Karl Marks abidəsi (Rostov-na-Donu)
| Karl Marks abidəsi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə | Rusiya |
| Yerləşir | Rostov-na-Donu |
| Memarlıq üslubu | monumental heykəltaraşlıq |
| Tikilib | 1959 |
| Material | bürünc |
Karl Marks abidəsi — Rostov-na-Donu şəhərində yerləşən monumental abidələrdən biri. Karl Marksın şərfinə ucaldılmışdır. Abidə 1959-cu ildə ucaldılmışdır. Müharibəyə qədər bu abidənin yerində də Karl Marsa aid abidə olmuşdur. Abidənin müəllifləri heykəltaraş Moisey Solomonoviç Altşuler və arxitektor Mixail Adolfoviç Mikus olmuşdur. Rusiyanın mədəni irsi siyahısına daxil edilməmişdir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Karl Marks abidəsi təntənəli şəkildə 28 iyun 1925-ci ildə Naxçıvan-na-Donu şəhərinin mərkəzi meydanında açılışı gerçəkləşdirilmişdir. Abidə əvvəllər mövcud olmuş II Yekaterinaya aid abidənin yerində və altlığının üzərində quraşdırılmışdır. II Yekaterinaya aid olan abidə sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bolşeviklər tərəfindən dağıdılmışdır. Heykəlin qoyulduğu meydan Karl Marksın adına adlandırılmışdır.
Abidənin müəllifi moskvalı heykəltaraş V. B. Bibaev olmuşdur. Karl Marksın heykəli ayaq üstə yerləşirdi. Burada onun sol əli kitabın üzərində olaraq təsvir edilmişdi. Abinanın yanında memorial lövhə vardı.
Böyük vətən müharibəsi dönəmində Vermaxtın qoşunları şəhəri işğal etdikdən sonra abidəni tankla dağıtmışdır. Müharibədən sonra abidənin yerləşdiyi yerdə onun kiçik variantı qoyulmuşdur. Momerial lövhə isə olduğu kimi qalmışdır. O, hazırda Rostov muzeyində saxlanılır. Zədə görməmiş abidənin altlığı isə Rodtov Dövlət Universitetinin həyətinə aparılaraq onun üzərində Mixail Vasileviç Lomonisovun heykəli qoyulmuşdur. Hazır ki, Karl Marks abidəsi 1959-cu ildə qoyulmuşdur. Abidə bürüncdən hazırlanmışdır. Abidə Leninqradda hazırlanmışdı. Abidənin özü idə mərmər üzərində qoyulmuşdur.
Karl Marks abidəsi əvvəllər Rusiyanın Federal əhəmiyyətli mədəni irsi siyahısına daxil edilmişdir. Ancaq 1997-ci ildə abidənin statusu yerli əhəmiyyətli mədəni irsi siyahısına daxil edilmişdur[1][2].
1990-cı illərdə erməni diasporası II Yekaterinanın abidəsinin əvvəlki yerində bərpa edilməsi tələbini irəli sürsədə bu təmin edilməmişdir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Список памятников истории и культуры, исключаемых из перечня объектов исторического и культурного наследия федерального (общероссийского) значения и рекомендуемых для отнесения к категории памятников истории и культуры местного значения". ostashkov.codis.ru. 2012-08-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-05.
- ↑ "Пролетарский район" (PDF). rostov-gorod.ru. 2013-10-23 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-05.