Qostomel döyüşü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Rus-Ukrayna müharibəsi
Kiyev döyüşü (2022), Rusiyanın Ukraynanı istila etməsi
Rus ordusunun Belarusla sərhəddən Kiyev şəhərinə doğru irəliləməsi.
Rus ordusunun Belarusla sərhəddən Kiyev şəhərinə doğru irəliləməsi.
Tarix 25 fevral, 2022 - 1 aprel, 2022
Yeri QostomelKiyev vilayəti
Nəticəsi Ukraynanın qələbəsi
Münaqişə tərəfləri

Rusiya Rusiya

Ukrayna Ukrayna

Tərəflərin qüvvəsi

Rusiya Silahlı Qüvvələri

Ukrayna Silahlı Qüvvələri

Qostomel döyüşü — Ukraynanın paytaxtı Kiyevi mühasirəyə almaq məqsədilə Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi çərçivəsində Şimali Ukraynanın Kiyev vilayətinin Qostomel qəsəbəsini tutmaq uğrunda hərbi əməliyyatlar.

Döyüş öncəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

24 fevral 2022-ci ildə RF Silahlı Qüvvələrinin Hərbi Hava Qüvvələri Qostomel Antonov hava limanına helikopter hücumu həyata keçirir və bunun üçün hərbi əməliyyatlar başladılır. Desant qrupu hava limanından çıxarılır, lakin vaxtında gələn əlavə qüvvələr Rusiyaya fevralın 25-də hava limanına tam nəzarəti ələ keçirməyə və Qostomel uğrunda döyüşlərə başlamağa imkan verir. Davamlı dirənişin nəticədə qəsəbə qəhrəman şəhər adını alır.

Döyüş[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hava limanı rus paraşütçüləri tərəfindən tutulduqdan sonra döyüşlər Qostomelə və onun ətrafına keçir[1][2]. Nəticədə hücuma gedən rus qoşunları Ukrayna qoşunlarının mütəşəkkil müqaviməti ilə qarşılaşır. Rusiya ordusu tank kolonunu itirir və Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələri, xüsusən də Mi-24-lər yer və hava döyüşlərində döyüşür, mövqe tutan Rusiya qüvvələrinə zərbələr endirilir. Bəzi mənbələrə görə, "Kadırovçular" Ukrayna prezidentinə sui-qəsd etmək üçün Kiyev istiqamətində rus desantlarının mövqelərindən qəsəbəyə təkbaşına irəliləyirlər[3][4]. Məlumatlara görə, bölmə 250 texnika və 1500-ə qədər hərbi qulluqçudan ibarət idi[5].

Ertəsi gün, fevralın 26-da xüsusi əməliyyat qüvvələri və UXT orqanının kəşfiyyat məlumatlarından istifadə edərək 141-ci Əlahiddə Motoatıcı Alayın zərbə qrupunu ələ keçirərək məhv edib. Həmçinin axşam saatlarında prezidentin potensial sui-qəsdçilərini təmizləməyə gələn NGU və A qrupu PUA-ların köməyi ilə rusların başqa bir qrupuna hücum edib, nəticədə bəzi məlumatlara görə, Kadırovçuların komandiri Maqomed Tuşayev öldürülüb.

Hücumun üç günü ərzində Rusiya Federasiyasının itkisi ən azı 125 paraşütçü təşkil edib[6].

Mart. Hərbi əməliyyatların ikinci mərhələsi.[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rusiya qoşunlarının atəşə tutulması və hava zərbələri, eləcə də şiddətli mövqeyönlü şəhər döyüşləri nəticəsində yerli sakinlər su, ərzaq, elektrik enerjisi və dərman vasitələrinə çıxışını itirib. Qostomeldə əslində humanitar fəlakət baş verib, çünki yerli sakinlər döyüş əməliyyatları nəticəsində meyitləri küçələrdən çıxara, yaralılara kömək edə və ya təxliyə edə bilməmişlər. Əvvəllər məğlub olmuş Kadırovçular yerli sakinləri qarət edərkən rus ordusu qəsəbənin içərisinə yavaş-yavaş irəliləyərək, humanitar vəziyyətin yüngülləşdirilməsinə qəsdən müdaxilə edir. Məsələn: təcili yardım maşınına atəş açırdılar.

Martın 3-də Qostomeldə hərbi əməliyyatlar onun kənarından keçərək kütləvi xarakter alır[7]. Ukrayna Müdafiə Nazirliyinin Baş Kəşfiyyat İdarəsi bildirib ki, Ukraynanın Xüsusi Əməliyyat Qüvvələrinin müdafiə qrupları ilə birlikdə Rusiyanın 20 BMD-dən ibarət kolonunu məhv edə bilib.[8] Döyüşlər nəticəsində rus qoşunları qəsəbənin mərkəzindən onun kənarına geri atılıb. Üstəlik rus general-mayoru Andrey Suxovetski öldürülüb[9][10].

Ertəsi gün şəhər döyüşləri yenidən başlayır. Döyüş şiddətli və kütləvi xarakter alır, hər iki tərəf mümkün qədər çox ərazini ələ keçirməyə və saxlamağa çalışır, lakin günün sonuna qədər rus qoşunları 40-dan mülki şəxsdən istifadə edərək yaşayış məntəqəsində müdafiə mövqelərini tutaraq yenidən qədsəbənin kənarına çıxa bilir[11][12][13].

Martın 5-də qəsəbə nəhayət RF Silahlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçir[14].

Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əks-hücumları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Martın 6-da rus paraşütçüləri ən böyük təktərəfli itkilərə məruz qalır. Açıq məlumatlara görə, əsasən 31-ci hava-desant briqadasından ən azı 27 əsgər və zabitin ölümü müəyyən edilir[15].

Martın 7-də yerli sakinlərə ərzaq və dərman paylayan Qostomel şəhərinin meri Yuri Prilipko öldürülür. Onun cəsədi minalanmışdı, buna görə cəsədi götürməyə gələn keşiş az qala yaralanmışdı. Rus hərbçilərindən biri tələni tərksilah edir və keşişə cəsədi yükləməkdə kömək edir[16]. Elə həmin gün Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin qəsəbəyə ilk hücum cəhdi başlayır, bu müddət ərzində Qostomelin bir hissəsi, cənub bölgədən geri alınır, nəticədə Rusiya Federasiyasının iki Batalyon taktiki qrupu qəsəbəyə kəndə köçürülür.[17][18]. Artıq martın 7-dən 8-nə keçən gecə Rusiya Federasiyasının Silahlı Qüvvələri və gələn əlavə qüvvələr Ukrayna Silahlı Qüvvələrini Qostomelin cənub hissələrindən çıxarmağa cəhd edir[19], eyni zamanda mövqelərini möhkəmləndirir[20].

Martın 23-də Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hücumu nəticəsində RF Silahlı Qüvvələrinin bəzi bölmələri müdafiəçilərin bir sıra mövqelərini yararaq mühasirəyə alınır. Martın 25-nə kimi ağır döyüşlər davam edir[21].

Aprelin 1-də RF Silahlı Qüvvələri Qostomeldən çıxardılır[22][23].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "В районе Гостомеля, Ворзеля и Бучи идут бои – Арестович". Украинская правда (rus). 2022-02-25. 2022-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  2. "RUSSIA-UKRAINE WARNING UPDATE: RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, FEBRUARY 25, 2022". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-05-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  3. "The Kadyrovites in Ukraine: War Crimes and the Whereabouts of the Chechen Occupiers". Slidstvo.info (ukrayna). 2022-03-12. 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  4. Timothy Bella. "Assassination plot against Zelensky foiled and unit sent to kill him 'destroyed,' Ukraine says". The Washington Post (ingilis). 2022-03-02. 2022-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  5. "Pro-Putin Chechen general who led 'gay purge' killed in Ukraine". The Jerusalem Post (ingilis). 2022-03-01. 2022-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  6. bbcrussian. "(Не) считая потери". BBC News Русская служба. 2023-05-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-22.
  7. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 4". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  8. "Спецназ ГУР в Гостомеле уничтожил 20 вражеских БМД". korrespondent.net (rus). 2022-03-03. 2022-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  9. "Russian General Killed in Ukraine Fighting, Putin Confirms". Coffee or Die (ingilis). 2022-03-04. 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  10. Tom Demerly. "Reports: Russian Airborne Forces Commander Killed by Sniper in Hostomel". The Aviationist (ingilis). 2022-03-04. 2022-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  11. "Fights for Gostomel - Valery Chibineev died defending Ukraine from Russian occupiers - Jaun News English". web.archive.org. 2022-03-07. 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  12. "Гостомель: враги взяли в заложники десятки мирных людей – журналист". Украинская правда (rus). 2022-03-04. 2022-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  13. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 5". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-06-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  14. "Heavy shelling is heard west and northwest of Kyiv, as two children are reported dead". CNN (ingilis). 2022-03-06. 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  15. "Война в Украине: Москва признала, что в результате удара ВСУ в Макеевке погибли 63 военнослужащих - Новости на русском языке". BBC News Русская служба (rus). 2023-01-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-02. Но из данных, изученных Би-би-си, следует, что наибольшие единовременные потери в Гостомеле российские десантники понесли 6 марта - тогда погибли по меньшей мере 27 солдат и офицеров ВДВ. В основном они служили в 31-й бригаде ВДВ.
  16. "Кличко розповів про бої навколо Києва і прокоментував вбивство голови Гостомеля". Радіо Свобода (ukrayna). 2022-03-07. 2022-09-27 tarixində arxivləşdirilib.
  17. "Оккупанты готовятся к наступлению на Вышгород, Гостомель, Ирпень, Сумы и Запорожье, - оперативная информация Генштаба ВСУ по российскому вторжению на 12:00 7 марта". Цензор.НЕТ (rus). 2022-03-07. 2022-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  18. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 6". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  19. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 8". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  20. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 23". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  21. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 25". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  22. Zinets, Natalia. "Ukraine says Russian forces pushed back around Kyiv but fighting rages". Reuters. 2022-04-01. 2022-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.
  23. "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 1". Institute for the Study of War (ingilis). 2022-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-22.