Gürcüstan Hərbi Hava Qüvvələri
| Gürcüstan Hərbi Hava Qüvvələri | |
| საქართველოს საჰაერო ძალები sak’art’velos sahaero dzalebi | |
 | |
| Mövcud olduğu illər | 1991–2010 |
|---|---|
| Ölkə |  Gürcüstan |
| Tabeçilik | Gürcüstan Silahlı Qüvvələri |
| Növü | Hərbi Hava Qüvvələri |
| Sayı | 2,971 nəfər |
| Dislokasiyası | Tiflis, Gürcüstan |
| Müharibələr | Rusiya-Gürcüstan müharibəsi |
| Fərqlənmə nişanları |  |
Gürcüstan Hərbi Hava Qüvvələri (gürc. საქართველოს საჰაერო ძალები, sak’art’velos sahaero dzalebi) 1991-ci ildən 2010-cu ilə qədər Gürcüstan Silahlı Qüvvələrinin tərkib hissəsi olmuşdur. 2009-cu ilin sentyabr ayına olan məlumata görə, HHQ-də 2,971 nəfər hərbi və mülki qulluqçu fəaliyyət göstərirdi.[1]
Tarix[redaktə | əsas redaktə]
Gürcüstan Hərbi Hava və Hava Hücumundan Müdafiə Diviziyası 1 yanvar 1992-ci il tarixində qurulmuşdur. 18 avqust 1998-ci ildə iki diviziya birləşmiş və vahid Gürcüstan HHQ yaranmışdır.
İlk döyüş uçuşu Abxaziya müharibəsi (1992-1993) zamanı 19 sentyabr 1992-ci ildə İzani Tsertsvadze və Valeri Nakopiya tərəfindən həyata keçirilmişdir. Bu tarix sonradan Gürcüstan HHQ günü kimi qeyd edilirdi. 2008-ci ilin avqustunda Rusiya ilə müharibənin ilk günlərində aktiv istifadə olunmasına baxmayaraq, sonradan Rusiya hava üstünlüyünü ələ keçirmişdir. Bu müharibə ərzində rus mənbələrinə əsasən Gürcüstan HHQ-nə məxsus üç ədəd Su-25 və iki ədəd L-29 vurulmuşdur. Gürcüstan Müdafiə Nazirliyinin verdiyi məlumata görə, döyüşlər zamanı 5 nəfər HHQ əməkdaşı həlak olmuşdur.[2]
2010-cu ildə Gürcüstan HHQ yenidən təşkil olundu. Bunun nəticəsində Hava Qüvvələri ayrıca bir vahid kimi ləğv olunmuş və Hərbi Hava və Hava Hücumundan Müdafiə briqadaları adı ilə Quru Qoşunlarına birləşdirilmişdir.[3]
Vəzifə və məqsədləri[redaktə | əsas redaktə]
Gürcüstan HHQ-nin əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
- Tabeçilikdə olan birliklərin döyüşə hazır və mobil vəziyyətdə saxlanması
- Suveren Gürcüstan ərazisinin və hava məkanının təhlükəsizliyini təmin etmək
- Hava terrorizminə qarşı mübarizə aparmaq
- Quruda və dənizdə istənilən döyüş tapşırığını yerinə yetirmək
- Hava hücumundan müdafiənin təşkili
- Düşmənin cəbhə xəttində və taktiki dərinlikdə yerləşən hədəflərinin məhv edilməsi
- Çoxmillətli və kollektiv təlimlərdə iştirak etmək
Funksiyaları:
- Qoşunların və yüklərin daşınması
- Vurulmuş təyyarənin və pilotların axtarış və xilasetmə əməliyyatlarında iştirak etmək
- Tibbi təxliyə əməliyyatları
- Rəhbərliyi düşmən hücumu barədə məlumatlandırmaq
- Hava kəşfiyyatı
Əsas iki aerodrom Tiflisdə və Marneulidə yerləşir.
Təchizatı[redaktə | əsas redaktə]
| Uçuş avadanlığı | İstehsalçı ölkə | Növü | Variantı | Sayı[4] | Əlavə məlumat | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Döyüş təyyarəsi | ||||||
| Su-25 |  SSRİ
|
hücumçu-bombardmançı | 11[5] | |||
| Nəqliyyat | ||||||
| An-28 | SSRİ/ Ukrayna
|
nəqliyyat | 2[5] | |||
| Helikopter | ||||||
| Mi-8 | SSRİ/ Rusiya
|
hərbi-nəqliyyat | Mi-8/171 | 15[5] | ||
| Mi-14 | SSRİ
|
axtarış/xilasetmə | 2[5] | |||
| Mi-24 | SSRİ/ Rusiya
|
döyüş helikopteri | 9[5] | |||
| Bell UH-1 |  ABŞ
|
hərbi-nəqliyyat | UH-1H | 12[5] | ||
| Təlim təyyarəsi | ||||||
| L-39 |  Çexiya
|
təlim/döyüş | 4[5] | |||
| L-29 | Çexiya
|
təlim/döyüş | 4[5] | |||
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Defence Today 27: 1. September 2009.
- ↑ List of Casualties among the Georgian Military Servicemen
- ↑ Structure of Land Forces. Ministry of Defense of Georgia.
- ↑ (Dekabr 2015) World Air Forces 2016. Flightglobal International, 19. 27 avqust 2017 tarixində istifadə olunub.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 "World Air Forces 2017". Flightglobal Insight. 2017. https://www.flightglobal.com/news/articles/insight-from-flightglobal-world-air-forces-on-the-r-432247/. İstifadə tarixi: 27 avqust 2017.
