Kordova xilafəti

Tarixi dövlət
Kordova xilafəti
خلافة قرطب Əndəlüs Əməvi dövləti
Bayraq
Piriney yarımadasının şimal hissəsi istisna olmaqla digər ərazilər
929 — 1031
Paytaxt	Kordova
Rəsmi dilləri	ərəb dili
Din	Sünni İslam
İdarəetmə forması	Monarxiya
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əndəlüs Əməvi Xilafəti (ərəb. خلافة قرطبة‎) və ya Kordova Xilafəti — indiki İspaniya və Portuqaliyada mövcud olmuş tarixi sünni İslam xilafəti.

Tarixi

Kordova Xilafəti (və ya Əndəlüs Əməvi Xilafəti) 929-1031-ci illər arasında paytaxtı İspaniyanın Kordova şəhəri olmaqla Pireney yarımadasında mövcud olmuş güclü bir İslam dövləti idi. Əndəlus adıyla tanınan bölgədə yerləşən bu xilafət Qərbi Avropada İslam sivilizasiyasının zirvələrindən biri hesab edilir və əhalisi, mədəniyyəti və iqtisadiyyatı ilə seçilirdi.

Xilafətin qurucusu III Əbdürrəhman Əməvilər sülaləsinin bir üzvü olaraq Kordova Əmirliyini xilafətə çevirdi. O, Əməvilərin Suriyadakı xilafətindən olan varisliyə iddia edərək Bağdaddakı Abbasilərə rəqib olaraq Kordova Xilafətini elan etdi. Bu statusu qazanmaqla, o, siyasi və dini liderlik mövqeyini gücləndirdi və həm müsəlman, həm də xristian qonşularına qarşı üstünlük qazandı.

Kordova Xilafəti elm, sənət, və texnologiyanın inkişafı ilə məşhur idi. Xüsusilə Kordova şəhəri Avropanın ən böyük və ən inkişaf etmiş şəhərlərindən biri hesab edilirdi. Kitabxanalar, universitetlər, və tibb elmləri ilə məşhur idi; İslam dünyasından, eləcə də xristian Avropasından alimlər burada təhsil alır və bilik mübadiləsi edirdilər. Kordova məscidi və digər memarlıq nümunələri də o dövrün mədəni zənginliyini əks etdirir.

Xilafət XI əsrdə daxili ixtilaflar, siyasi çəkişmələr və mərkəzi idarəetmənin zəifləməsi səbəbindən süqut etdi. 1031-ci ildə Kordova Xilafəti müxtəlif kiçik dövlətlərə - taifə krallıqlarına bölündü ki, bu da Əndəlusun sonrakı dövrlərdə xristian Rekonkistası qarşısında zəifləməsinə yol açdı.

Həmçinin bax

• Mürabitlər
• Fatimilər xilafəti