Kara-Kul

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Şəhər
Kara-Kul
41°38′ şm. e. 72°40′ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 1.050 km²
Mərkəzin hündürlüyü 930 ± 1 m
Əhalisi
Əhalisi
  • 18.843 nəf. (2009)[1]
Digər
karakulgov.kg
Xəritəni göstər/gizlə
Kara-Kul xəritədə
Kara-Kul
Kara-Kul

Kara-Kul ya da Qara-Göl (qırğız dilində:Кара-Көл) — Qırğızıstanın Cəlalabad vilayətində şəhər. Qırğız dilindən tərcümədə "Kara" - qara, "Kul" - göl sözlərindən yaranaraq "Qara göl" mənasında izah olunur.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2009-cu ildə Qırğızıstanda aparılmış əhalinin siyahıya alınmasına görə şəhərin əhalisi 22 502 nəfərdir. Onlardan 21 217 nəfərini (94,3 %) qırğızlar, 771 nəfərini (3,4 %) ruslar, 143 nəfərini (0,7 %) özbəklər, 141 nəfərini (0,7 %) tatarlar təşkil edirlər [2].

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kara-Kul şəhəri Narın çayının Kara Suu çayına töküldüyü yerin yaxınlığında, Bişkek - avtomobil yolu üzərində, Taş-Kumır dəmiryol stansiyasından (Uçkurqan dəmiryol xəttinin son stansiyası) 78 km aralıda yerləşir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kara-Kul şəhəri 16 iyun 1962-ci ildə Orta Asiyada ən iri su elektrik stansiyası olan Toktoqul SES-nın inşası ilə əlaqədar yaşayış qəsəbəsi kimi meydana gəlmişdir [3]. 26 oktyabr 1962-ci ildə Qırğızıstan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin Fərmanına əsasən Kara-Kul şəhər tipli yaşayış məntəqəsi yaradıldı. Qırğızıstan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin 7 yanvar 1977-ci il tarixli Fərmannı ilə Kara-Kul qəsəbəsinə vilayət tabeli şəhər statusu verildi.

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şimaldancənubdan şəhər hündür dağlarla əhatə olunmuşdur. Şəhərdə balıqçılıq təsərrüfatlarına aid su anbarları, 3 süni göl vardır.Kara-Kul şəhərinin yaxınlığında Toktoqul SES-nın istinad divarları yerləşir.

Şəhərin ərazisində iri sənaye müəssisələri, Bişkek Politexnik İnstitutunun filialı və inşaat texnikumu yerləşir.

İqtisadiyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

SSRİ dağıldıqdan sonra su elektrik stansiyalarının tikintisində işlər dayandırılmış, sənaye müəssisələrinin bir hissəsi bağlanmışdır. 1990-cı illərdə işsizlik problemi ilə əlaqədar əhalinin bir hissəsi Kara-Kul şəhərini tərk etmişdir.

Müasir dövrdə şəhərdə stabil fəaliyyət göstərən 3 iri sənaye müəssisəsi vardır. Əhalinin əsas məşğuliyyət sahəsi energetika ilə bağlıdır. Hazırda Qırğızıstanda istehsal edilən elektrik enerjisinin 80 faizi Kara-Kul şəhərində fəaliyyət göstərən su elektrik stansiyalarının payına düşür.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. census of Kyrgyzstan 2009.
  2. "Перепись населения Киргизии 2009. Джалал-Абадская область" (PDF). 2011-08-10 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-19.
  3. http://bse.sci-lib.com/article058976.html Arxivləşdirilib 2021-12-01 at the Wayback Machine | tytuł = Кара-Куль (пос. гор. типа в Киргизской ССР) | opublikowany = Большая Советская Энциклопедия. 2011-11-19

Xarici keçid[redaktə | mənbəni redaktə et]