On altıncı sülalə (Misir)
XVI sülalə — ikinci aralıq dövrdə Qədim Misiri idarə edən sülalələrdən biri (e.ə. XVII–XVI əsrlər).
Ümumi məlumat[redaktə | mənbəni redaktə et]
XVI sülalə fironları mərkəzi Tebes şəhəri olmaqla Yuxari Misirdə hökmdarlıq edirdilər.
Tədqiqatlar göstərir ki, XIII sülalədən bəri davam edən aclıq bu dövrdə də qalırdı. Bu hal ölkədə olan ağır sosial-iqtisadi vəziyyətlə bağlı idi.
Bu dövrdə Misir torpaqları vahid mərkəzdə birləşdirilməmişdi. Ölkənin ayrı-ayrı bölgələrində fərqli sülalələr hakimiyyətdə idi. Ikinci aralıq dövr mərkəzi hakimiyyət uğrunda gedən müharibələrlə xarakterikdir. Böhran vəziyyəti insanların həyat şəraitinə mənfi təsir edir, ölkəni yadelli hücumlarına dayanaqsız edirdi.
Fironlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yevseyiyə görə XVI sülalədən olan 5 hökmdar 190 il hökmdarlıq etmişlər. Kim Riholt Turin siyahısındakı 9 fironun adını bərpa etmişdir. 6 fironun adını isə oxumaq olmur[1][2]. Daha 6 hökmdarın bu sülaləyə aidliyi təsdiq edilməmişdir.
Kim Riholtun araşdırmaları digər misirşünaslar tərəfindən tam təsdiq edilmir. Bəziləri Turin siyahısındakı hökmdarlardan bir qisminin digər sülalələrə aid olduğunu qeyd edirlər.
Tədqiqatlar göstərir ki, XVI xanədana aid edilən bəzi hökmdarlar hiksosların vassalları olmuşlar[3]. Məmbələrə görə onların Semken və Anather kimi semit adları var.
Hiksoslardan vassal asılılığında olan fironlar[4]
| Ad | Hakimiyyət ili | Qeyd |
Müstəqil Tebes fironları
| Ad | Hakimiyyət ili | Qeyd |
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Kim Ryholt, The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c.1800–1550 B. C. by Museum Tuscalanum Press. 1997. p. 125
- ↑ "Kings of the Second Intermediate Period 16th dynasty (after Ryholt 1997)". 2008-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-25.
- ↑ see for example, Quirke, in Maree: The Second Intermediate Period (Thirteenth — Seventeenth Dynasties, Current Research, Future Prospects, Leuven 2011, Paris — Walpole, MA. ISBN 978-9042922280, p. 56, n. 6
- ↑ Jürgen von Beckerath: Handbuch der ägyptischen Königsnamen, Münchner ägyptologische Studien, Heft 49, Mainz : P. von Zabern, 1999, ISBN 3-8053-2591-6