Məzmuna keç

Mulud Mammeri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Mulud Mammeri
Doğum tarixi 28 dekabr 1917(1917-12-28)[1][2][…]
Vəfat tarixi 25 fevral 1989(1989-02-25)[3][4] (71 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi yol-nəqliyyat hadisəsi
Fəaliyyəti antropoloq, dilçi, yazıçı, şair, tərcüməçi
Mükafatları National Order of Clan Class Merit
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mulud Mammeri (28 dekabr 1917[1][2][…]25 fevral 1989[3][4], Əyn-Dəfla)— Əlcəzairli yazıçı, antropoloq və dilçi.

Erkən həyatı və təhsili

[redaktə | vikimətni redaktə et]

O, 28 dekabr 1917-ci ildə Əlcəzairin Tizi-Uzu vilayətinin Ait Yenni kəndində anadan olub. Əvvəlcə doğma kəndində ibtidai məktəbdə təhsil alıb, sonra isə Mərakeşə, Rabatda olan əmisi evinə köçüb. Dörd il sonra Əlcəzairə qayıdıb və "Bugeaud Kolleci"ndə təhsilini davam etdirib, sonra isə Parisdəki "Lycée Louis-le-Grand"da təhsilini davam etdirmək qərarına gəlib və Paris Ali Normal Məktəbinə (École Normale Supérieure) daxil olmağa çalışıb. 1939-cu ildə hərbi xidmətə çağırılıb, 1940-cı ilin oktyabr ayında hərbi xidmətdən azad edilib və "Faculté des Lettres d’Alger"ə qəbul olub. 1942-ci ildə Amerikanın Əlcəzairə enişindən sonra yenidən hərbi xidmətə çağırılıb və Fransada, İtaliyadaAlmaniyada müttəfiq qüvvələrin kampaniyalarında iştirak edib.[5] Müharibənin bitməsindən sonra sənət müəllimi olaraq diplom alıb və 1947-ci ilin sentyabrında Əlcəzairə qayıdıb. Mədiya və Ben Aknun şəhərlərində dərs deyib və 1952-ci ildə ilk romanı olan "La Colline oubliée" (Unudulmuş Təpə) əsərini nəşr etdirib. 1957-ci ildə Əlcəzair müharibəsi səbəbindən Əlcəzairdən çıxmağa məcbur olub və 1962-ci ildən sonra yenidən Əlcəzairə qayıdıb. 1965-1972-ci illərdə "Əlcəzair Universiteti"ndə bərbər dili tədris edib. 1962-ci ildə hökumət tərəfindən bərbər dilinin tədrisi qadağan edilsə də, o, 1973-cü ilə qədər bərbər dili dərslərini davam etdirmək icazəsi alıb. 1969-cu ildə bərbər şairi Si Mohandın bərbər şeirlərini topladıqdan sonra 1972-ci ildə Tamazigt dilinin qrammatikasını nəşr edib, bu, indiki dövrdə tamazigtin yazı qaydalarını müəyyənləşdirib. O, həmçinin 1969-1980-ci illərdə Əlcəzairdə "CRAPE" mərkəzinin rəhbəri olub və 1980-ci ildə keçirilən bir konfransın qadağan olunması səbəbindən "Berber Yazı Fırtınası"na səbəb olub. 1982-ci ildə "Amazig Tədqiqatları və Araşdırmalar Mərkəzi"ni (CERAM) təsis edib və Parisdə "Awal" (Söz) adlı bir dövrü qəzet nəşr edib. 1988-ci ildə isə "Sorbon Universiteti" tərəfindən fəxri doktorluq dərəcəsi alıb. Mammeri, 26 fevral 1989-cu ildə bir avtomobil qəzası nəticəsində həyatını itirdi. Onun dəfn mərasimi Əlcəzairdə böyük izdihamla keçirilib, təxminən 200,000 nəfər qatılıb və hökumətə qarşı etiraz göstərilib.[6]

Məşhur romanları

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  • "La Colline oubliée" (1952) – "Unudulmuş Təpə"
  • "Le petit stupide" (1952) – "Kiçik Axmaq"
  • "L'opium et le bâton" (1965) – "Opium və Çubuq"
  • "La Traversée" (1982) – "Keçid"

Mulud Mammeri adı ilə "Mouloud Mammeri Universiteti" təsis edilib. Həmçinin Tizi-Uzu şəhərindəki mədəniyyət zalı da, onun adını daşıyır.

  1. 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 1 2 Mouloud Mammeri // Encyclopædia Britannica (ing.).
  3. 1 2 Mouloud Mammeri // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  4. 1 2 The Fine Art Archive. 2003.
  5. The Oxford Encyclopedia of African Thought: Abol-impe (ingilis). 1. Oxford University Press. 2010. 68. ISBN 9780195334739.
  6. Avec Mouloud Maameri à Taourirt Mimoun, Mohammed Arkoun Google Books-da

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]