Kruşinyana məscidi
| islam | |
| Cümə məscidi | |
|---|---|
 | |
| Din | |
| Statusu | Cümə məscidi |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |
 Polşa |
| Şəhər | Kruşinyana |
| Tikdirəni | |
|
|
|
| Saytı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kruşinyana məscidi — Polşanın Podlaskiye voyevodalığının Kruşinyana kəndində yerləşən taxta məscid. Bu ölkənin ən qədim tatar məscididir.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kruşinyana kəndi Polşa kralı III Yan Sobieski tərəfindən Osmanlı İmperiyasına qarşı müharibədə Birlik tərəfində iştirak edən tatarlara təhvil verilmişdir. Tatar əhalisi məskunlaşdıqdan sonra tatarlar ilk dəfə 1717-ci il tarixli sənəddə adı çəkilən məscidi tikdirdilər. İndiki məscid böyük ehtimalla XVIII əsrin ikinci yarısında və ya XIX əsrin birinci yarısında (binanın dəqiq tikilmə tarixi məlum deyil) keçmiş məscidin yerində tikilmişdir. 1846-cı ildə bina təmir edilir, bu barədə məlumat məscidin qadınlara aid girişində daş lövhədə var[1].
2008-ci ildə Polşanın Mədəniyyət və Milli İrs Nazirliyi tərəfindən maliyyə ayrılması nəticəsində taxta bina mühafizə sistemi ilə təchiz edilmişdir[2].
16 mart 2010-cu ildə Uels şahzadəsi Çarlz Kruşinyanadakı məscidi ziyarət etmişdir[3].
Polşa Prezidentinin 22 oktyabr 2012-ci il tarixli sərəncamına əsasən (20 noyabr 2012-ci ildə dərc edilib və qüvvəyə minib) Kruszinyanadakı məscid Polşa tarixinin abidələrindən biri (Pomnik historii) kimi tanınıb[4].
2014-cü ildə Polşada islamofob hücumlar zamanı məscidin divarı donuz təsviri ilə kirlənib və yaxınlıqdakı qəbiristanlıq şiddətli qraffitilərlə təhqir edilib.
Məscidin təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tünd yaşıl rəngli taxta bina xristian kilsəsinə bənzəyir. Binanın içərisinə xalçalar düzülüb, divarlara Qurandan sitatlar həkk olunub. Məscidin üç qülləsi var, onlardan ikisi minarə kimi xidmət edir. Planda bina 10x13 m ölçüdə düzbucaqlı formasına malikdir[5]. İnteryer biri qadınlar, digəri isə kişilər üçün iki hissəyə bölünür. Qadın girişi binanın əsas oxu boyunca yerləşdirilib. Kişilərin girişi yan tərəfdədir. Qadın bölməsi kişilərin ibadət zalından xeyli kiçikdir və kişilər bölməsindən taxta arakəsmə ilə ayrılır, oradan təxminən 1 metr hündürlükdə otağın uzunluğu boyunca uzanan hissə kəsilir və şəffaf bir arakəsmə ilə örtülür. Kişilərin ibadət zalının ön tərəfindəki divarda cənub-şərqi Məkkəyə doğru istiqamətləndirərək, müqəddəs kitabların saxlandığı mehrab olan kiçik bir yuva var.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Meczet w Kruszynianach". Kruszyniany. 2020-08-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 березня 2016.
- ↑ "Dz.U. 2012 poz. 1275". Sejm. 2016-03-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 березня 2016.
- ↑ "Kruszyniany: Książę Karol zwiedził meczet i spróbował tatarskiego jadła (wideo, zdjęcia)". 2018-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- ↑ "Kruszyniany: Książę Karol zwiedził meczet i spróbował tatarskiego jadła (wideo, zdjęcia)". 2018-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-07.
- ↑ "Крушыняны — калыска польскіх татараў". 2020-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-07.