Kartli çarlığı
 | Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
ქართლის სამეფო Kartli çarlığı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1484–1762 | |||||||||
 Gerb
| |||||||||
| Paytaxtı | Tiflis | ||||||||
| Rəsmi dilləri | Gürcü dili | ||||||||
| Dini | Pravoslav, İslam | ||||||||
| İdarəetmə forması | Monarxiya | ||||||||
| Tarixi | |||||||||
• Yaranması | 1484 | ||||||||
• Süqutu | 1762 | ||||||||
| Ərazisi | |||||||||
| |||||||||
Kartli çarlığı[1] — Şərqi Gürcüstanda dövlət. XV əsrin 2-ci yarısında vahid Gürcüstan çarlığının parçalanması nəticəsində yaranmışdı. Paytaxtı Tiflis idi. Dövlətin iqtisadiyyatı natural təsərrüfata əsaslanırdı. Kartli çarlığı yarımmüstəqil inzibati vahidlərə (satavado) bölünürdü. XVII əsrin sonu – XVIII əsrin əvvəllərində çarlığın iqtisadi və mədəni həyatında yüksəliş baş vermidi. Kartli çarlığı XVI– XVIII əsrlərdə müstəqillik uğrunda Səfəvilər dövləti və Osmanlı İmperiyasına qarşı mübarizə aparmışdır. 1723-cü ildə çarlıq Osmanlı İmperiyası tərəfindən, 1735-ci ildə isə Nadir şahın qoşunları tərəfindən tutmuşdu. Nadir şahın ölümündən sonra yenidən müstəqil olan Kartli, 1762-ci ildə, çar II İraklinin dövründə, Kaxeti çarlığı ilə birləşdi; vahid Kartli-Kaxeti çarlığı yarandı. 1801-ci ildə isə Kartli-Kaxeti çarlığı Rusiya imperiyasının tərkibinə daxil oldu.
Hökmdarları[redaktə | mənbəni redaktə et]
| Portret | Adı | Hakimiyyət illəri | Əvvəlki çarlarla əlaqəsi |
|---|---|---|---|
|
II Konstantin | 1484-1505 | I Aleksandrın nəvəsi |
|
X David | 1505 - 1525 | II Konstantinin oğlu |
| IX Georgi | 1525 - 1527 | X Davidin qardaşı | |
| Luarsab | 1527 - 1556 | X Davidin oğlu | |
|
I Simon | 1556 - 1569
1578 - 1599 |
X Davidin oğlu |
 |
XI David | 1569-1578 | X Davidin oğlu |
 |
X Georgi | 1599 - 1606 | I Simonun oğlu |
 |
II Luarsab | 1606 - 1615 | I Simonun oğlu |
| VII Baqrat | 1615 - 1619 | XI Davidin oğlu | |
| II Simon | 1619 - 1630 | VII Baqratın oğlu | |
|
I Teymuraz | 1630 - 1634 | (Kartli Kaxetiya ilə
birgə idarə olundu) |
|
I Rüstəm | 1633 - 1658 | XI Davidin oğlu |
| V Vaxtanq | 1658 - 1675 | II Konstantinin kötücəsi | |
|
XI Georgi | 1675 - 1688
1703 - 1709 |
V Vaxtanqın oğlu |
|
I İrakli | 1688 - 1703 | I Teymurazın oğlu |
| Keyxosrov | 1709 - 1711 | XI Georginin qardaşı oğlu | |
| I Yese | 1714 - 1716
1724 - 1727 |
Keyxosrovun qardaşı | |
.jpg)
|
VI Vaxtanq | 1716 - 1724 | Keyxosrov və I Yesenin qardaşı |
|
II Teymuraz | 1744 - 1762 | I İraklinin nəvəsi |
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. V ҹилд: Италија—Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 285.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. V ҹилд: Италија—Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 285.