Muradağa, Sandallar və Atlılar qətliamı
Muratağa, Sandallar və Atlılar Soyqırımı — Kiprdə yunanların türklərə qarşı həyata keçirdiyi vəhşiliklərdən ən dəhşətlisi.[1]
Rumların Kipr türklərinə qarşı həyata keçirdiyi vəhşiliklərdən ən dəhşətlisi Muratağa, Atlılar və Sandallar kəndlərində olmuşdur. Bu soyqırım 1974-cü ilin 14 avqustundan 16 avqustuna kimi EOKA-B[2] tərəfindən həyata keçirilmişdir. Muratağa, Atlılar və Sandallar kəndlərinin əli silah tutan kişilərinin adanın qorunması uğrunda mücadilədə olduğunu bilən rumlar gecəykən müdafiəsiz qalan kəndə hücum edirlər. Hər üç kənddə 5 aylıq körpədən tutmuş 90 yaşlı qocalara qədər hamını qətlə yetirən rumlar öldürdükləri Kipr türklərini kütləvi şəkildə yandıraraq sonradan torpağa basdırırlar. Bu hücum zamanı Atlılar kəndində 36 nəfər, Muratağa və Sandallar da isə 89 nəfər rum vəhşiliklərinin qurbanı olur. Qətlə yetirilən kiprli türklər arasında o zaman adanın müdafiəsinə qalxan Kamal Mericin həyat yoldaşı və 5 övladı da olur. Rumlar 5 aylıq körpəni anasının qucağında süd əmdiyi yerdə qətlə yetirir, ana və övladını türklərə ibrət olsun deyə həmin şəkildə torpağa basdırırlar.
Soyqırımda öldürülənlərdən ən balacası 16 günlük, ən yaşlısı isə 95 yaşında olmaqla ümumilikdə 126 nəfər türk qətlə yetirilmişdir[3]. 1960-cı ildəki siyahıyaalmaya görə üç kəndin cəmi əhalisi 248 nəfər idi. Lakin xalqın bir qismi müxtəlif səbəblərdən həmin kəndləri tərk etmişdi.
Soyqırımla bağlı xatirə günü 14 avqust tarixidir. Muratağa, Sandallar və Atlılarda toplu məzarlıqların aşkar edilməsi prosesində Birləşmiş Millətlər Təşkilatının nümayəndələri də iştirak edib. Adada yaşayan bu insanlıq dramı qarşısında beynəlxalq birlik zaman-zaman hərəkətə gəlmək istəsə də, lakin bir sıra səbəblərdən rum tərəfinin vəhşiliklərinə son qiymətin verilməsi ənəgəlləmiş, insan qətliamına göz yumulmuşdu[1].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1,0 1,1 Rumların Kiprda törətdikləri vəhşiliklər[ölü keçid]
- ↑ Paul Sant Cassia, Bodies of Evidence: Burial, Memory, and the Recovery of Missing Persons in Cyprus, Berghahn Books, 2007, ISBN 9781845452285, s. 237. Arxivləşdirilib 2014-10-07 at the Wayback Machine
- ↑ "Muratağa ve Sandallar konusu AİHM'e götürülüyor" (Türk dili). BRT – Kipr Postası. 2018-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 Ağustos 2010.