Microsoft 365

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Microsoft 365
Loqonun şəkli
Tipi onlayn xidmət[d], xidmət kimi proqram təminatı
Tərtibatçı Microsoft
Əməliyyat sistemi Microsoft Windows
Yayımlanma tarixi 1 oktyabr 2010
Sayt office365.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Microsoft 365 — "Microsoft" tərəfindən istifadəyə verilən məhsuldarlıq proqram təminatı, iş birliyi və bulud əsaslı xidmətlər toplusu. "Outlook.com", "OneDrive", "Microsoft Teams" və öncələri "Microsoft Office" adı altında birləşdirilən bir sıra tətbiqləri (məsələn, "Word", "Excel", "PowerPoint" və "Outlook", biznes məhsulları və bu məhsullarla əlaqədar xidmətləri) "Exchange Server", "SharePoint" və "Yammer"i özündə birləşdirir. Bu, həmçinin, həmin məhsulları əhatə edən abunə planlarını, o cümlədən masaüstü və mobil proqram təminatına abunə əsaslı lisenziyaları, yerləşdirilən e-poçt, eləcə də intranet xidmətlərini əhatə edir.

"Office 365" brendinqi 2010-cu ildə korporativ bazar üçün xidmət platforması kimi abunə əsaslı proqram təminatına aid edilməsi üçün təqdim olunmuşdur. Bura "Exchange", "SharePoint", "Lync Server" və "Office" kimi yerləşdirilən xidmətlər daxildir. Bəzi planlara "Microsoft Office 2010" proqramı üçün lisenziyalar da daxildir. "Office 2013" xidmətinin buraxılmasından sonra "Microsoft" sözügedən xidməti "Microsoft Office" paketi üçün əsas paylanma modeli kimi tanıtmağa başlamışdır. Şirkət "OneDrive" və "Skype" kimi xidmətlərlə inteqrasiya edilən istehlakçı yönümlü planlar əlavə etmiş, xüsusiyyətlərin yenilənmələrinin davam etdiyini vurğulamışdır (abunə olmayan lisenziyalardan fərqli olaraq, burada yeni versiyalar yeni lisenziyanın alınmasını tələb edir və xüsusiyyət yeniləmələrini qəbul etmir).

2017-ci ilin iyul ayında "Microsoft" korporativ bazar üçün "Microsoft 365" kimi tanınan ikinci abunə xidmətləri brendini təqdim etmişdir. Bu, "Office 365"i "Windows 10 Enterprise" həcmli lisenziyaları, digər bulud əsaslı təhlükəsizlikcihaz idarəetmə məhsulları ilə birləşdirir. 21 aprel 2020-ci ildə "Office 365" xidməti "Microsoft 365" olaraq rebrendinq edilmişdir. Bu, əsas "Microsoft Office" proqram ailəsindən (bulud əsaslı məhsuldarlıq alətləri və süni intellekt xüsusiyyətləri daxil olmaqla) kənara çıxan məhsulların və xidmətlərin hazırda fəaliyyət göstərən xidmətlərini vurğulamaq üçün həyata keçirilmişdi.[1] "Office 365" adlanan məhsulların əksəriyyəti eyni gündə "Microsoft 365" olaraq dəyişdirilmişdir. 2022-ci ilin oktyabrında "Microsoft" 2023-cü ilin yanvarına kimi "Microsoft Office" brendini dayandıracağını elan etmişdir. Onun məhsulları və onlayn məhsuldarlıq xidmətlərinin əksəriyyəti ilk növbədə "Microsoft 365" brendi altında satışa çıxarılacaq.

Təhlükəsizlik[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Heise online" 10 noyabr 2023-cü ildə yayımladığı "Microsoft lays hands on login data: Beware of the new Outlook" adlı məqaləsində açıqlamışdır ki, yeni "Outlook"u sınayan zaman həmin istifadəçinin poçt hesabları və bütün digər e-poçtların IMAP və SMTP etimadnaməsinin "Microsoft" serverlərinə köçürülməsi riski ortaya çıxır. "Heise" şirkətinin bir hissəsi olan "Heise online" almandilli ölkələrdə tanınmış İT xəbər portalıdır.[2]

Avropa verilənlərin mühafizəsi standartlarına uyğun olduğunu iddia etməsinə və mövcud "Safe Harbor" müqavilələrinə baxmayaraq, "Microsoft" etiraf etmişdir ki, Patriot aktı çərçivəsində Avropa serverlərində saxlanılan məlumatları ABŞ səlahiyyətlilərinə təhvil verməkdən çəkinməyəcək.[3]

Finlandiyada FICORA "Office 365" istifadəçilərini milyonlarla avro itkiyə səbəb olan fişinq insidentləri və oğurluqlar barədə xəbərdar etmişdir.[4][5] 2019-cu ilin sentyabr ayında Finlandiyanın Milli Kibertəhlükəsizlik Mərkəzi "Microsoft Office 365"i fişinq cəhdlərindən və istənilən verilənlər pozuntularından necə qorumaq barədə ətraflı bələdçi hazırlamışdır.[6]

2019-cu ilin iyulunda Almaniyanın Hessen vilayəti şəxsi həyatın toxunulmazlığı riskini əsas gətirərək təhsil müəssisələrində "Office 365"nin istifadəsini qadağan etmişdir.[7]

2020-ci ilin dekabr ayında ABŞ Ticarət Departamentinin serverlərinə "Office 365" vasitəsilə sızılmışdır. Hücumçular bir neçə ay ərzində əməkdaşların elektron poçtlarına daxil ola bilmişdilər.[8][9]

2021-ci il iyulun 1-də BK (MKM) və ABŞ (MTA, FHB, KİTA) təhlükəsizlik agentliklərinin kibertəhlükəsizlik üzrə məsləhəti 2019-cu ilin ortalarından 2021-ci ilin iyuluna qədər "Microsoft Office 365" bulud xidmətlərində "əhəmiyyətli miqdarda" kiber hücumlara yönəlmiş BKİ kobud güc kampaniyası barədə xəbərdarlıq etmişdir.[10][11]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Microsoft Office 365 is a part of Microsoft 365". www.microsoft.com (ingilis). 2020-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-22.
  2. "Microsoft lays hands on login data: Beware of the new Outlook". heise online (ingilis). 2023-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-11.
  3. "Microsoft admits Patriot Act can access EU-based cloud data". ZDNet. 28 June 2011. 18 January 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 January 2015.
  4. "Finnish Communications Regulatory Authority". 12 June 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 June 2018.
  5. "Finnish TV channel's web news". 12 June 2018. 12 June 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 June 2018.
  6. Gatlan, Sergiu. "Finnish Govt. Releases Guide on Securing Microsoft Office 365". bleeping computer. bleeping computer. 18 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 September 2019.
  7. Salter, Jim. "Office 365 declared illegal in German schools due to privacy risks". Ars Technica (ingilis). 2019-07-15. 2019-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-15.
  8. Bing, Christopher. "Suspected Russian hackers spied on U.S. Treasury emails - sources". Reuters. December 14, 2020. December 14, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 8, 2021 – www.reuters.com vasitəsilə.
  9. Sanger, David E. "Russian Hackers Broke Into Federal Agencies, U.S. Officials Suspect". The New York Times. December 13, 2020. 2020-12-13 tarixində arxivləşdirilib.
  10. "NSA, Partners Release Cybersecurity Advisory on Brute Force Global Cyber Campaign". nsa.gov. National Security Agency. July 2, 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 2, 2021.
  11. "Russian GRU Conducting Global Brute Force Campaign to Compromise Enterprise and Cloud Environments" (PDF). Defense.gov. Joint publication form US/UK security agencies. July 3, 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: July 3, 2021.

Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]