Qazaxıstan–Malayziya münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Qazaxıstan–Malayziya münasibətləri
Qazaxıstan və Malayziya
 Qazaxıstan  Malayziya

Qazaxıstan–Malayziya münasibətləri — Qazaxıstan və Malayziya arasında ikitərəfli diplomatik əlaqələr. Ölkələr Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının üzvüdür.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

16 mart 1992-ci ildə ölkələr arasında diplomatik əlaqələr quruldu. 1996-cı ilin may ayında Qazaxıstan Prezidenti Nursultan Nazarbayev ilk rəsmi səfərini Malayziyaya etdi və həmin ilin iyul ayında Malayziyanın Baş naziri Mahathir Məhəmməd Qazaxıstana dövlət səfəri etdi[1].

Ticarət[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ölkələr ticarət-iqtisadi əməkdaşlığı genişləndirməyi planlaşdırırlar[2], aralarında daha sıx əlaqələr qurmaq üçün bir neçə müqavilə imzalanmışdır[3]. 2011-ci ildə ölkələr arasında ticarətin həcmi 61,1 milyon ABŞ dolları təşkil etmişdir. Ölkələr eyni zamanda texnologiya mübadiləsi, İslam maliyyələşməsi və halal əməkdaşlıq mövzusunda birlikdə çalışırlar[4][5]. 2011-ci ildə Air Astana Almatı ilə Kuala Lumpur arasında birbaşa uçuşlar açdıqdan sonra təxminən 15000 Qazaxıstan Malayziyaya səfər etdi.[6][7][8]

2016-cı ildə ölkələr arasında ticarət dövriyyəsinin həcmi 49,22 milyon ABŞ dolları təşkil etmişdir. Malayziyanın Qazaxıstana ən böyük ixracı qəhvə əsaslı məhsullar, Qazaxıstanın ən böyük idxalı isə sink və televizor komponentləridir. 4 may 2017-ci ildə ölkələr 11 sahədə iqtisadi əməkdaşlığın təşkilinə razılıq verdilər[9].

Rəsmi səfərlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

1996-cı ilin may ayında Qazaxıstan Prezidenti Nursultan Nazarbayev ilk rəsmi səfərini Malayziyaya etdi və həmin ilin iyul ayında Malayziyanın Baş naziri Mahathir Məhəmməd Qazaxıstana qarşılıqlı rəsmi səfərlə cavab verdi.

Qohumluq münasibətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

7 iyun 2011-ci ildə Malaysakini onlayn qəzeti Baş nazirin qızının ABŞ-də birlikdə təhsil aldıqları üçün qazaxla nişanlandığını bildirdi. Nooryana Najva Mohamad Najib və Daniyar Nazarbayev arasındakı nişan mərasimi 18 iyun 2011-ci ildə Putrajayada baş tutdu. Həmçinin Abu Dabinin Vəliəhdi, General Şeyx Məhəmməd bin Zayed Al Nahyan və xanımı Şeyxa Salam binti Hamdan Al Nahyan, həmçinin Mədinə Şurasının sədri Şahzadə Səud bin Abdel Əziz Əl Səud da iştirak edirdilər.

22 yaşlı Noryana Najva ABŞ-nin Georgetown Universitetinin Xarici Xidmət Məktəbini, 22 yaşlı Daniyar isə Nyu Yorkdakı Kolumbiya Universitetini bitirib[10].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Embassy of Kazakhstan in Malaysia (Major Bilateral Events)". Kaz Embassy. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  2. "Malaysia Will Assist Kazakhstan With Five Signature Projects". Bernama, Najib Razak. 2011-06-06. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  3. Karina Foo. "M'sia, Kazakhstan 'must strengthen business ties'". The Malaysian Reserve. 2012-04-17. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  4. "Kazakhstan, Malaysia agree to expand trade, economic cooperation". English People's Daily Online. 2011-06-07. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  5. "Malaysian partners confirmed interest in cooperation with business structures of Kazakhstan". Strategy Kazakhstan 2050. 2013-11-01. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  6. "Kazakhstan keen on aerospace tie up with Malaysia". New Straits Times. 2012-01-10. 2014-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  7. salama. "Kazakhstan, Malaysia should act on Islamic financing". Halal Focus. 2012-04-24. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  8. salama. "Halal Products Exhibited in Kazakhstan". Halal Focus. 2012-10-24. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  9. salama. "Najib's Visit to Kazakhstan Strengthens Ties, Renews Interest On Malaysia". Halal Focus. 2011-06-07. 2014-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-05.
  10. "M'sia-Kazakhstan agree on 11 areas of cooperation". Bernama. Daily Express. 2017-05-05. 2017-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-05.