Mərkəzi Amerika vulkanlarının siyahısı
Mərkəzi Amerikanın vulkanları Mərkəzi Amerika vulkanik sisteminə, Mərkəzi Amerikanın vulkanik yayına daxildir. Bu sistem Sakit okean sahili boyu, şimal-qərbdən cənub-şərqə doğru uzanır. Qvatemala, Salvador, Honduras, Nikaraqua, Kosta Rikanı əhatə etməklə Panamanın şimal hissəsində başa çatır. Belə ki, vulkanik qövs uzunluğu 1500 km-dir. Vulkanik sistem öz müasir strukturunu, Karib dənizi Sakit okeandan ayrıldığı zaman Miosen dövründə almışdır. Bu sistemə çoxsaylı və çox aktiv stratovolkaniyalar daxildir ki, tiroid də olsa da, tez-tez püskürmələrdə baş verir. Bunun nəticəsində çox dağıdıcı zəlzələlərlə müşayiət olunur. Məsələn, 1902-ci ildə Santa Maria vulkanının püskürməsi 6000 adamın öldüyü və partlamanın 800 km-uzaqda Kosta Rikada eşidilmişdir. Mərkəzi Amerikanın ən hündür vulkanları Qvatemaladadır. Takana və Taxamulkanın hündürlüyü 4000 metrə çatır. Bəzi vulkanlar 2010-cu ildən aktivdilər. Kosta Rikada Arenal, Turrialba, Irazu və Poas vulkanları, Nikaraqua şəhərində San Kristobal, Serro Negro, Konsepsion, Salvadorda San-Migel, San-Ana, İsalko, Qvatemalada Santa Mariya, Pakaya, Fuego vulkanlarıdır.
Ümumi xəritə
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qvatemala vulkanları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Salvador vulkanları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Honduras vulkanları
[redaktə | mənbəni redaktə et]№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Sakate-Qrande[27] (isp. Zacate Grande) |
Vale | 13°20′09″ şm. e. 87°37′40″ q. u.HGYO | 640 м. | Holosen | Сведения об известных извержениях отсутствуют | |
2 | El-Tiqre[28] (isp. El Tigre) |
Vale | 13°16′19″ şm. e. 87°38′27″ q. u.HGYO | 783 м. | Holosen | Сведения об известных извержениях отсутствуют |
Nikaraqua vulkanları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kosto-Riko vulkanları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Panama vulkanları
[redaktə | mənbəni redaktə et]№ | Şəkil | Adı | Coğrafi mövqeyi | Coğrafi koordinatları | Hündürlük | Yaşı | Sonuncu püskürməsi |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Baru[54] (isp. Barú) |
Çiriki |
8°48′28″ şm. e. 82°32′34″ q. u.HGYO | 3475 м. | Pleystosen | 1550-ci ildə | |
2 | La-Equada[55] (isp. La Yeguada) |
30px Veraquas |
8°28′12″ şm. e. 80°49′12″ q. u.HGYO | 1297 м. | Pleystosen | məlum deyil | |
3 | El-Vale[56] (isp. El Valle) |
Кокle |
8°34′48″ şm. e. 80°10′12″ q. u.HGYO | 1185 м. | Holosen | məlum deyil |
Ədəbiyyat siyahısı
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Alvarez-Gómez, José A. "Constraints from finite element modelling on the active tectonics of northern Central America and the Middle America Trench" (pdf). Tectonics. American Geophysical Union. 27 (1008). 2008: TC1008. doi:10.1029/2007TC002162. İstifadə tarixi: 2008-08-04.
- García Quintero, Janett Josefina. Geometría, sismicidad y deformación de la placa de Cosos subducida (tesis) (pdf) (Spanish). Mexico, D.F.: Centro de Geociencias, UNAM. 2007.
- Mann, Paul. Overview of plate tectonic history and its unresolved tectonic problems (PDF) // Bundschuh, Jochen & Guillermo E. Alvarado (Eds) (redaktor). Central America: Geology, Resources and Hazards (pdf) (#format_missing_url). Taylor & Francis. 2007. 205–241. ISBN 978-0415416474. 2013-06-12 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
- Melían, G., I. Galindo, P. A. Hernández, N. M. Pérez, M. Fernández, G. Alvarado, W. Strauch, F. Barahona, D. López. "Subduction process and diffuse CO2 degassing rates alon Central America volcanic arc". Geophysical Research Abstracts. European Geosciences Union. 7. 9-2-2005. ISSN 1607-7962.
- Rose, W.I. "An improved age framework for late Quaternary silicic eruptions in northern Central America" (pdf). Bull Volcanol. Springer-Verlag (61). 1999: 106–120. İstifadə tarixi: 2010-08-15.
- ↑ Global Volcanism Program Tacaná Arxivləşdirilib 2022-02-24 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Tajumulco Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Arxivləşdirilib 2012-11-11 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Summitpost Volcán Chicabal Arxivləşdirilib 2021-04-18 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Santa María Arxivləşdirilib 2022-04-19 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Santo Tomás Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Tolimán Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Estructura interna de la tierra Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (isp.)
- ↑ Global Volcanism Program Atitlán Arxivləşdirilib 2011-12-10 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Acatenango Arxivləşdirilib 2012-11-11 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Fuego Arxivləşdirilib 2020-11-06 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Agua Arxivləşdirilib 2012-11-11 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Pacaya Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Tecuamburro Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Moyuta Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Chingo Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Guazapa Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Santa Ana Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Izalco Arxivləşdirilib 2009-01-26 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program San Salvador Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program San Vicente Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Usulután Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Chinameca Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program San Miguel Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Conchagua Arxivləşdirilib 2021-09-16 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Conchagüita Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Zacate Grande Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program El Tigre Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Cosigüina Arxivləşdirilib 2013-05-07 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program San Cristóbal Arxivləşdirilib 2020-11-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Telica Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Cerro Negro Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Las Pilas Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Momotombo Arxivləşdirilib 2011-05-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Apoyeque Arxivləşdirilib 2012-10-10 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Masaya Arxivləşdirilib 2022-03-16 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Mombacho Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Zapatera Arxivləşdirilib 2021-09-28 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Concepcion Arxivləşdirilib 2013-01-22 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ MIGnews.com. В Никарагуа «проснулся» вулкан Консепсьон[ölü keçid]
- ↑ Global Volcanism Program Maderas Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Orosí Arxivləşdirilib 2021-05-16 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Rincón de la Vieja Arxivləşdirilib 2021-11-24 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Miravalles Arxivləşdirilib 2021-10-29 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Tenorio Arxivləşdirilib 2020-11-14 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program Arenal Arxivləşdirilib 2020-11-17 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Vulcanologia Volcán Arenal Arxivləşdirilib 2010-02-12 at the Wayback Machine (isp.)
- ↑ Global Volcanism Program Poas Arxivləşdirilib 2021-03-24 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Vulcanologia Volcán Poás Arxivləşdirilib 2008-01-17 at the Wayback Machine (isp.)
- ↑ Global Volcanism Program Turrialba Arxivləşdirilib 2021-05-15 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Vulcanologia Volcán Turrialba Arxivləşdirilib 2010-02-12 at the Wayback Machine (isp.)
- ↑ Global Volcanism Program Irazú Arxivləşdirilib 2021-03-31 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Vulcanologia Volcán Irazu Arxivləşdirilib 2009-03-12 at the Wayback Machine (isp.)
- ↑ Global Volcanism Program Barú Arxivləşdirilib 2022-02-05 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program La Yeguada Arxivləşdirilib 2021-08-01 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Global Volcanism Program El Valle Arxivləşdirilib 2021-09-17 at the Wayback Machine (ing.)