Li Ketsyan

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Li Ketsyan
çin. 李克强
Çin Xalq Respublikası Dövlət Şurasının Baş naziri
15 mart 2013 – 11 mart 2023
ƏvvəlkiVen Tszyabao
Çin Xalq Respublikası Dövlət Şurasının Baş nazirinin müavini
17 mart 2008 – 15 mart 2013
ƏvvəlkiU İ (müvəqqəti)
SonrakıÇjan Qaoli
Lyaonin Kommunist Partiyası katibi
dekabr 2004 – oktyabr 2007
ƏvvəlkiVen Şiçjen
SonrakıÇjan Venyue
Henan Kommunist Partiyası katibi
dekabr 2002 – dekabr 2004
ƏvvəlkiÇen Kuyyuan
SonrakıSyuy Quançun
Çin Kommunist Gənclər Birliyinin birinci katibi
may 1993 – iyun 1998
ƏvvəlkiSon Defu
SonrakıÇjou Tsyan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi (68 yaş)
Doğum yeri Hefey, Anhoy, Çin
Vəfat tarixi 27 oktyabr 2023(2023-10-27)[1][2] (68 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması[2]
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti siyasətçi, iqtisadçı
Həyat yoldaşı Çenq Honq
Uşağı 1

İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Li Ketsyan (çin. 李克强; 3 iyul 1955[2]27 oktyabr 2023[1][2], Şanxay[2]) — Çin siyasətçisi, 15 mart 2013-cü ildə Çin Xalq Respublikası Dövlət Şurasının Baş naziri.[4]

İxtisasca iqtisadçı olan Li Çin hökumətinin sədridir, eyni zamanda Çinin maliyyə və iqtisadi işlər, xarici işlər, milli təhlükəsizlik və islahatlar ideologiyasını yürüdən liderlərdən biridir. O, eyni zamanda, ölkənin qərar qəbul edən orqanı olan Çin Kommunist Partiyası Siyasi Bürosunun Daimi Komitəsinin ikinci dərəcəli üzvüdür. Li baş katib Si Tsinpin ilə birlikdə "beşinci Çin rəhbərliyi"nin əsas hissəsidir. Li 2015 və 2016-cı illərdə dünyanın ən güclü insanları siyahısında "Forbes" tərəfindən 12-ci sıraya qoyulmuşdur.

Li Kommunist Gənclər Birliyindəki rolu sayəsində yüksəldi. 1998–2004-cü illərdə Li Henan Qubernatoru və vilayətin partiya katibi vəzifələrində çalışıb. 2004–2007-ci illərdə Lyaonin Partiya katibi vəzifəsində çalışmışdır. Li 2008–2013-cü illərdə iqtisadi inkişaf, qiymət nəzarəti, maliyyə, iqlim dəyişikliyi və makroiqtisadi idarəetməni əhatə edən geniş portfelə nəzarət edən, o zamankı Baş nazir Ven Tszyabao dövründə Birinci vitse-prezident vəzifəsini icra etdi.[5]

Gənclər Birliyi təcrübəsini nəzərə alaraq, Li keçmiş lider Hu Cintaonun siyasi müttəfiqi hesab edilmişdir. Li 2013-cü ildə Baş nazir vəzifəsini icra etdi və Çin hökumətinin ixracat artımından daxili istehlaka daha çox diqqət ayırma prioritetlərini dəyişdirməsini asanlaşdırdı. Li, həmçinin 2013-cü ilin payızında elan edilmiş "hərtərəfli dərinləşən islahatlar"ın həyata keçirilməsində əsas rollardan olmuşdur. "Çin istehsalı 2025" Li və onun kabineti tərəfindən 2015-ci ilin may ayında açıqlanan strateji plandır.[6]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Li Ketsyan 1 iyul 1955-ci ildə Anhoy əyalətinin Hefey şəhərində anadan olub. Atası Anhoyda yerli məmur idi.

Li 1974-cü ildə mədəni inqilab dövründə Hefeydə 8 nömrəli liseydən məzun oldu və Çin Kommunist Partiyasına qoşuldu. Li atasının rayon partiya rəhbərliyi üçün onu hazırlamaq təklifini rədd etdi və Pekin Universitetinin Hüquq fakültəsinə daxil oldu və universitetin tələbə şurasının prezidenti oldu. 1995-ci ildə iqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktoru adını aldı və görkəmli iqtisadçı Li İnin onu doktoru məsləhətçisi seçdi. Doktorluq dissertasiyası Çin iqtisadiyyatı haqqında idi və bu iş ona Sun Yefan mükafatını qazandırdı.[7]

1982-ci ildə Li Pekin Universitetində Kommunist Gənclər Birliyi katibi oldu. 1983-cü ildə Kommunist Gənclər Birliyi milli təşkilatının rəhbərliyinə katibliyin üzvü olaraq daxil oldu və o vaxtdan bəri KGB sıralarında yüksələn keçmiş Partiya baş katibi Hu Cintao ilə sıx əməkdaşlıq etdi. Li 1993-cü ildə təşkilatın birinci katibi oldu və 1998-ci ilə qədər bu vəzifəni tutdu. KGB rəhbərliyindən yüksələn birinci nəslin nümayəndəsidir.

Li Pekində İqtisadiyyat və Ticarət Universitetinin professoru Çenq Honq ilə evlidir. Qayınatası bir vaxtlar Kommunist Gənclər Birliyi Mərkəzi Komitəsinin katib müavini idi. İngilis dilində səlis bilir.[8]

Siyasi yüksəlişi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Li 1998-ci ilin iyun ayında, 43 yaşında Henan Qubernatoru təyin edildiyi zaman ən gənc Çin əyalət qubernatoru oldu. O zaman onunla birlikdə çalışan əyalət rəsmilərinə görə, Li, hökumət fəaliyyətləri ilə əlaqəli olmayan hər hansı bir ziyafətdə və ya tədbirlərdə iştirak etməkdən imtina etdi. Qubernator olduğu dövrdə, vilayətdə üç böyük yanğın baş verməsi səbəbindən xalq onun uğursuz olduğunu düşündü.[9]

Linin açıq nitqləri və Henanda iqtisadi inkişafa rəhbərlik etməsi yoxsul daxili bölgəni investisiya üçün cəlbedici bölgəyə çevirdi. Li səthi layihələr həyata keçirməyə vaxt ayırmadı. Artmaqda olan problemlərinə hərtərəfli həll yolu axtarmağa çalışan Li vilayətin bütün bölgələrini gəzdi. Henan 1990-cı illərin əvvəllərindəki milli ÜDM sıralamasında 28-ci yerdən 2004-cü ildə 18-ci yerə kimi yüksəldi. Hökuməti vilayətin kənd bölgələrində yayılan QİÇS epidemiyasını cilovlamaqda nisbətən zəif qaldı.

Li 2004-cü ilin dekabrında Lyaonin Partiya Katibi vəzifəsinə göndərildi. Orada DalyanDandunu, eləcə də bir sıra digər limanları ticarət axınına yaxşılaşdıraraq hərtərəfli şəbəkəyə bağladı.

Hu Cintao ilə əlaqəsi olan Li, Hu dövründə partiya lideri vəzifəsi 2012-ci ildə başa çatdıqda Hunun yerinə keçmək üçün namizəd olaraq göstərildi. Li 17-ci Siyasi Büronun Daimi Komitəsinə üzv oldu. Partiya Konqresi 2007-ci ilin oktyabrında keçirildi. Linin siyasi yolu ümidverici görünsə də, Şanxay partiyasının sədri vəzifəsini yenicə tərk edərək Pekində mərkəzi rəhbərlik sıralarına qatılması üçün Si Tsinpin tərəfindən daimi komitədən kənarlaşdırıldı. Bu addım lider olaraq partiyanın baş katibi və prezidenti vəzifəsinə Hu yerinə keçəcək şəxsin Li deyil, Si olacağına işarə etdi. 2008-ci il Ümumdünya Xalq Konqresində Li Baş nazir olacağı və o zamankı Baş nazir Ven Tszyabaonun yerinə keçmək üçün hazırlandığı barədə fərziyyələri inkar edərək Baş nazir köməkçisi seçildi.[9]

Baş nazir müavini fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

2007–2012-ci illərdə PDK-də Li Çin hökumətindəki iqtisadi inkişaf, hökumət büdcələri, torpaqlar və ehtiyatlar, ətraf mühit və sağlamlıq da daxil olmaqla ən vacib portfelləri götürdü. Ayrıca Üç dərə SES və Cənub-Şimal Su Transfer Layihəsinə nəzarət edən mərkəzi komissiyaların rəhbəri və səhiyyə islahatı, qida təhlükəsizliyi və QİÇS-lə əlaqəli işlərdən məsul olan rəhbər komitələrin lideri oldu. Li geniş iqlim dəyişikliyi, enerji, informasiya texnologiyaları, Çinin şimal-şərqində canlanma və Çinin uzaq qərbində inkişaf portfellərində Baş nazir Ven Tszyabaonun əsas müttəfiqi idi.

Linin beynəlxalq səviyyədə ilk böyük görünüşü İsveçrənin Davos şəhərində 2010 Dünya İqtisadi Forumunda oldu. Tədbir Li üçün litmus testi kimi qiymətləndirildi. Forumda Li dünya ticarəti və siyasi liderləri qarşısında Çinin uzunmüddətli inkişaf görüşünü qısa bir şəkildə təqdim etdi. Xüsusilə Li DİF-a Çinin davamlı inkişaf, yaşıl enerji, gəlir fərqinin azaldılması və əsas strateji sahələrin modernləşdirilməsinə dair öhdəlikləri barədə məlumat verdi. Li Pekinin dinc inkişafa sadiqliyini və qlobal maliyyə böhranı dövründə xarici təzyiqlər qarşısında daxili tələbi artırmağa yönəldiyini təkrarlayarkən proteksionizmə qarşı xəbərdarlıq etdi. Beynəlxalq inkişafın və beynəlxalq maliyyə islahatlarının əhəmiyyətinə də toxundu. O, hökumətləri qlobal siyasi və iqtisadi mənzərədəki dəyişiklikləri daha çox əks etdirən qlobal idarəetmə quruluşuna çağırdı.[10]

2010-cu ilin fevralında Li nazirlər və əyalət liderlərinə ölkənin iqtisadi quruluşunu dəyişdirməyin vacibliyi barədə çıxış etdi. Çıxış Kommunist Partiyasının siyasi nəzəriyyə nəşri "Qiushi"-in 1 iyun sayında kiçik buraxılışlarla yayımlandı. Li Çinin böyümə yolunu davam etdirməsi üçün iqtisadiyyatın strukturunda əsaslı dəyişikliyin baş verməli olduğu kritik tarixi əyilmə nöqtəsinə gəldiyini söylədi. Li xüsusilə daxili istehlakı artırmağın və davamlı urbanizasiyanın vacibliyini vurğuladı. Li xalqın bütün tələbələrinin bərabərləşdirilməsi yolunu seçdi.

Çində rəqabəti, qida təhlükəsizliyini, enerji təhlükəsizliyini, əlverişli mənzil və səhiyyə sahələrini yaxşılaşdırmaq üçün Çində sənayeləşməni, şəhərsalma və kənd təsərrüfatının modernləşdirilməsini tez-tez vurğuladı.[11]

2011-ci ilin avqust ayında Li Honq Honq Universitetinə səfər daxil olmaqla Honq Konqa rəsmi səfərə getdi. O, burada siyasi həssaslıqlar və yüksək təhlükəsizlikdən danışdı. Səfərin sonunda ərazidə mübahisələrə səbəb olan Honq Konq 818 hadisəsi baş verdi.

2012-ci ilin payızında keçirilmiş 18-ci Partiya Konqresində Li Siyasi Büronun Daimi Komitəsində ikinci yerə yüksəldi və bununla da Çinin ən yüksək liderlərindən biri oldu. Baş nazir olacağı gözlənildi, 1997-ci ildə təyin edilmiş öncəki seçki komissiyası konqresində dəyişiklik etdi və bununla da Baş nazir ikinci yeri tutan Ümumdünya Xalq Konqresi Daimi Komitəsinin sədrindən sonra üçüncü şəxs oldu. Bu dəyişiklik Li partiyasını yalnız siyasi partiyanın baş katibi Si Tsinpindən sonra Çin siyasi iyerarxiyasında ikinci şəxs kimi proyektləşdirmək niyyətində olduğunu göstərdi. Elə həmin il, QİÇS-in yaratdığı problemləri müzakirə etmək üçün açıq görüşdə gey Ma Baoli ilə şəxsən görüşdü. Onlar böyük Çin müəssisələrində LGBT cəmiyyətinin alıcılıq qabiliyyətini artırmaq üçün danışıqlar apardılar və ölkədə LGBT cəmiyyətinin qəbullanması barədə söhbət apardılar.[12]

Baş nazir fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

15 mart 2013-cü ildə Li Ketsyan gözlənildiyi kimi 12-ci Xalq Konqresi tərəfindən Baş nazir seçildi. Eyni Konqresdə Partiya baş katibi Si Tsinpin Prezident seçildi. Li iki dövr baş nazir vəzifəsini icra etdikdən sonra təqaüdə çıxan Ven Tszyabaonun yerinə keçdi. Konqresdə toplanan 3000-ə yaxın qanunverici şəxsdən 2.940-ı ona səs verdi, üçü əleyhinə, altısı isə bitərəf qaldı. Beş illik bir müddətə seçildi, lakin sələfi Ven kimi iki dövr vəzifə edəcəyi gözlənildi.[13]

16 martda Konqres Çjan Qaoli, Lyu Yandun, Van Yan və Ma Kayı baş nazir müavinləri olaraq seçdi. İlk böyük nitqini 17 martda Ümumdünya Xalq Konqresinin sonunda hökumətdə qənaətə, gəlirin daha ədalətli bölüşdürülməsinə və iqtisadi islahatlara çağırış edərək səsləndirdi. Li diqqəti ixracata yönəlmiş böyüməyə etibar etmək əvəzinə istehlak əsaslı iqtisadiyyata keçmək üçün Çinə çağırış etdi. Li 2013-cü ildə "Forbes" jurnalının dünyanın ən güclü insanları siyahısında, Çin Baş naziri vəzifəsinə gəldikdən sonra 14-cü sırada yer aldı.[14]

Daxili siyasəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Li iqtisadiyyatda akademik təcrübəyə sahibdir və bu səbəbdən hökumətin qərar qəbul etməsində kömək etmək üçün köklü iqtisadi məlumatların istifadəsinə inananır. İqtisadi statistikanı öyrəndiyi və işlədiyi məlumatların etibarlılığını mütəmadi olaraq şübhə altına aldığı məlumdur. Beynəlxalq mediada Li, Li tərəfindən hazırlanan qeyri-ənənəvi iqtisadi ölçmə göstəricisi olan "Ketsyan indeksi"nin arxasınca gedən lider olaraq xarakterizə edildi və etibarsız olan rəsmi ÜDM rəqəmlərini atladı, beləliklə bunun iqtisadi sağlamlığın daha yaxşı göstəricisi olduğunu söylədi. Yalnız ümumi iqtisadi məhsul haqqında məlumat toplamaq əvəzinə Li, Lyaonin əyalətində işləyərkən iqtisadiyyata aid məlumatları öyrənmək üçün üç göstəricidən istifadə etdi. Bunlar, dəmir yolu yüklərinin həcmi, elektrik istehlakı və banklar tərəfindən verilən ümumi kreditlər idi.

Li əvvəlcə Çinin öncəki administrasiyasından geriya qalan çoxsaylı struktur problemləri ilə üzləşdi. Qlobal maliyyə böhranından bəri ölkənin bir çox nəhəng infrastruktur layihəsinə verilən kreditlərin bolluğu, sarsıdıcı borclarla və gözlənilən gəlirlərın azlığı ilə problem dərinləşdi. Bu şərtlərdə Li "Barclays Capital" investisiya bankında iqtisadçılar tərəfindən irəli sürülən termin olan "Likonomika" ilə məşhurlaşdı. Likonomika borcun lövhələrarası azaldılması, Ven Tszyabao hökumətinin kütləvi stimul tətbiqetmələrinə son qoyulması və struktur islahatlarını əhatə edən üç istiqamətli yanaşmadan ibarət idi. 2014-cü ilədək qlobal iqtisadi təzyiqlər və Çin ixracatındakı tələbin azalması gözləniləndən daha aşağı iqtisadi böyümə sürətinə səbəb oldu. İllik ÜDM artımı 1989-cu ildən bəri ilk dəfə 7,5%-dən az oldu. Li hökuməti daha sonra kiçik müəssisələr üçün vergi endirimləri, yoxsul şəhər yerlərinin təmir layihələri və xüsusilə ölkənin diqqət mərkəzində olan yeni dəmir yolu inşası ilə problemli kökündən həll etdi.[15]

2013-cü ildə Üçüncü Plenumda hərtərəfli islahatların elan edilməsindən sonra Li hökumətin islahatların həyata keçirilməsinə dair səylərin aparıcı siması oldu. Üçüncü Plenum bazar qüvvələrini sərbəst bazarda hökumətin tənzimləməsini azaltmağa çalışaraq, mənbələrin bölgüsündə həlledici rol oynamağa çağırdı. 2014-cü ilin əvvəlində Li yerli hökumətlərin mərkəzi hökumətin islahat direktivlərini yerinə yetirməkdə hələ də iştirak etmədiyini və bəzi hökumətlərin iştirak etməmələri lazım olan işlərə qarışdığını, bəzilərinin isə etməli olduqları şeylərə əhəmiyyət vermədiyini söylədi. Li islahatların müvəffəqiyyətinin "icra və tətbiqetmə" ilə gəldiyini vurğuladı və yerli rəhbərləri islahatları dəstəkləyən hərəkət etmədikləri üçün tənqid etdi.[16]

Xarici siyasəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Li Ketsyan sərhəd mübahisələrini həll etmək və iqtisadi əlaqələri stimullaşdırmaq üçün ilk xarici səfərini 18 may 2013-cü ildə Hindistana etdi. Hindistanın ilk beynəlxalq səfər olaraq seçilməsinin Çinin bu ölkə ilə münasibətlərdəki əhəmiyyətini vurğuladığını söylədi. 2015-ci ildə Baş nazir Narendra Modinin Çinə səfəri zamanı Li və Modi Səma məbədində birgə selfi çəkdirdilər.

Pakistana səfəri zamanı ölkənin yüksək rəhbərliyi ilə görüşdü və "Pakistanın ən yaxın dostu və qardaşı olaraq Pakistan tərəfinə bacardığımız qədər kömək etmək istərdik" fikirlərini dilə gətirdi.[17]

Li Ketsyan ilk Avropa səfərində İsveçrəAlmaniyanı ziyarət etdi və iki ölkənin liderləri ilə görüşdü.[18]

Amerika Birləşmiş Ştatları general-leytenantı Herbert Makmaster Li Ketsyan haqqında yazdı: "Amerika qrupundakılardan birinin Çinin ABŞ-la münasibətinə baxışında şübhəsi olsaydı, Linin monoloqu onları aradan qaldırardı. Çinin onsuz da sahib olduğu müşahidə ilə başladı, sənaye və texnoloji bazasını inkişaf etdirdi, artıq ABŞ-a ehtiyacı yoxdur".[19]

Bürokratiyanın azaldılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Li lazımsız dövlət bürokratiyasını tənqid edir. Bir çox aşağı rütbəli məmurların xalqa düzgün xidmət göstərə bilmədiklərinə inanır. Məsələyə olan laqeyd münasibətilə əlaqədar olaraq, Linin bir çox gətirilə bilən lətifələri viral hala gəldi. Li xaricə səyahət etmək üçün form dolduran vətəndaşın təcili form yazması lazım gəldikdə formun doldurulmasına toxundu. Məsələyə nəzarət edən dövlət məmuru vatandaşdan "ananızın ananız olduğunu sübut etmək" üçün notariat qaydasında təsdiqlənmiş sənəd verməsini gülünc hesab etdi. Li bu hadisəni "qətiliklə cəlbedici" adlandırdı. Başqa bir hal, dövlət xidmətinə təqdim etmək üçün bir yaşında uşağın cinayət qeydlərinin olmadığına dair sübut istəyən yerli məmura müraciət etdi. Digər halda, Li dövlət işçiləri tərəfindən "hələ də sağ olduqlarını" sübut etməkdən ötəri məcburiyyət qarşısında qalaraq maddi yardım üçün müraciət edən yaşlı vətəndaşa müraciət etdi. Son iki hadisə ilə bağlı Li, "bu bir zarafat deyil, hamısı gerçəkdir!" dedi.[20]

İstehsal və texnoloji yenilik[redaktə | mənbəni redaktə et]

Texnoloji yeniliyin gücləndirilməsinin tərəfdarı olan Li Ketsyan Çinin ildə 800 milyon ton polad istehsal etdiyinə, lakin daha yaxşı işləmə vəziyyətinə gətirmək üçün lazım olan paslanmayan polad növünün idxalına görə təəssüfləndi. Çin Baş nazirinin şərhləri Çinin qələm sənayesində təəccübə səbəb oldu, bunun hökumətin əsas müzakirə mövzusuna çevrilməsi ictimaiyyət tərəfindən təəccüblə qarşılandı. Qələm şirkətləri bir vaxtlar xaricə brend markaların ucuz surətləri olaraq ixrac edilən qələm istehsal etməkdən məmnun idilər.[21]

Xalqın qarşısına çıxarkən bu məqamı tez-tez təkrarlayaraq, yerli istehsal edilən qələmlərin xarici qələmlərdqn daha keyfiyyətsiz olduğunu vurğuladı. Tükənməz qələm Çin iqtisadiyyatı və texnoloji imkanları ilə əlaqəli çatışmazlıqlar üçün güclü bir simvol oldu. Li 2015-ci ilin dekabr ayında iqtisadçılar ilə görüşündə "qarşımızda duran ciddi problemimiz" ifadəsini söylədi. 2016-cı ildə Baş nazir Li Ketsyan milli televiziya kanalına getdi və ölkəsinin bu sadə görünən tətbiqetmənin keyfiyyətli versiyasını hazırlaya bilməməsindən kədərləndi. Li yerli televiziyanın Almaniya, İsveçrə və Yaponiyadakılara nisbətən çox keyfiyyətsiz olduğunu vurğuladı.

Bir çıxışında Çinin keyfiyyətli qələm istehsal etməsinin vacibliyini vurğuladı. Yüksək texnoloji və yenilikçi istehsal mərkəzi hökumətin daxili böyüməyə kömək etmək üçün hazırladığı "Çin istehsalı 2025" proqramının mərkəzindədir. Tükənməz qələmlər kimi nisbətən az dəyərli əşyalar prioritet məsələ halına hələ də gələ bilməyib. Qələm ucu məsələsi ilk olaraq Li Ketsyan tərəfindən diqqət mərkəzinə gətirildi və Çin istehsalçıları ilə qarşı-qarşıya duran böyük bir problem, texnologiyada zəif rəqabət haqqında ona fikir verdi. Dövlətə məxsus Taiyuan Dəmir and Polad Kompaniyasının 2017-ci ildə verdiyi məlumata görə iki il içərisində tüklü qələm uclarını kütləvi şəkildə istehsal etməyi və idxalatı əvəz etməyi planlaşdırır.

Si–Li administrasiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kommunist Partiyası 2013-cü ilin payızında keçirilmiş 18-ci Mərkəzi Komitənin Üçüncü Plenumunda çox geniş iqtisadi və sosial islahatlar apardığını elan etdi. İslahatların əks olunduğu sənəd Si, Lyu Yunşan və Çjan Qaolinin rəhbərliyi ilə hazırlanmışdır və Li sənədin hazırlanmasında iştirak etməmişdir. Linin yeni rəhbərlikdən kənarlaşdırılması və hakimiyyətin getdikcə daha çox Sinin baş katibi olaraq mərkəzləşdirildiyi üçün geniş səsləndirilən "Si–Li administrasiyası" əslində mövcud deyil.[22]

2013-cü ilin Üçüncü Plenumu sonrasında Si "hərtərəfli dərinləşən islahatlara", internetə, hərbi islahata və həmçinin Milli Təhlükəsizlik Komissiyasına nəzarət edən dörd yeni nazirlik orqanlarında bir sıra lider təyin etdi. "Dərinləşən islahatlar" aparıcı qrupunun Baş nazir tərəfindən idarə olunan hissəsində işlərə müdaxilə edildi və Linin institusional gücü azaldıldı. Li Milli Təhlükəsizlik Komissiyası sədrinin müavini seçilərək Sinin müttəfiqi olaraq görüldü və "islahatların dərinləşməsi", internet təhlükəsizliyi və iqtisadiyyat və maliyyə mövzularında lider qrupların rəhbərindən birinə çevrildi.

18 mart 2018-ci il tarixində Li 2.964 səs topladı və Ümumdünya Xalq Konqresi tərəfindən yenidən Çinin Baş naziri təyin edildi.[23]

Koronavirusun yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Li koronavirus pandemiyasının qarşısının alınması üçün səy göstərir. 2020-ci ilin yanvarından etibarən epidemiyanın qarşısının alınması və nəzarətindən məsuldur. 27 yanvarda Baş nazir Li Ketsyan epidemiyanın qarşısının alınması işinə rəhbərlik etmək üçün Uhanı ziyarət etdi.[24]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 China's former premier Li Keqiang has died - state media. Reuters.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 李克强同志生平 (çin.). 北京市: 新华社, 2023.
  3. 3,0 3,1 李克强同志简历. State Council of the People's Republic of China.
  4. "Arxivlənmiş surət". 2022-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  5. "Arxivlənmiş surət". 2012-11-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  6. "Arxivlənmiş surət". 2018-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  7. "Arxivlənmiş surət". 2018-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  8. https://archive.today/20130122063549/http://www.dwnews.com/gb/MainNews/Forums/BackStage/2008_11_20_16_59_35_980.html
  9. 9,0 9,1 http://webarchive.loc.gov/all/20100826124714/http://apac2020.the-diplomat.com/power-players/li-keqiang/
  10. "Arxivlənmiş surət". 2012-09-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  11. https://web.archive.org/web/20101014210404/http://news.xinhuanet.com/english2010/china/2010-10/11/c_13550478.htm
  12. "Arxivlənmiş surət". 2018-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  13. "Arxivlənmiş surət". 2019-12-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  14. "Arxivlənmiş surət". 2013-10-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  15. "Arxivlənmiş surət". 2014-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  16. https://web.archive.org/web/20150123223814/http://china.dwnews.com/news/2014-07-21/59492203.html
  17. https://web.archive.org/web/20130815091730/http://news.xinhuanet.com/english/china/2013-05/24/c_124755924.htm
  18. "Arxivlənmiş surət". 2013-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  19. "Arxivlənmiş surət". 2022-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  20. "Arxivlənmiş surət". 2015-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  21. "Arxivlənmiş surət". 2018-11-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  22. https://web.archive.org/web/20150123222658/http://china.dwnews.com/news/2013-11-17/59347995.html
  23. "Arxivlənmiş surət". 2019-08-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
  24. "Arxivlənmiş surət". 2020-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]