Məzmuna keç

Robert Elliot Kan

Vikipediya, azad ensiklopediya
Robert Elliot Kan
Doğum tarixi 23 dekabr 1938(1938-12-23)[1][2][…] (86 yaş)
Doğum yeri
Elm sahəsi informatika
Elmi dərəcəsi
İş yeri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Robert Elliot Kan (ing. Robert Elliot Kahn; 23 dekabr 1938[1][2][…], Nyu-York, Nyu-York ştatı[3]) —ABŞ elektrik mühəndisiVint Serf ilə birlikdə internetin mərkəzində əsas rabitə protokolları olan transmissiya idarəetmə protokolunu (TCP) və internet protokolunu (IP) ilk dəfə təklif etmişdir.

2004-cü ildə Kan TCP/IP üzərindəki işlərinə görə Vint Serf ilə birlikdə "Türinq" mükafatını qazanmışdır.[7]

Robert Elliot Kan Nyu-Yorkda aşkenazi yəhudi ailəsində anadan olmuşdur, valideynləri Bitris Paulin və Lorens Kandır.[8][9][10][11][12] Atası vasitəsilə futurist Herman Kan ilə qohumdur. 1960-cı ildə Nyu-York Şəhər Kollecində elektrik mühəndisliyi üzrə bakalavr dərəcəsi aldıqdan sonra Kan Prinston Universitetinə getmişdir. O, burada 1962-ci ildə magistr dərəcəsi və 1964-cü ildə elektrik mühəndisliyi üzrə doktorluq dərəcəsi əldə etmişdir. O, Prinstondakı professor Bed Liudan məsləhət almış və "Siqnalların seçilməsi və modulyasiyasında bəzi problemlər" adlı doktorluq dissertasiyasını tamamlamışdır.[13][14] O, əvvəlcə "Bolt Beranek and Newman Inc."da çalışmış, sonra 1972-ci ildə DARPA daxilində İnformasiya Emalı Texnikaları Ofisinə (IPTO) qoşulmuşdur. 1972-ci ilin payızında Beynəlxalq Kompüter Rabitə Konfransında 20 müxtəlif kompüteri birləşdirərək ARPANET-i nümayiş etdirmişdir.[15] Daha sonra müxtəlif kompüter şəbəkələrini birləşdirmək üçün TCP/IP protokollarını inkişaf etdirməyə kömək etmişdir. IPTO-nun direktoru olduqdan sonra Birləşmiş Ştatlar hökumətinin milyard dollarlıq kompüter tədqiqatı və inkişafı proqramı olan Strateji Hesablama Təşəbbüsünə başlamışdır.[16]

On üç ildən sonra 1986-cı ildə DARPA-dan ayrılmış və Milli Tədqiqat Təşəbbüsləri Korporasiyasını (CNRI) yaratmışdır. O, hələ də təşkilatın sədri, baş direktoru və prezidenti olaraq qalır.[17]

Müasir internetin texniki əsasını yaradan Kan və Serfin 1970-ci illərdəki işi çoxsaylı milli və beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüşdür:

  • "Harri Hud" memorial mükafatı (1986)
  • EFF Pioneer Award (1992)
  • SIGCOMM Award (1993)
  • Markoni mükafatı (1994)
  • Kompüter pioneri (1996)
  • "ABŞ Milli Texnologiya və İnnovasiya" medalı (1997)
  • "Aleksandr Qreyam Bell" qızıl medalı (1997)
  • Çarlz Stark Draper mükafatı (2001)
  • Texniki və Elmi Tədqiqatlar üzrə Asturiya Şahzadəsi mükafatı (2002)
  • "Türinq" mükafatı (2004)
  • "Prezident Azadlıq" medalı (2005)
  • C&C Prize (2005)
  • "Yaponiya" mükafatı (2008)[18]
  • "Harold Pender" mükafatı (2010)
  • İnternet Şöhrət Zalı (2012)
  • Sankt-Peterburq İnformasiya Texnologiyaları, Mexanika və Optika Milli Tədqiqat Universitetinin fəxri elmlər doktoru (2012).[19]
  • "Mühəndislik üzrə Kraliça II Yelizaveta" mükafatı (2013)
  • "Bencamin Franklin" medalı (2018)

Fəxri dərəcələri

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Robert Elliot Kan Prinston Universiteti, Pavia Universiteti, ETH Sürix, Merilend Universiteti, Corc Meyson Universiteti, Mərkəzi Florida UniversitetiPiza Universitetindən fəxri dərəcələr və London Universitet Kollecinin fəxri təqaüdünü almışdır.

2012-ci ildə Sankt-Peterburq İnformasiya Texnologiyaları, Mexanika və Optika Milli Tədqiqat Universitetinin fəxri doktoru adına layiq görülmüşdür.[20]

  1. 1 2 http://ieeexplore.ieee.org/iel5/26/23883/01093722.pdf?arnumber=1093722.
  2. 1 2 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/932776/Robert-Elliot-Kahn.
  3. 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #138331251 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
  4. NNDB (ing.). 2002.
  5. Robert E. Kahn – NAS.
  6. https://awards.acm.org/fellows/award-recipients.
  7. "Robert E Kahn - A.M. Turing Award Laureate". amturing.acm.org. 13 iyul 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2023.
  8. "Leaders in Technology, and Also Jewish | Jewish Reconstructionist Community". 20 mart 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 mart 2017.
  9. "Jew of the Week: Bob Kahn - Jew of the Week". www.jewoftheweek.net. 22 sentyabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2023.
  10. Oral History of Robert Kahn Arxiv surəti 7 iyul 2010 tarixindən Wayback Machine saytındaArxivləşdirilib iyul 7, 2010, at the Wayback Machine
  11. Who's who in Frontiers of Science and Technology
  12. Paid Notice: Deaths KAHN, LAWRENCE - New York Times Arxivləşdirilib 2017-09-14 at the Wayback Machine. Nytimes.com (April 30, 1999). Retrieved on 2013-07-24.
  13. "Bede Liu | Dean of the Faculty". dof.princeton.edu. 6 sentyabr 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 sentyabr 2021.
  14. Kahn, Robert E. Some problems in the sampling and modulation of signals (ingilis). 1964. 25 iyun 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2023.
  15. Kahn, Robert E. "CBI oral history interview with Robert E. Kahn". 24 aprel 1990.
  16. "Robert E. Kahn". Corporation for National Research Initiatives. 20 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 aprel 2021.
  17. "About CNRI". CNRI. fevral 2022. 15 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 iyun 2022.
  18. "Англ.: Сообщение оргкомитета Премии Японии от 10.01.2008" (PDF). 29 fevral 2008 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 27 yanvar 2008.
  19. "Вручение диплома и мантии Почетного доктора НИУ ИТМО Роберту Кану" (PDF). 22 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2012.
  20. "Robert Kahn will receive a degree and a mantle of Honorary Doctor of Science in the University ITMO". en.ifmo.ru. 19 avqust 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2023.
  21. Robert Kahn; Vinton Cerf. "Al Gore and the Internet". The Register. 2 oktyabr 2000. 19 sentyabr 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 avqust 2008.

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]