Konsul (Qədim Roma)

Qədim Roma tarixi

lat. Senatus Populusque Romanus Senat və Roma xalqı

Dövrlər

Roma çarlığı ( e. ə. 754 — e. ə. 509)

Roma Respublikası ( e. ə. 509 — e. ə. 27)

Roma İmperiyası ( e. ə. 27 — 1453-cü illər)

Prinsipat Qərbi Roma Dominat Bizans

Respublika konstitusiyası

S.P.Q.R. Senat Komisia Magistratura

Magistratlar

Konsul Pretor Senzor Kurullu Edil Kvestor Xalq tribunu Qubernator Propretor

Fövqəladə magistratlar

Diktator Suvarilər rəisi (Magister equitum) Hərbi tribun Çar İnterreks Triumvirat Desemvirlər

Titullar

Leqat Duks Offisium Prefekt Vikar Vigintiseksviri Liktor Hərbi magistr İmperator Prinseps Baş pontifik Avqust Sezar Tetrarx

Sülalələr

Yulilər-Klavdilər ( e. ə. 27— 68) Flavilər (69—96) Nerva-Antonin (96—192) Konstantinlər (305—363) Valentinlər (364—378) Feodosiya (378—395) Yustinianlar (518—602) İraklilər (610—695; 705—711)

Əhali, inzibati və sosial tərkib

Latınlar Sabinlər Etrusklar Patrisilər Plebeylər Pretorianlar Barbarlar Qladiator Kuriya Senturiya Triba Vestal bakirəsi Matrona

Qədim Romada hüquq

Xatirənin lənətlənməsi (Damnatio memoriae ) Roma vətəndaşlığı Fərqlənmə kursu (Cursus honorum) Digesta Konkubinat

Bu məqalə Qədim Romada vəzifə haqqındadır. Digər mənalar üçün Konsul (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.

Konsul — Qədim Romada ali magistraturadan biri. İki nəfər olub, bir illiyə seçilirdi. İki konsul kollegiyası Məğrur Tarkvini qovulduqdan sonra (e.ə. 510-509) təsis edilmişdi. Əvvəllər yalnız patrisilərdən, e.ə. 367-366 illərdən isə həm də plebeylərdən seçilirdi. Konsullar ali mülki və hərbi hakimiyyətə malik idilər; fövqəladə vəziyyətdə senat konsula qeyri-məhdud hüquqlar verirdi. İmperiya dövründə konsul fəxri titula çevrildi.

Konsul Qədim Romada maqistrat. Adətən iki konsul seçilirdi. Bu hakimiyətin bir əldə cəmləşməsinin qarşısını almaq məqsədi ilə edilirdi.

Konsul terminin müasir mənası- mövcud olduğu dövlətin konsulluq dairəsində konsulluğun mənsub olduğu dövlətin tapşırıqlarını icra edən səlahiyyətli şəxsdir.

Konsul idarəsinin rəhbəri 4 sinfə ayrılır: Baş konsul, konsul, vitse-konsul, konsul agenti.

Buna uyğun olaraq konsulluq idarəsi "Baş konsulluq", "Konsulluq", "Vitse-konsulluq", "Konsul agentliyi" ola bilər.