Habil Əliyev
Habil Əliyev | |||
---|---|---|---|
![]() | |||
Ümumi məlumatlar | |||
Doğum adı | Habil Mustafa oğlu Əliyev | ||
Ləqəbi | Habil Kaman | ||
Doğum tarixi | |||
Doğum yeri | Üçqovaq, Ağdaş rayonu, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ | ||
Vəfat tarixi | (88 yaşında) | ||
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan | ||
Vəfat səbəbi | ürək tutması | ||
Dəfn yeri | I Fəxri Xiyaban | ||
Vətəndaşlığı | |||
Musiqiçi məlumatları | |||
Fəaliyyəti | kamança ifaçısı | ||
Fəaliyyət illəri | 1953–2015 | ||
Janr | muğam | ||
Musiqi aləti | kamança | ||
Mükafatları |
|
Habil Mustafa oğlu Əliyev (28 may 1927[1], Ağdaş – 8 sentyabr 2015[1], Bakı) — Azərbaycanlı kamança ifaçısı, Azərbaycan SSR xalq artisti (1978).
Bioqrafiya[redaktə | əsas redaktə]
Habil Əliyev 28 may 1927-ci ildə Ağdaş rayonunun Üçqovaq kəndində anadan olub. Yeddi yaşında ikən rayon mərkəzindəki 3 saylı yeddiillik Ağdaş musiqi məktəbinə qəbul olub. Elə həmin vaxtdan da meylini kamana salıb. Yeddinci sinifi və həm də musiqi məktəbini bitirəndən sonra pedaqoji məktəbə daxil olub.
Habil Əliyev 1952-ci ildə Bakıya gəlib Asəf Zeynallı adına orta ixtisas musiqi məktəbinin kamança şöbəsinə daxil olub. Görkəmli tarzən Qurban Pirimovdan və məşhur müğənni Xan Şuşinskidən muğam sənətinin sirrlərini öyrənməyə başladı. Habilin ifaçılığı bəstəkar Soltan Hacıbəyovun da diqqətindən yayınmamışdı. Bəstəkar, Habilin potensial imkanlarını nəzərə alıb ona filarmoniyada işləməyi məsləhət görüb. O vaxtlar filarmoniyanın direktoru olan Şəmsi Bədəlbəyli, bədii rəhbər Soltan Hacıbəyov, Niyazi, Səid Rüstəmov Habilin ifasında bir muğama və xalq mahnısına qulaq asdılar və çox razı qaldılar. Beləliklə, Habil Əliyev 1953-cü ildə Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında əvvəlcə rəqs ansamblında müşayiətçi, sonra isə trioda kamança çalan kimi fəaliyyətə başlayır. Seyid Şuşinski, Həqiqət Rzayeva, Xan Şuşinski, Zülfü Adıgözəlov, Mütəllim Mütəllimov, Şövkət Ələkbərova, Sara Qədimova, Fatma Mehrəliyeva kimi sənətkarların konsertlərində müşayiətçi olan Habil Əliyev həvəslə onların ölməz irsindən bəhrələnir, daha səylə çalışır, saatlarla məşqdən yorulmurdu.
Habil "Segah", "Bayatı-Qacar", "Bəstənigar", "Bayatı-Şiraz", "Rahab", "Bayatı-Kürd", "Cahargah", "Rast", "Zabul" muğamlarına yeni kamança həyatı vermişdir. Beləliklə, Habil Əliyev əllinci illərin sonu, altmışıncı illərin əvvəllərində mahir kamança ustası kimi formalaşıb el arasında geniş şöhrət tapdı. Habil Əliyevin virtuoz çalğısını musiqi biliciləri, tez-tez Nikkolo Paqanininin ifaçılığı ilə müqayisə edirlər.
Habil Əliyev keçmiş SSRİ respublikalarında və eləcə də dünyanın bir çox ölkələrində Türkiyə, Amerika, Almaniya, İngiltərə, Fransa, Hindistan, Pakistan, İran, Misir, İsveçrə, Hollandiya, Tunis, Yaponiya, Suriya, Mozambik və s., qastrol səfərlərində olmuşdur.
Ustad sənətkar virtuoz ifaçılığı ilə yanaşı gözəl mahnıların da müəllifidir. Onun bəstələdiyi 15-dən artıq mahnı bu gün də tanınmış musiqiçilər tərəfindən sevilə-sevilə ifa olunur. Habil Əliyevin ABŞ, Fransa, Yaponiya, İtaliya və Yunanıstanda Azərbaycan muğamlarından və xalq mahnılarından ibarət kompakt diskləri də buraxılıb.
Habil Əliyev 2015-ci il sentyabrın 8-də vəfat etmişdir.[2] Bakıda, I Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.[3]
Ailəsi[redaktə | əsas redaktə]
Habil Əliyev 1954-cü ildə Şərqiyyə xanım ilə ailə həyatı qurmuşdur. Üç qız və bir oğlu oldu.
Fəxri adları[redaktə | əsas redaktə]
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 29 iyun 1964
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 11 yanvar 1978[4]
- "Şöhrət" ordeni — 28 may 1997
- "İstiqlal" ordeni — 19 oktyabr 2007
Filmoqrafiya[redaktə | əsas redaktə]
- Qanun naminə (film, 1968)
- Dəli Kür (film, 1969)
- Günlərin bir günü... (film, 1976)
- Nəğməkar torpaq (film, 1981)
- Habil Kaman (film, 1984)
- Sarı gəlin (film, 1998)
- Qızıl fonddan seçmələr (film, 2001)
- Kamanın naxış sehri (film, 2003)
- Muğamat var olan yerdə... (film, 2009)
- Heydər Əliyev (film)
- Kamançanamə[5]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ 1 2 3 4 International Music Score Library Project — 2006.
- ↑ Habil Əliyev dünyasını dəyişdi Arxivləşdirilib 2015-09-10 at the Wayback Machine. xeber.az, 08.09.2015 (azərb.)
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2015-09-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-02-22.
- ↑ Respublikanın musiqi ifaçılığı sənəti xadimlərinə Azərbaycan SSR fəxri adlarının verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 11 yanvar 1978-ci il tarixli Fərmanı — anl.az saytı
- ↑ Azərbaycan və Ermənistan birgə film çəkib
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
- Əjdər Ol. Habil Əliyevin lətifələri Arxivləşdirilib 2012-05-01 at the Wayback Machine. Bakı: "Yeni nəşrlər evi", 1998.
- Ustad sənətkara abidə qoyuldu (azərb.)
- 28 mayda doğulanlar
- 1927-ci ildə doğulanlar
- 8 sentyabrda vəfat edənlər
- 2015-ci ildə vəfat edənlər
- Azərbaycan SSR xalq artistləri
- Azərbaycan SSR əməkdar artistləri
- "İstiqlal" ordeni ilə təltif edilənlər
- "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilənlər
- Əlifba sırasına görə musiqiçilər
- Ağdaşda doğulanlar
- Bakıda vəfat edənlər
- Habil Əliyev
- Azərbaycan kamançaçalanları