Nəhcül-bəlağə

Nəhcül-Bəlağə
Nəhcül-Bəlağə
	ərəb. نهج البلاغة‎
	; Kitabın azərbaycan dilinə olan tərcüməsinin 3-cü nəşrinin üz qabığı
Janr	İslam
Müəllif	Seyid Rəzi
Orijinal dili	Ərəbcə
Nəşr ili	1000
	Nəhcül-bəlağə Vikimənbədə
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Nəhcül-Bəlağə (ərəb. نهج البلاغة‎) — On iki imam şiələrinin ən məşhur kitablarından biri. Kitab Əli ibn Əbu Talibin əmr, xütbə, məktub, vəsiyyət və kəlamlarından ibarətdir.

Əsəri tərtib edən Seyid Rəzidir. Əsərin adının mənası nəhc yol, bəlağə isə gözəl söz deməkdir.

Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsər 3 babdan (bölmədən) ibarətdir:

Əmr və xütbələr.
Məktub və vəsiyyətlər.
Hikmətli kəlamlar.

Seyid Rəzi əsərə Əlinin 239^[1] və ya 240^[2] xütbəsini, 79 məktubunu^[3]^[4], 470^[5] və ya 481^[6] hikmətli kəlamını daxil etmişdir. Müəllif tərəfindən əsərdəki rəvayətlərin mənbələri və sənədləri qeyd edilməmişdir. Müəllif əsərdəki rəvayətləri müxtəlif Şiə və Sünni mənbələrindən götürmüşdür.^[7]

Tərkibi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xütbələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

1-ci xütbə^[8]^[9]^[10]^[11]^[12]^[13]^[14]^[15]^[16]^[17]^[18]^[19]^[20]^[21]^[22]

Məktublar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hikmətli kəlamlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şərhlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Şərhi-Nəhcül-bəlağə" - İbn Əbil Hədid Əbdülhəmid Mötəzili
İbn Meysəm Bəhrani
Seyid Əbülqasim Xoyi
Nəhcül-bəlağə şərhi və təfsiri" - Məhəmməd Tağı Cəfəri
Məhəmmət Tağı Şüştəri
Əbu Samin ibn Bəri Cahiz
Qazi Məhəmməd ibn Sələmə
İstinadi-Nəhcül-bəlağə - Əlixani Ərşi
Nəhcül-bəlağə tərcüməsi və şərhi" - Feyzül İslam (fars.)
Şərhu-Nəhcül-bəlağə - əl-Kutbur-Ravəndi

Tərcümə və nəşri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kitab Azərbaycan dilinə tərcümə edilib və bir neçə dəfə təkrar nəşr olunub :

Həzrəti Əmr Əli ibn Əbu Talib (ə), Nəhc'ül-bəlağə (Həzrət Əlinin xütbələri, vəsiyyətləri, əmrləri, hikmət və möcüzələri), tərc.: Teymur Kərimli, Hafiz Abıyev, Bakı, "Sabah", 1993, 400 səh. ISBN 5-86106-064-9
Seyyid Rəzi, Nəhcül-bəlağə, tərc.: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, "Nurlar", 2006, ISBN 978-9952-403-25-7

Kitab Türk dilinə tərcümə olunub və bir neçə dəfə təkrar nəşr olunub :

Seyyid Razi, "Nehcül Belağa", çeviren: Abdülbaki Gölpınarlı, "Ensariyan", 463 sayfa. (bax Arxivləşdirilib 2013-03-19 at the Wayback Machine)
Seyyid Razi, "Nehcül Belağa", çeviren: Kadri Çelik, tahkik: Seyyid Ali Hüseyni Buhti, "Ferec", 624 sayfa. (bax)
Seyyid Razi, "Nehcül Belağa", "Asr", 512 sayfa.

Tənqidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Zəif olduğu iddia olunan rəvayətlər:

91-ci xütbə^[23]
146-cı xütbə^[24]
206-cı xütbə^[25]
6-cı məktub^[26]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ Seyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, III hissə, sonuncu xütbə, tərcüməçi: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, 2006
↑ Seyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, Mövlanə Əmirəlmöminin Əli ibn Əbu Talib əleyhissalamın xütbələri babı bax Arxivləşdirilib 2012-06-25 at the Wayback Machine (ərəb.)
↑ Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, Əmirəlmöminin əleyhissalamın məktubları babı bax Arxivləşdirilib 2012-05-10 at the Wayback Machine (ərəb.)
↑ Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, IV hissə, sonuncu məktub, tərcüməçi: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, 2006
↑ Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, Əmirəlmöminin əleyhissalamın seçilmiş hikmətləri babı bax Arxivləşdirilib 2018-08-31 at the Wayback Machine (ərəb.)
↑ Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, V hissə, 472 hikmət və 9 təfsirli hədis, tərcüməçi: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, 2006
↑ Ustad Rza Əzizoğlu. ""Nəhcül bəlağə" kitabının sənədi varmı...?" (az.). ceferiler.com. 2013-01-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-15.
↑ əl-Vasiti, "Uyun'uI Məvaiz və'l-Hikəm"
↑ Əllamə Məclisi, "Biharul Ənvar", c. 2, səh. 300 və 423
↑ Zəməxşəri, "Rəbi'ul Əbrar", Bab-u Səma və'l Kəvakib
↑ əl-Kutbur Ravəndi, "Şərh-u Nəhcül Bəlağə"
↑ əl-Harrani, "Tuhəful Uqul"
↑ Əllamə Kuleyni, "əl-Kafi", c. 1, səh. 140
↑ Təbərsi, "əl-İhticac", c. 1, səh. 150
↑ Məhəmməd Təlhə Şafei, "Mətalibus-Suul"
↑ əl-Kadı Xudai, "Dəstur-u Məalimil-Hikəm", səh. 153
↑ Fəxri Razi, "Təfsir-il Kəbir", c. 1, səh. 164
↑ Əli ibn Məhəmməd ibn Şakiri əl-Vasiti, "əl-Hikmət vəl Məvaiz"
↑ Şeyx Müfid, "əl-İrşad", səh. 105-106
↑ Şeyx Səduq, "ət-Tovhid, səh. 24
↑ Şeyx Səduq, "Uyunul Əxbaril Rza"
↑ Şeyx Tusi, "Əmali", c. 1, səh. 22
↑ İmam Ali a.s hilafeti reddetti mi ? Arxivləşdirilib 2022-08-27 at the Wayback Machine (türk.)
↑ İmam Ali a.s İran savaşlarında Ömer’e yardımcı oldu mu? Arxivləşdirilib 2016-04-05 at the Wayback Machine (türk.)
↑ imam Ali a.s Şamlıların (Muaviye ve askerlerinin) sövülmesini ve lanetlenmesini yasakladı mı? Arxivləşdirilib 2013-09-06 at the Wayback Machine (türk.)
↑ İmam Ali a.s hilafetin şura ile olduğuna mı inanıyordu? Arxivləşdirilib 2016-04-07 at the Wayback Machine (türk.)

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azəbaycanca oxu
Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə Arxivləşdirilib 2012-06-26 at the Wayback Machine (ərəb.)
www.nahjulbalagha.org Arxivləşdirilib 2008-03-07 at the Wayback Machine (ing.)
"Alul Beyt" BİM-in Nəhcül-bəlağə saytı. balaghat.net (28 dildə)
Ustad Rza Əzizoğlu. ""Nəhcül bəlağə" kitabının sənədi varmı...?" (az.). ceferiler.com. 2013-01-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-15.
Şeyx Cavid, "Nəhcül-bəlağə" 1-ci hissə 2-ci hissə 3-cü hissə 4-cü hissə
Məkarim Şirazi: "Nəhcül-Bəlağə" hövzədə və universitetdə dərs kitabı olmalıdır (az.)

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Nəhcül-bəlağə ilə əlaqəli mediafayllar var.

Vikimənbədə Nəhcül-bəlağə ilə əlaqəli məlumatlar var.

[1] Seyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, III hissə, sonuncu xütbə, tərcüməçi: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, 2006

[2] Seyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, Mövlanə Əmirəlmöminin Əli ibn Əbu Talib əleyhissalamın xütbələri babı bax Arxivləşdirilib 2012-06-25 at the Wayback Machine (ərəb.)

[3] Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, Əmirəlmöminin əleyhissalamın məktubları babı bax Arxivləşdirilib 2012-05-10 at the Wayback Machine (ərəb.)

[4] Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, IV hissə, sonuncu məktub, tərcüməçi: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, 2006

[5] Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, Əmirəlmöminin əleyhissalamın seçilmiş hikmətləri babı bax Arxivləşdirilib 2018-08-31 at the Wayback Machine (ərəb.)

[6] Seyyid Rəzi, Nəhcül Bəlağə, V hissə, 472 hikmət və 9 təfsirli hədis, tərcüməçi: Ağabala Mehdiyev, Dürdanə Cəfərli, Etibar Quliyev, Bakı, 2006

[7] Ustad Rza Əzizoğlu. ""Nəhcül bəlağə" kitabının sənədi varmı...?" (az.). ceferiler.com. 2013-01-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-15.

[8] əl-Vasiti, "Uyun'uI Məvaiz və'l-Hikəm"

[9] Əllamə Məclisi, "Biharul Ənvar", c. 2, səh. 300 və 423

[10] Zəməxşəri, "Rəbi'ul Əbrar", Bab-u Səma və'l Kəvakib

[11] əl-Kutbur Ravəndi, "Şərh-u Nəhcül Bəlağə"

[12] əl-Harrani, "Tuhəful Uqul"

[13] Əllamə Kuleyni, "əl-Kafi", c. 1, səh. 140

[14] Təbərsi, "əl-İhticac", c. 1, səh. 150

[15] Məhəmməd Təlhə Şafei, "Mətalibus-Suul"

[16] əl-Kadı Xudai, "Dəstur-u Məalimil-Hikəm", səh. 153

[17] Fəxri Razi, "Təfsir-il Kəbir", c. 1, səh. 164

[18] Əli ibn Məhəmməd ibn Şakiri əl-Vasiti, "əl-Hikmət vəl Məvaiz"

[19] Şeyx Müfid, "əl-İrşad", səh. 105-106

[20] Şeyx Səduq, "ət-Tovhid, səh. 24

[21] Şeyx Səduq, "Uyunul Əxbaril Rza"

[22] Şeyx Tusi, "Əmali", c. 1, səh. 22

[23] İmam Ali a.s hilafeti reddetti mi ? Arxivləşdirilib 2022-08-27 at the Wayback Machine (türk.)

[24] İmam Ali a.s İran savaşlarında Ömer’e yardımcı oldu mu? Arxivləşdirilib 2016-04-05 at the Wayback Machine (türk.)

[25] Ali a.s Şamlıların (Muaviye ve askerlerinin) sövülmesini ve lanetlenmesini yasakladı mı? Arxivləşdirilib 2013-09-06 at the Wayback Machine (türk.)

[26] İmam Ali a.s hilafetin şura ile olduğuna mı inanıyordu? Arxivləşdirilib 2016-04-07 at the Wayback Machine (türk.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]