Hideo İtokava

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Hideo İtokava
yap. 糸川 英夫
Doğum tarixi 20 iyul 1912(1912-07-20)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 21 fevral 1999(1999-02-21) (86 yaşında)
Vəfat yeri
İş yeri
Təhsili
Mükafatları "Bənövşəyi lent" medalı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hideo İtokava (糸川 英夫, İtokava Hideo?, 20 iyul 1912, Tokio[d]21 fevral 1999, Maruko[d], Naqano prefekturası)yaponiyalı raket mühəndisi. O, "Yaponiya raketçiliyinin atası" hesab olunur.[1] Yaponiyada kosmik proqramın inkişafı və tədqiqi üçün gördüyü işlərə görə "Doktor Raket" ləqəbini qazanmışdır.[2]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hideo İtokava 1912-ci ildə Yaponiyanın Tokio şəhərində doğulmuşdur.[3] Məktəbdə oxuyanda Çarlz Lindberqdən təsirlənmiş və təyyarə sənayesinə maraq göstərməyə başlamışdır.[1] 1935-ci ildə Tokio Universitetini bitirmişdir. İkinci dünya müharibəsi zamanı "Nakajima Aircraft" şirkətində işləyərək Hayabusa kimi müxtəlif döyüş təyyarələrinin dizaynında iştirak etmişdir.[1] Buna baxmayaraq, o, kamikaze proqramına qarşı çıxmış, pilotsuz uçan aparatlardan istifadəni dəstəkləmişdir.[1]

İkinci dünya müharibəsindən sonra Yaponiyanın təyyarə sənayesi çökmüş və İtokava bir neçə il tibbi aparatların dizaynı,[1] eləcə də, akustik mühəndisliklə məşğul olmuşdur.[4] O, Yaponiyada elektroensefaloqrafdüralüminiumdən süni ürək hazırlayan ilk şəxs olmuşdur.[4] 1953-cü ilin yanvarında ABŞ-yə səyahət edərək tibb sahəsindəki nailiyyətlərini yayımlamışdır.[4] 1951-ci ildə Tokio Universitetinin Sənaye Elmi İnstitutunda raketləri tədqiq etməyə başlamışdır.[3] 1955-ci ildə Yaponiyanın bərk yanacaqla işləyən ilk raketi olan "Pencil" raketini hazırlamışdır.[1] Daha sonra "Kappa""Lambda" modellərinin dizaynında iştirak etmişdir.[1]

1964-cü ildə İtokavanın iştirakı ilə Tokio Universitetinin Kosmos və Aeronavtika Elmi İnstitutu yaradılmışdır.[1] 1970-ci ildə onun başçılığı altında Yaponiyanın ilk kosmik peyki olan "Osumi" hazırlanmışdır.[1] 21 fevral 1999-cu ildə Naqanoda ölmüşdür.[1]

Hobbiləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

İtokava incəsənət, xüsusilə də, baletə böyük maraq göstərmişdir.[1] 1973-cü ildə balet dərsləri almağa başlamışdır.[1] 1978-ci ildə Tokio İmperiya Teatrında baş tutmuş Sergey Prokofyevin "Romeo və Cülyetta" baletində Romeonun atasını oynamışdır.[1] O, peşəkar violonçel performansları sərgiləməklə yanaşı, skripka da çalmış, hətta özü üçün xüsusi skripka növü ixtira etmişdir.[1]

Xatirəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1998-ci ildə kəşf edilmiş 1998 SF36 asteroidi 2003-cü ilin avqustunda onun şərəfinə 25143 İtokava adlandırılmışdır.[5] JAXA asteroidi tədqiq etmək üçün 2003-cü ildə Hayabusa missiyasını başlatmışdır.[5]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Kirkup, James. "Obituary: Hideo Itokawa". Independent (ingiliscə). 19 mart 1999. 6 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 dekabr 2022.
  2. "'Dr Rocket': Itokawa Hideo and the Reconstitution of Masculinity". UTokyo Center for Contemporary Japanese Studies. 5 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 may 2023.
  3. 3,0 3,1 Kodansha Encyclopedia of Japan
  4. 4,0 4,1 4,2 "The End of the War and the San Francisco Peace Accord". ISAS (ingiliscə). 2022-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 dekabr 2022.
  5. 5,0 5,1 "Official Approval of Names on ITOKAWA by IAU" (ingiliscə). JAXA. 3 mart 2009. 15 oktyabr 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 dekabr 2022.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]