Martin Buber
| Martin Buber | |
|---|---|
| Martin Buber | |
 | |
| Doğum tarixi | 8 fevral 1878 |
| Doğum yeri | Vyana, Avstriya-Macarıstan |
| Vəfat tarixi | 13 iyun 1965 (87 yaşında) |
| Vəfat yeri | Qüds |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | Ekzistensializm |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Martin Mardoxay Buber (8 fevral 1878[1][2][…], Vyana[4] – 13 iyun 1965[4][1][…], Qüds[4]) — alman-yəhudi filosofu və yazıçısı, iudaizm mütəfəkkiri.[5]
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
1896–99-cu illərdə Vyana, Leypsiq, Sürix və Berlində fəlsəfəni öyrənmiş, həmçinin Avropa və Asiyanın mistik ənənələrinə maraq göstərmişdir. 1898–1904-cü illərdə sionist hərəkatının demokratik fraksiyasında iştirak etmiş, lakin sonralar siyasi sionizmdən uzaqlaşmış, mədəni-milli yəhudi hərəkatının nüfuzlu ideoloquna çevrilmişdir. Buber dinc anarxizmə və M. Qandi ruhunda qeyri-zorakı təsir ideyalarına rəğbət bəsləyir, yəhudilərin Fələstində dövlətsiz və ordusuz azad kooperativ məskənlərinin olmasını arzulayırdı. Frankfurt-Mayn Universitetinin (1924–33), 1938-ci ildə Fələstinə mühacirət etdikdən sonra Yerusəlimdə Yəhudi Universitetinin (1938–51) professoru, 1960–62-ci illərdə İsrail Elmlər Akademiyasının prezidenti olmuşdur. [5]
Fəaliyyəti[redaktə | əsas redaktə]
İkinci dünya müharibəsindən sonra ABŞ və AFR-də mühazirələr oxumuş, ərəb -yəhudi düşmənçiliyini və Fələstin ərəblərinə münasibətdəki antihumanist hərəkətləri pisləmişdir. Əsas əsərləri: “Mən və Sən” (“Ich und Du”, 1923), “İlahi Çarlığı” (“Königtum Gottes”, 1932), “İnsanın problemi” (“Das Prob lem des Menschen”, 1948) “Etiqadın iki obrazı”, (“Zwei Glaubensweisen”, 1950), “Xeyir və Şərin obrazları” (“Bilder von Gut und Böse”, 1952) və s. Buberin fəlsəfəsi ekzistensializmə yaxındır; onun başlıca ideyası: varlıq Allah və insan, insan və dünya arasında “dialoq” kimidir. Yunan monologizminə qarşı duran “dialoq” ruhunu Buber Bibliyadakı dünya anlamında axtarırdı. Buber xasidizmin panteist ənənələrinə xüsusi diqqət ayırmışdır.[5]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
- ↑ 1 2 Martin Buber — 2009.
- ↑ Encyclopædia Britannica
- ↑ 1 2 3 Бубер Мартин // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 3 Buber// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — V cild. Bakı, 2009. — Səh.: 13.