Rakıspor–Şarapspor futbol oyunu
| Rakıspor–Şarapspor futbol oyunu | |
|---|---|
| Açılış ili | 1964 |
| Bağlanış ili | 2000 |
| Region |
 Türkiyə |
| Komandaların sayı | 2 |
Rakıspor–Şarapspor oyunu – hər il İzmirin Bayraklı ilçəsində oynanılan ənənəvi futbol qarşılaşması. Oyunçuların meydana sərxoş halda çıxdığı bu qarşılaşma sonuncu dəfə 2000-ci ildə baş tutmuşdur.
Tarixi
[redaktə | vikimətni redaktə et]İlk qarşılaşma 1964-cü ilin dekabrında "TEKEL" şirkətinin Bayraklıdakı şərab və rakı fabriki işçiləri arasında keçirilmişdir. Şərab fabrikinin işçiləri öz komandalarını "Şarapspor", rakı fabrikinin işçiləri öz komandalarını "Rakıspor" adlandırmışdılar.[1] Bir neçə il sonra fabriklər bağlansa da, işçilər bir araya gəlib oyunu keçirməyə davam etmişdirlər. Nəticədə, bu qarşılaşma Bayraklının ənənələrindən birinə çevrilmişdir.[2]
12 sentyabr 1980-ci ildə Türkiyədə baş verən dövlət çevrilişindən sonra oyunun keçirilməsinə qadağan olunmuşdur. 2000-ci ildə Karşıyaka bələdiyyə sədri Şəbnəm Tabakın təşəbbüsü ilə oyun bərpa olunsa da, 2001-ci ildə İzmir valisi Alaaddin Yüksel bu qarşılaşmanın islama zidd olduğunu bildirərək ənənəni ləğv etmişdir.[2]
Xüsusiyyətlər
[redaktə | vikimətni redaktə et]"Rakıspor"–"Şarapspor" oyunu "TEKEL" şirkətinin İzmirin Bayraklı ilçəsində qurduğu rakı və şərab fabriklərinin işçiləri arasında keçirilirdi.[3] Karşıyaka Bələdiyyəsinin dəstəyi ilə[2] hər ilin may ayının sonuncu bazar günündə baş tutan oyunlar Piyalə fabrikinin yanından axan dərənin kənarındakı Telli Kavakda yerləşən futbol meydançasında keçirilirdi.[3] Oyunçuların çoxu Qaşıgözəl Yusuf, Torpedo Hasan, Sarı Lütfü,[2] Atom Niyazi, Kor Salih, Adolf Hulki, Yorğan Hikmət, Böcək Emin[1] Bərbad Sıtkı, Bağırsaqçı Necmi, Lokomotiv Ünal kimi qeyri-adi ləqəblərlə tanınırdı, aralarında keçmiş futbolçular olurdu. Bu qarşılamada oynayanlar arasında "Bayraklıspor" klubunun prezidenti Cako Cavit də olmuşdur.[3] "Torik" ləqəbli İsmet Koru illərlə qarşılaşma üçün hakimlik etmişdir.[4]
Oyundan bir gün öncə çadırlar qurulurdu və oyunçular "şərabiçənlər" ilə "rakıiçənlər" olaraq ikiyə ayrılaraq içməyə başlayırdılar.[3] Futbolçular və hakimlər oyuna sərxoş halda çıxır, oyun zamanı da içki içirdilər. Oyuna ayıq çıxmaq qadağan olduğu üçün hakim oyun başlayarkən oyunçuların sərxoş olub-olmadıqlarını yoxlayırdı. Kifayət qədər sərxoş olmayan oyunçular içki içməyə göndərilirdi. Oyunlar tez-tez sərxoş oyunçuların qəribə hərəkətləri ilə yadda qalırdı. Məsələn, oyunların birində oyunçu meydana dəvət etdiyi musiqiçilərlə qaçırdığı qolu qeyd etmişdi.[1] Azarkeşlərin böyük qismi oyunu sərxoş halda izləsə də, oyunlarda dava baş vermirdi. Oyunu izləyənlər arasında bələdiyyə sədrləri və valilər də olurdu. Oyunların birində start fitini Türkiyənin gömrük və inhisarçılıq naziri Orhan Öztürk çalmışdı. Oyunlarda adətən heç-heçə qeydə alınırdı və ya oyunçuların çox sərxoş olması səbəbilə yarıda dayandırılırdı[1][3]
Mədəniyyətdə
[redaktə | vikimətni redaktə et]Almaniyanın "RTL" telekanalı qarşılaşma haqqında sənədli film çəkmişdir.[1] Türkiyədə Azarkeş Hüquqları Dərnəyi oyun haqqında sənədli film hazırlamışdır.[3]
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ 1 2 3 4 5 "Çilingir Sofrasından Yeşil Sahalara: Rakıspor – Şarapspor". BiaMag (türkcə). 7 fevral 2015. 7 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2024.
- ↑ 1 2 3 4 "Rakıspor-Şarapspor maçına vali engeli". Hürriyet (türkcə). 3 iyun 2001. 27 dekabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2024.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 "Rakıspor ve Şarapspor: Bir zamanların en güzel iki takımı". Evrensel (türkcə). 22 yanvar 2017. 23 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2024.
- ↑ "Bayraklı'da Torik İsmet unutulmadı". Ege Postası (türkcə). 19 yanvar 2015. 2025-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 dekabr 2024.