Marina Vyazovskaya

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Marina Vyazovskaya
ukr. Мари́на Сергі́ївна В'язо́вська
Doğum tarixi 2 dekabr 1984(1984-12-02)[1][2] (39 yaş)
Doğum yeri
Təhsili
Fəaliyyəti riyaziyyatçı, universitet müəllimi[d]
Elmi dərəcələri
people.epfl.ch/maryna.vi…
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Marina Vyazovskaya (ukr. Мари́на Сергі́ївна Вязо́вська)[5] — ukraynalı riyaziyyatçı. Fizika-riyaziyyat elmləri namizədi (Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Riyaziyyat İnstitutu, 2010), təbiət elmləri doktoru (Bonn Universiteti, 2013). O, səkkiz ölçülü fəzada topların qablaşdırılması məsələsinin həllinin müəllifidir. Salem Beynəlxalq Mükafatı (2016), SASTRA Ramanujan Mükafatı (2017), Kley Riyaziyyat İnstitutu Mükafatı (2017), Riyaziyyat üzrə Yeni Üfüqlər Mükafatı (2018), Filds Mükafatı (2022) laureatı.

Bioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

O, Kiyevdə böyüyüb, 145 saylı Kiyev Təbiət Elmləri Liseyində oxuyub, riyaziyyat olimpiadalarında iştirak edib. Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin Mexanika və Riyaziyyat fakültəsində təhsil alıb. 2002-2005-ci illərdə[6], müvafiq olaraq hər il Riyaziyyat üzrə Beynəlxalq Tələbə Olimpiadasında mükafatlar qazanmışır. Bundan sonra Almaniyada təhsilini davam etdirmiş və 2007-ci ildə Kayzerslauterndə magistr dərəcəsi almışdır[7].

2010-cu ilin may ayında Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Riyaziyyat İnstitutunda “Çoxhədlilər və rasional funksiyalar üçün bərabərsizliklər və sferada kvadratura düsturları”[8] mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. 2013-cü ildə o, Bonn Universitetində doktorluq dərəcəsini alıb. Onun modul funksiyalar və xüsusi dövrlər doktorluq dissertasiyası Don Zagierin rəhbərliyi altında yazılmışdır və analitik ədədlər nəzəriyyəsi ilə bağlıdır[9].

O, Berlin Riyaziyyat Məktəbində və Berlin Humboldt Universitetində doktoranturadan sonrakı tədqiqatçı idi[10].

Hal-hazırda (2020) İsveçrənin Lozanna Federal Politexnik Məktəbində vəzifəli professordur.

Britaniya Yayım Korporasiyası BBC tərəfindən 2022-ci ilin Ən İlhamverici və Nüfuzlu 100 Qadınından biri seçilir.

Topun qablaşdırılması problemi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2016-cı ildə Vyazovskaya 8 ölçülü məkanda və həmmüəlliflikdə 24 ölçülü məkanda top qablaşdırma problemini həll edir. Əvvəllər topun qablaşdırılması problemi yalnız üç və ya daha az ölçüsü olan boşluqlar üçün həll edilirdi və üçölçülü vəziyyətin həlli (Kepler hipotezi) 50.000 sətir proqram kodundan istifadə edərək 300 səhifəlik mətndə təqdim olunurdu. Eyni zamanda, Vyazovskayanın səkkiz ölçülü işin həlli cəmi 23 səhifəni əhatə edir və “heyrətləndirici dərəcədə sadədir”. Vyazovskaya bu problemi öyrənmək üçün Kiyevli riyaziyyatçı Andrey Bondarenkodan ilham alıb[11][12]. O, Berlində iki il həll üzərində çalışıb. Topların qablaşdırılması problemini həll etdiyinə görə Marina Vyazovskaya 2016-cı ildə nüfuzlu Salem mükafatına, 2022-ci ildə isə Filds mükafatına layiq görülüb, eyni zamanda tarixdə bu medala layiq görülən ikinci qadın olub[13].

Şəxsi həyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

Onun əri fizik Daniil Evtuşinskidir. Bir oğlu və bir qızı var[14].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Українка Марина Вязовська - друга жінка, яка отримала найпрестижнішу математичну нагороду (ing.). // BBC News Online 2022.
  2. An EPFL mathematician is awarded a Fields Medal. // Lozanna Federal Politexnik Məktəbi 2022.
  3. 3,0 3,1 https://day.kyiv.ua/uk/article/cuspilstvo/nayprostisha-nauka.
  4. Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  5. "Maryna Viazovska". German National Library. 2018-07-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-09.
  6. Официальные результаты Международной студенческой олимпиады по математике: 2002 Arxivləşdirilib 2019-10-28 at the Wayback Machine , 2003 Arxivləşdirilib 2020-11-23 at the Wayback Machine, 2004 Arxivləşdirilib 2020-10-21 at the Wayback Machine , 2005 Arxivləşdirilib 2017-07-16 at the Wayback Machine  (ing.).
  7. Nil Şahin. "Singularity Theory and Arf Rings, PhD Thesis. 2012" (PDF). p. 102. 2016-04-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-04-09.
  8. "Вязовська М. С. — Каталоги". Национальная библиотека Украины имени В. И. Вернадского. 2014-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-09.
  9. Viazovska, Maryna. "Modular Functions and Special Cycles". Doctoral dissertation. University of Bonn. 2013. 2017-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-09.
  10. Erica Klarreich. Sphere Packing Solved in Higher Dimensions // Quanta: Magazine. — 2016. — 30 March.
  11. Henry Cohn, A Conceptual Breakthrough in Sphere Packing Arxivləşdirilib 2017-02-02 at the Wayback Machine , Notices of the American Mathematical Society, 64(2), 2017, pp. 102—115. (ing.)
  12. Prix Salem 2016 Arxivləşdirilib 2017-07-04 at the Wayback Machine  (ing.)
  13. "Украинка Марина Вязовская получила самую престижную в мире награду в области математики". 2022-07-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-05.
  14. Lin, Thomas; Klarreich, Erica In Times of Scarcity, War and Peace, a Ukrainian Finds the Magic in Math Arxivləşdirilib 2022-07-05 at the Wayback Machine Quanta Magazine