Maqbet Məmmədov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Maqbet Məmmədov
Maqbet Ədil oğlu Məmmədov
Doğum tarixi
Doğum yeri Ağdam
Vəfat tarixi (67 yaşında)
Vətəndaşlığı Azərbaycan Azərbaycan SSR
Elm sahəsi coğrafiya
Elmi dərəcəsi coğrafiya elmləri doktoru
Elmi adı professor
İş yeri Bakı Dövlət Universiteti
Təhsili ali

Maqbet Məmmədov (9 iyun 1937, Ağdam14 sentyabr 2004) – coğrafiya elmləri doktoru, professor.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maqbet Ədil oğlu Məmmədov 9 iyul 1937 ildə Ağdamda anadan olmuşdur.. Ağdam 1 nömrəli orta məktəbdə oxumuş, 1953–1958 illərdə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki Azərbaycan Texniki Universiteti) Hidromeliorasiya fakültəsində ali təhsil almışdır. Onun ilk elmi işi 1958 ildə Tbilisidə "Zaqafqaziya ali məktəblərinin elmi konfransının materialları" məcmuəsində dərc olunmuşdur.

Maqbet Məmmədov Moskva İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun Hidravlika kafedrasının aspirantı olmuş (1962), dissertasiya müdafiə edərək (1967), texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsini almışdır.

Maqbet Məmmədov Bakıya qayıtdıqdan sonra Elmi-Tədqiqat Su Problemləri İnstitutunda ikifazalı axın laboratoriyasını təşkil etmişdir. 60-cı illərdə Şırlan mineral suyunun Şuşa şəhərinə boru kəməriylə nəqli ilə bağlı tədqiqatların rəhbəri olmuşdur. Şimali Qafqazda mineral suların boru kəməri ilə "daşınması" məsələsi ilə bağlı Pyatiqorsk Elmi-Tədqiqat Kurortologiya İnstitutuna dəvət alan Maqbet Məmmədov bir neçə il Kislovodskda "Narzan suyunu", Yessentukidə termal suyunu və sonra da Şırlan suyunu nəql edən kəmərlərdə tədqiqat işi aparmışdır.

Maqbet Məmmədov Leninqrad Dövlət Hidrologiya İnstitutunun xüsusiləşdirilmiş müdafiə şurasında "Dağ çaylarının maksimal su sərfinin yaranma şəraiti və hesablama metodları" mövzusunda dissertasiya müdafiə edib (1984), coğrafiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsinə layiq görülmüşdür. O, 1990–2004 illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Hidrometeorologiya kafedrasının müdiri işləmişdir.

Maqbet Məmmədov 2004 ildə Rusiya Federasiyası Su Təsərrüfatı Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maqbet Məmmədov 145 elmi əsərin o cümlədən 12 monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaitinin müəllifidir. İlk dəfə ana dilində "Qurunun hidrologiyası" adlı iki hissəli dərs vəsaitini, "Hidrologiya və hidrometriyadan rusca-azərbaycanca terminlər lüğəti"ni (1973) nəşr etdirmişdir. Bir sıra termin ilk dəfə elmi dilimizə daxil edilmişdir. Onun əsərlərindən 40-ı Türkiyədə, Fransada, Bolqarıstanda, Çexoslavakiyada, Amerika Birləşmiş Ştatlarında, İngiltərədə və hazırkı MDB ölkələrində nəşr olunmuşdur. "Dağ çaylarının maksimal su sərfinin hesablanması" monoqrafiyası Leninqradda (hidrometeoizdat, 1989) çapdan çıxmışdır.

Maqbet Məmmədov Dağ çaylarının maksimal su sərfinin layihə üçün tələb olunan hesab qiymətini müəyyən etməkdən ötrü regional düsturlar hazırlamışdır. Dəyişkənlik əmsalının hövzənin yüksəkliyindən və sahəsindən asılı olmasının analitik təhlilini vermişdir. Araz çayı üzərində tikilməsi nəzərdə tutulan Xudafərin su anbarının layihəsi tərtib edilərkən maksimal su sərfinin hesablanması Maqbet Məmmədova tapşırılmışdır.

Maqbet Məmmədov Su Problemləri İnstitutunun, Hidrometeorologiya Komitəsinin, Ekologiya Komitəsinin elmi-texniki şuralarının, Coğrafiya fakültəsinin elmi şurasının üzvü, MDB ölkələri universitetlərinin hidrometeorologiya üzrə tədris-metodik birliyinin fəal əməkdaşı, MDB ölkələri universitetlərinin Coğrafiya fakültəsində tədris olunan "Hidromexanika və hidravlika" fənni proqramının müəllifidir.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Orxan Məmmədov (Baharlı). Ağdamın adlı-sanlı pedaqoqları, alimləri. Bakı, Sabah, 2001.

Həmçinin[redaktə | mənbəni redaktə et]