Fusarium
| {{{latin}}} | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Fusarium |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Fusarium — Göbələklər aləminin Ascomycota şöbəsinin Hypocreales sırasının Hypocreaceae ailəsinə daxildirlər . Fusarium cinsli göbələklər torpaqda və bitkilərdə geniş yayılmış filamentar göbələklərdirlər . Onlar düyü , paxlalılar , soya və digər bi kimi məhsullların normal florasında olur .Bəzi Fusarium növləri termofilikdirlər .Bitki patogenləri olduqları kimi onlar eyni zamanda da insanlarda patogenlik edə bilərlər .
Növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu cins 20 dən artıq növü əhatə edir .Bunlardan ən geniş yayılanları Fusarium solani , Fusarium oxysporum , Fusarium chlamydosporumdur.
Patogenliyi və klinik xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu cinsli göbələklər içərisində ən güclü virulent ( zəhərli ) Fusarium solani dir .Əksər Fusarium solani növləri mikotoksinlər əmələ gətirirlər ki , belə mikotoksinlərlə kirlənmiş taxıl məhsulllarının qəbulu zamanı bu məhsulllardakı mikotoksinlər allergik simptomlardan başlamış uzunmüddətli kanserogen təsirlərə səbəb olurlar .Fumonisinlər qarğıdalı bitkisində Fusarium moniliforme və Fusarium proliferatum tərəfindən əmələ gələn mikotoksinlərdirlər .Onlar qida borusu xərçənginə səbəb ola bilərlər .Digər qrup mikotoksinlərdən zearalenonlar da müəyyən taxıl bitkilərində bəzi Fusarium cinsli göbələklər tərəfindən sintez olunurlar .
Makroskopik əlamətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Fusarium cinsli göbələklər 25 °C də SDA mühitində yaxşı inkişaf edirlər .Pambığabənzər , yayılmış koloniyalar əmələ gətirirlər .Yeganə yavaş böyüyən növ Fusarium dimerum dur .Sklerotsiyalar , hansı ki , hiflərin yığınından təşkil olunur — əlverişsiz mühit olarsa hərəkətsiz qalır və adətən mikroskop altında tünd mavi rəngdə olur .
Mikroskopik əlamətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mikroskop altında hialin, arakəsməli hiflər , konidioforlar , makrokonidi və mikrokonidilər müşahidə edilir . Bir çox növlərdə xlamidosporlar da müşahidə edilir .Mikrokonidialar uzun yaxud qısa konidioforlardan əmələ gəlirlər .Onlar birhüceyrəlidirlər, nadir hallarda isə 2 yaxud 3 hüceyrəli ola bilərlər .
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Index Fungorum (ing.).