Pegasomum asperium

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Pegasomum asperium
Elmi təsnifat
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb.
Beynəlxalq elmi adı
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT
Bu parametr doldurulmayıb: latin

Pegasomum asperium (lat. Pegasomum asperium)-Yastı qurdlar tipinin Trematodlar sinfinə aid olan növ.

Xarici quruluşu[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bədənin ölçüləri 6,45-16,5x2,24-4,53 mm olub, tikanlarla örtülmüşdür. Böyrək şəkilli yaxalıq zəif inkişaf edib, üzərində kür qurtaran 27 iri tikan yerləşir. Yaxalığın hər ətəfində 4 cüt tikan vardır. Udlaq 0,14-0,44x0,15-0,30 mm-dir. Qida borusu düz və əyilmiş boru formasındadır. Uzunluğu 1,62-4,32 mm-dir. Qarın əmziyinin ön tərəfində cinsi bursa yerləşmişdir. Yumurtalıq toxumluqların ön tərəfindədir. Ölçüləri 0,30-0,84x0,34-0,88 mm-dir. Toxumluqların kənarları bütöv və ya parçalanmışdır. Ön toxumluq 0,78-2,10x0,72-2,90 mm, arxa toxumluq isə 0,96-2,46x0,67-2,30 mm ölçüyə malikdir. Sarılıqlar bağırsaq səviyyəsində qarışaraq udlağa qədər. Bir az da aşağə bədənin ön hissəsini bütünlüklə tutrlar. Sarılıqların arxa qurtaracağı bədənin qurtaracağına çatır. Balalıq qarın əmziyi ilə ön toxumluğun arasında yerləşir. Yumurtalıqların ölçüləri 0,084-0,119x0,048-0,96 mm-dir.[1].

Həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azsaylı-kosmopolit növdür, növdaxili müxtəlifliyi Politipdir, Parazit orqanizm olub, quşların (Bubulcus ibis) bağırsağında yaşayır. Mürəkkəb həyat tərzi keçirir. Epiteli hüceyrələri ilə qidalanır. Nəsillərin növbələşməsi və sahiblərin dəyişilməsi ilə müşayit edilir.[2] Düşmənlıri yoxdur. Hermofradit orqanizmdir. Cinsi çoxalması yumurta qoyma (nəsil dəyişkənliyi) və qeyri-cinsi çoxalma (partenogeniz) formasında olur. Üçüncü dərəcəli konsumentdir. Parazitin həddindən artıq çoxalması quşlarda xəstəlik törədir. Reproduktivliyi və xromosom göstəriciləri öyrənilməmişdir. Mühafizəsinə ehtiyac yoxdur.[3]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dünyada 10, Qafqazda 2, Azərbaycanda 2 növlə təmsil olunmuşdur. Macarıstan, Polşa, Sudan, Konqo, Şimali Amerika, Ukrayna, Rusiya, Qazaxıstan, Özbəkistan, Türkmənistan, Tacikistan, Qırğızıstan,Dağıstan, Ermənistan, Azərbaycanda isə Lənkəran (Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu)və Kür-Araz ovalığı ərazilərində yayılmışdır.[4]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Фейзуллайева О.В., Маxмудова Й.А. Работы по гельминтологии к 80-летию акад. К.И. Скрябина, М.1958 г., стр.145-147.
  2. ж «Паразитология», 1978, том. ХII, вып. 5, стр: 413-417.
  3. «Зоологический журнал», м.,1978 г, том LVII вып. 6, стр: 827-833
  4. Труды Аз.гос.Пед ин-та, Б., 1955, том II, стр. 197-203.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]