Poruq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Poruq
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Poruq (lat. Stachys) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Bu cinsin Yer kürəsinin mülayim iqlim qurşaqlarında və subtropik vilayətlərdə bitən 300 növə yaxın, Azərbaycanda isə 23 növ birillik və çoxillik bitkiləri məlumdur. Onlardan təxminən 15 növündən, o cümlədən aşağıdakı növdən yaşıllaşdırmada istifadə edilir: Yunlu poruq (S. lanata) azyarpaqlı gövdələri 60 sm hündürlüyə çatan kökümsovlu, çoxillik bitkidir. Gülləri yalançı çiçək köbəsindən ibarət sünbülşəkilli çiçək qrupunda yığılmışdır. İkidodaqlı çiçək tacı çəhrayı ya da çahrayımtıl-bənövşəyi rənglidir. Bu bitkinin vətəni Rusiyanın cənub rayonları, Zaqafqaziya Türkiyənin qərb vilayətləri və İranın şimalıdır. Yunlu poruq 1782-ci ildən gülçülükdə geniş istifadə olunur. Poruğu toxumlarla və kolun bölünməsi ilə çoxaltmaq olar. Bordürlərdə vaxtaşırı yararsız çiçəkləri kəsilərsə çox gözəl görünür. Poruğun yarpaqlarından dəstə bağlanarkən istifadə edilir.

Heterotipik sinonimləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Aspasia E.Mey. ex Pfeiff.
  • Bonamya Neck.
  • Chamaesphacos Schrenk ex Fisch. & C.A.Mey.
  • Eriostemum Steud.
  • Eriostomum Hoffmanns. & Link
  • Galeopsis Moench
  • Galeopsis Hill
  • Koevia Krestovsk.
  • Lamiostachys Krestovsk.
  • Olisia Spach
  • Ortostachys Fourr.
  • Stachyus St.-Lag.
  • Tapeinanthus Boiss. ex Hohen.
  • Tetrahitum Hoffmanns. & Link
  • Thuspeinanta T.Durand
  • Trixago Haller
  • Trixella Fourr.
  • Zietenia Gled.