Məhəmməd Nəcibulla

Məhəmməd Nəcibulla
Məhəmməd Nəcibulla
	puşt. محمد نجيب الله
Əfqanıstanın 2-ci prezidenti
	24 noyabr 1986 – 16 aprel 1992
Əvvəlki	təsis edilib
Sonrakı	Bürhanəddin Rəbbani
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	6 avqust 1947
Doğum yeri	Qardez[d], Kabil vilayəti, Əfqanıstan krallığı[d];
Vəfat tarixi	27 sentyabr 1996 (49 yaşında)
Vəfat yeri	Kabil, Kabil vilayəti, Əfqanistan İslam Əmirliyi;
Vəfat səbəbi	asılma[d]
Dəfn yeri	Qardez[d]; Pəktiya;
Fəaliyyəti	siyasətçi, diplomat, həkim, ginekoloq
Dini	İslam
Hərbi xidmət
Döyüşlər	SSRİ–Əfqanıstan müharibəsi;
Rütbəsi	general, general-leytenant
Təltifləri	;
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məhəmməd Nəcibulla (puşt. محمد نجيب الله — Mohammad Najibullāh; 6 avqust 1947, Qardez^[d], Kabil vilayəti, Əfqanıstan krallığı^[d] – 27 sentyabr 1996^[1]^[2], Kabil, Kabil vilayəti, Əfqanistan İslam Əmirliyi) — Əfqanıstanın siyasi xadimi, diplomat.

Həyatı

Tələbə-təbib, kommunist-"pərçamçı", İranda səfir, sonra Əfqanıstan Xalq-demokrat partiyasının daxilindəki "Xalk" fraksiyasının qalibiyyəti ilə vətəndşlığı əlindən alınan mühacir. Həmin vaxt o, Moskvaya sığındı və Kabula yalnız sovet qoşunları ilə bərabər qayıtdı.

Sonra Əfqanıstan "KQB"-sinin rəhbəri, 1986-cı ildən isə prezident oldu. Sovet qoşunları 1989-cu ildə çıxıb getdi, Nəcibulla isə daha 3 il hakimiyyətdə qaldı. Sonra hakimiyyəti koalision hökumətə təhvil verdi, qadınını və 3 qızını Dehliyə yollayıb özü Kabulda qaldı. 4 il BMT-nin Kabuldakı nümayəndəliyinin ofisində yaşadı.

1996-nın 26 sentyabrında taliblər qəfildən paytaxtı tutarkən Nəcibullanı xilas etmək barədə bir kimsə düşünmədi. Əslində isə bütün tərəflər onun ölümünü istəyirdi - əsas şahid aradan çıxarılmalıydı.

Son dəqiqələrində Pakistan xüsusi xidməti ona "Düren xətti" (2 ölkənin mübahisəli sərhədlərinə son qoymaq) ilə bağlı sənədə imza etdirə bilmədilər. Döydülər, işgəncə verdilər, maşına bağlayıb sürüdülər, səhərisi günsə qardaşı ilə birlikdə camaatın gözü qabağında asdılar. Onun qismətinə dəhşətli ölüm, alçaldılma və uzun aqoniya düşdü. Şapur Əhmədzayın cəsədi 1 gün sonra dəfn üçün verilsə də, Nəcibullanın meyiti 1 həftə asılı qaldı. Sonra da naməlum yerdə bir quyuya gömdülər. Hamısı "tərəqqipərvər bəşəriyyət"in və "dünyanın ağaları"nın lal sükutu ilə müşayiət olundu.

İstinadlar

↑ ¹ ² Mohammed Najibullah // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
↑ ¹ ² Mohammad Nadschibullah Ahmadsai // Munzinger Personen (alm.).

Xarici keçidlər

[_2b77b80a4132a6ea-1] ¹ ² Mohammed Najibullah // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).

[_81fb1144c7817f82-2] ¹ ² Mohammad Nadschibullah Ahmadsai // Munzinger Personen (alm.).

[1]

[2]