doğum yeri
Təhsili
Fəaliyyəti fizik, siyasətçi, astronom, akademik
Üzvlüyü
  • Estoniya Elmlər Akademiyası[d] (1997–)
Mükafatları Grand Cross of Honor for Services to the Republic of Austria (Avstriya) "Dövlət gerbi" ordeni (Estoniya) Order of the White Star, 4th Class (Estoniya) "Üç Ulduz" ordeni (Latviya) "Qütb ulduzu" ordeni (İsveç) "Xidmətlərə görə" ordeninin ulduzlu komandor dərəcəsi (Polşa) "İtaliya qarşısında xidmətlərə görə" ordeninin böyük cəngavər xaçı Grand Cross of the Order of Prince Henry (Portuqaliya)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ene Erqma (est. Ene Ergma 29 fevral 1944, Rakvere) — Estoniyalı astrofizik və siyasətçi, Estoniya Elmlər Akademiyasının üzvü. 2003-2006 və 2007-2014-cü illərdə Riyqikoqunun (Estoniya Parlamenti) sədri olmuşdur. 2007-ci ilin may ayından Vətən Birliyi və Res Publica partiyası sədrinin müavinidir.

Ene Erqma Vilyandi şəhərində yerləşən yerləşən K. R. Yacobson adına (1962) liseyi bitirmişdir. Tartu Universitetinin Fizika şöbəsində (1962-1964) təhsil alır. 1969-cu ildə Moskva Dövlət Universitetinin Fizika fakultəsinin Astronomiya şöbəsini bitirib. Orada fizika-riyaziyyat elmləri namizədi adını alır (1972) və 1984-cü ildə "Ulduz təkamülünün son mərhələlərində termoyadro yanacağının qeyri-sabit yanması" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edir.

Elmi karyerası

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Erqma Estoniya SSR Elmlər Akademiyasının Astronomiya İnstitutunda kiçik elmi işçi (1972-1974), daha sonra böyük elmi işçi, elmi katib, SSRİ Elmlər Akademiyası Astronomiya İnstitutunda elmi məsləhətçi (1974-1988) işləmişdir. 1988-1992-ci illərdə Tartu Universitetinin nəzəri fizika və astrofizika kafedrasının professoru, 1992-1998-ci illərdə nəzəri fizika institutunun müdiri olmuşdur. Ene Erqmanın elmi karyerasının zirvəsi Estoniya Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti postu polmuşdur (1999-2004).

Ene Erqma Estoniya Ensiklopediyası TEA (2008) redaksiyası heyətinin üzvüdür.

Siyasi fəaliyyət

[redaktə | vikimətni redaktə et]

2002-ci ildə "Res Publica" partiyasına qoşulur. 2003-cü ildə Estoniyanın X çağırış parlamentinə deputat seçilir. 11-ci və 12-ci çağırışlarda da millət vəkili seçilir. Son ikisində parlamentin sədri kimi fəaliyyət göstərir. 2006-cı ildə prezidentliyə namizəd olur. Estoniya parlamentinin səslərinin 2/3 hissəsini qazana bilmədən məğlub olur. 2007-ci ildən Vətən Birliyi və Res Publica Partiyası sədrinin müavinidir.