Frankfurt kafedralı
| katolisizm | |
| Frankfurt kafedralı | |
|---|---|
| Kaiserdom St. Bartholomäus | |
 | |
 | |
| Həsr olunub | Həvari Varfolomey |
| Ölkə | |
| Üslubu | qotik |
| Hündürlüyü | 95 m |
| dom-frankfurt.de | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Frankfurt kafedralı alm. Kaiserdom St. Bartholomäus) — Rəsmi adı ilə Müqəddəs Bartolomey İmperator Kafedralı olan Roma-Katolik kilsəsi Frankfurt-Mayn şəhərinin mərkəzində yerləşir. Kilsə Həvari Bartalmaya həsr edilmişdir.
Tarixi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Bu şəhərin ən böyük dini binası və keçmiş kollegial kilsəsidir. Kafedral adlandırılmasına baxmayaraq, heç vaxt əsl kafedral (yepiskopluq mərkəzi) olmayıb. Bununla belə, Müqəddəs Roma imperiyasının keçmiş seçki və tacqoyma kilsəsi kimi əhəmiyyəti səbəbilə "Kaiserdom" ("imperial böyük kilsə" və ya imperator kafedralı) və ya sadəcə "Dom" adlanır.[2] İmperiyanın tarixinin əhəmiyyətli binalarından biri kimi, xüsusilə XIX əsrdə milli birlik simvolu idi. Hazırkı kilsə eyni yerdəki üçüncü kilsədir. XIX əsrin sonlarından etibarən aparılan qazıntılar nəticəsində VII əsrə aid binalar aşkar edilmişdir. Kafedralın tarixi Frankfurtun və Frankfurtun köhnə şəhərinin ümumi tarixi ilə sıx bağlıdır, çünki Frankfurt Kral Sarayının dini tərəfdaşı ilə əlaqəli idi.[3][4]
Frankfurt kafedralı imperator kollegial kilsəsi idi və almanca "Dom" adlanırdı – bu, bütün kollegial kilsələr üçün istifadə edilən eynu ad idi. O, ingiliscə kafedral kimi tərcümə edilirdi, baxmayaraq ki, Frankfurt heç vaxt yepiskopluq mərkəzi olmayıb. Həvari Bartalmay kilsəsi Frankfurtun əsas kilsəsidir və XIV–XV əsrlərdə Merovinq dövrünə aid əvvəlki bir kilsənin təməli üzərində inşa edilmişdir. Bu əvvəlki kilsə, bugünkü kafedralın yerləşdiyi yerdə, Frankfurt Königspfalz (Kral Sarayı) Salvator Bazilikası idi və əslində 1 sentyabr 852-ci ildə Şərqi Frank kralı Alman Lui tərəfindən təsis edilmiş və Mayns Arxiyepiskopu Rabanus Maurus tərəfindən təqdis edilmişdir. Sarayın özü (təməlləri kafedralın yanında qazıntı sahəsi kimi görünə bilər) IX əsrin əvvəllərində Şarlmanın oğlu Dindar Lui tərəfindən yaradılmış və VII əsrdə Merovinq kral sarayının yerini tutmuşdur. Merovinqlər öz növbəsində Frankfurt-Mayn ətrafındakı ərazini Alemanlardan ələ keçirmişdilər.[5]
Qalereya
[redaktə | vikimətni redaktə et]-
852-ci ilə aid əvvəlki kilsə qalıqları -
Kilsə binası 1867-ci il yanğınından sonra -
1940-cı ildə kilsə -
Kilsə qülləsi -
Kilsə 1845-ci il rəsmində -
Kilsə orqanı -
Ümumi zalın tavanı -
Kiçik zal -
kilsə planı -
Kilsənin tarixən vöyüməsinin qrafik təsviri -
Kilsə qülləsi -
1944-cü bombardmanından sonra kilsənin vəziyyəti
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
- ↑ "Kaiserdom St. Bartholomäus". frankfurt.de (alman). 4 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2021.
- ↑ "Dom :: Dompfarrei St. Bartholomäus". Dompfarrei St. Bartholomäus (alman). 31 avqust 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2021.
- ↑ "Als im Frankfurter Dom die Kaiser und Könige gewählt wurden". katholisch.de (alman). 31 avqust 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2021.
- ↑ Düring, Ursula. "Wo Kaiser und Könige gekrönt wurden". Mainpost (alman). 23 sentyabr 2010. 31 avqust 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2021.
Ədəbiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Rösmann, Tobias. "Wahlkapelle im Frankfurter Dom: Schlicht und ergreifend". de:Frankfurter Allgemeine Zeitung (alman). 20 dekabr 2019. İstifadə tarixi: 2 aprel 2021.
- Göpfert, Claus-Jürgen. "Kran stürzt auf das Dach des Doms". de:Frankfurter Rundschau (alman). 10 fevral 2020. İstifadə tarixi: 2 aprel 2021.
Xarici keçidlər
[redaktə | vikimətni redaktə et]
- Dompfarrei St. Bartholomäus
- Domturm
- Frankfurter Domsingschule
- "Dommuseum Frankfurt – Dome Museum". Museumsufer Frankfurt. İstifadə tarixi: 21 dekabr 2022.
