Goravan

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
kənd
Goravan
39°54′00″ şm. e. 44°44′00″ ş. u.
Ölkə  Ermənistan
Region Vedibasar mahalı
Rayon Vedi rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1831
Mərkəzin hündürlüyü 925 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • ▲2.910 nəf. (2011)
Rəsmi dili ermənicə
Xəritəni göstər/gizlə
Goravan xəritədə
Goravan
Goravan
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Goravan - İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Vedi (Ararat) rayonunda kənd.[1]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vedi çayının sahilində, Vedi kəndinin cənubunda yerləşir. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Kürəvan[2], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Goravan kimi[3] qeyd edilmişdir.

Toponim qədim türk dilində «mal-qara üçün pəyə», «həyət» mənasında işlənən kora sözünə [4], urartu dilində «ölkə yer» mənasında işlənən «ebani», «abani» sözünün[5][6] fonetik forması olan avan (van) sözünün qoşulması əsasında əmələ gəlmişdir.

Yuxarıda qeyd edilmişdir ki, kəndin adı 1728-ci il tarixdə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Kürəvan kimi[7] qeyd edilmişdir. Toponimin Kürəvan formasının kökünü kürə sözü təşkil edir. Bu söz də qədim türk dilində kura formasında «mal-qara pəyəsi» mənasını ifadə edir[8].

Deməli, kora və kura eyni məna bildirən müxtəlif fonetik formaya malik sözlərdir. Gorovan toponimi «mal-qara saxlanılan yer» mənasını bildirir. Zootoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.

Kəndin adı Erm. SSR AS RH-nin 4.IV.1944 - cü il tarixli fərmanı ilə dəyişdirilib Yenikənd qoyulmuşdur. Sonra Erm. SSR AS RH-nin 3. VII. 1968-cı il fərmanı ilə kəndin adı yenidən dəyişdirilib Goravan adlandırılmışdır.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənddə 1831-ci ildə 9 tatar ailəsi, 35 kişi, 24 qadın, cəmi 59 nəfər[9], 1873 - cü ildə 244 nəfər, 1886-cı ildə 325 nəfər, 1897-ci ildə 530 nəfər, 1904-cı ildə 634 nəfər, 1914 - cü ildə 697 nəfər, 1916-cı ildə 614 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[10].

1918-ci ilin fevral ayında azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən qırğınlarla qovulmuş, Türkiyənin Muş, Şadax, Van bölgələrindən (1918-ci ildən sonra) köçürülən ermənilər Goravanda yerləşdirilmişdir. Burada 1922-ci ildə 393 nəfər azərbaycanlı, 164 erməni, 1926-cı ildə 403 nəfər azərbaycanlı, 132 erməni, 1931-ci ildə 466 nəfər azərbaycanlı, 135 erməni[10], 1939 - cu ildə 706 nəfər azərbaycanlı, 145 erməni yaşamışdır.

1948-1949-cu illərdə SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə azərbaycanlılar zorla Azərbaycana (Dağlıq Qarabağa, sonra isə Xanlara[11]) köçürülmüşdür.

İndi kənddə yalnız ermənilər məskunlaşıb.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri", Bakı, "Elm", 2002. ISBN 5-8066-1452-2
  2. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.51
  3. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.61
  4. ↑ Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.II, ч.1, СПб, 1899. s.551
  5. ↑ 332, s.68
  6. ↑ 258, s.75
  7. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.61
  8. ↑ Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.II, ч.1, СПб, 1899. s.920
  9. ↑ [1]
  10. ↑ 1 2 erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931). Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.84-85, 154-155
  11. ↑ 99, s.396-397
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Goravan&oldid=5656207"