Portal:Anarxizm/Görkəmli şəxsiyyət

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Maks Ştirner (alm. Max Stirner‎), əsl adı Yohan Kaspar Şmidt; d. 25 oktyabr 1806, Bayroyt, Almaniya - ö. 26 iyun 1856, Berlin) — alman filosofu olmuşdur.O əsasən nihilizmin ,ekzistensializmin, postmoderizmin,və anarxizmin ən əsas anarxo-individualizmin öndərlərindən biri olaraq görülür.Ştirnerin əsas əsəri Eqo və mülkiyyətdir.Bu əsər ilk dəfə 1845-ci ildə Leypsiqdə dərc olunub və həmin dövrdə müxtəlif nəşrlərilə tərcümələri günümüzə qədər nəşr olunur.

Maks Ştirner Bayroyt,Bavariada doğulmuşdur.Onun həyatı haqqında Şotlandiyada doğulan alman yazıçı Con Henri Mekkey 1898-ci ildə Almaniyada nəşr elətdirdiyi Maks Ştirnerin bioqrafiyası əsərində(Max Stirner – sein Leben und sein Werk) yazıb.Maks Ştirner nəfəs alətləri ustası olan atası Albert Christian Heinrich Schmidt (1769–1807) və əczaçı olan anası Sophia Elenora Reinlein'ın (1778–1839) tək övladı idi. Atası 19 aprel 1807-ci ildə 37 yaşında vərəmdən vəfat edib.Onun anası maddi çətinliklər səbəbindən Heynrix Ballersted adındakı əczaçı ilə evləndi və onlar qərbi Prussiyanın Kulm şəhərində(indiki Polşa ərazisi) yerləşdilər.Həkimlər, Maksın anasının ruhu sağlamlığı üçün hava dəyişməyini təklif etmişdilər. O da yeni həyat yoldaşı ilə birlikdə Şimali Almaniya bölgəsinə getməyə qərar verir. Anası Maksı qohumlarına tapşırır. Maks ilk dəfə idi ki, ailəsindən uzaqda tək qalmışdı.

Yohan Kaspar, orta məktəb və liseydə müəllimi Hegelçi Georg Andreas Gablerin çalışqan tələbəsi olur. Liseyi bitirdikdən sonra Berlinə gedir və Hegelin yanında fəlsəfə, filologiya və teologiya oxuyur(1826-1828). 1928-ci ildə Berlindən ayrılıb Erlangenə gedir və burada bir semestr fəlsəfə oxuduqdan sonra dörd ilə qədər Almaniyanı gəzmək üçün təhsilinə ara verir. Qohum ziyarətləri istisna olmaqla hara getdiyi, harada qaldığı, kiminlə olduğu, nə iş gördüyü bəlli deyildi. Məqaləni oxu...