Süsən
Jump to navigation
Jump to search
| Süsən | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Iris | |||||||||||||||
 Iris sanguinea | |||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||
| Iris | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Süsən (lat. Iris)[1] — süsənkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2]
Müxtəli formalı və rəng çalarları olan 800-ə yaxın növü məlumdur. Bu xüsusiyyətinə görə süsən yunanca ἶρῐς — göy qurşağı adlandırılmışdır.
Sinonimləri[redaktə | əsas redaktə]
- Hermodactylus Mill. (1754).
- Xiphion Mill. (1754).
- Belamcanda Adans. (1763), nom. cons.
- Beverna Adans. (1763).
- Chamoletta Adans. (1763).
- Gemmingia Heist. ex Fabr. (1763).
- Iriastrum Heist. ex Fabr. (1763).
- Xuris Adans. (1763).
- Chamaeiris Medik. (1790).
- Gattenhofia Medik. (1790).
- Pseudo-iris Medik. (1790).
- Xyphion Medik. (1790), orth. var.
- Xeris Medik. (1791).
- Pardanthus Ker Gawl. (1804).
- Evansia Salisb. (1812).
- Thelysia Salisb. (1812).
- Juno Tratt. (1821).
- Oncocyclus Siemssen (1846).
- Limnirion Opiz (1852).
- Costia Willk. (1860).
- Coresantha Alef. (1863).
- Neubeckia Alef. (1863).
- Limniris Fuss (1866).
- Spathula Fourr. (1869).
- Xyridion Fourr. (1869).
- Joniris (Spach) Klatt (1872).
- Ioniris Baker (1876), orth. var.
- Cryptobasis Nevski (1937).
- Sclerosiphon Nevski (1937).
- Iridodictyum Rodion. (1961).
- Siphonostylis Wern.Schulze (1965).
- Junopsis Wern.Schulze (1970).
- Pardancanda L.W.Lenz (1972).
- Pardanthopsis (Hance) L.W.Lenz (1972).
- Alatavia Rodion. (1999).
- Ophioiris (Y.T.Zhao) Rodion. (2004).
- Eremiris (Spach) Rodion. (2006).[3]
Növləri[redaktə | əsas redaktə]
- Florentina süsəni (Iris florentina L.)
- Mavi süsən (Iris germanica L.)
- Şoranlıq süsəni (Iris halophila Pall.)
- Solğun süsən (Iris pallida Lam.)
- Sarı süsən (Iris pseudoacorus L.)
- Nazikyarpaq süsən (Iris tenuifolia Pall.)
Növləri[redaktə | əsas redaktə]
- Iris acutiloba C.A.Mey.
- Iris acutiloba subsp. lineolata (Trautv.) B.Mathew & Wendelbo
- Iris adriatica Trinajstic ex Mitic
- Iris afghanica Wendelbo
- Iris aitchisonii (Baker) Boiss.
- Iris alberti Regel
- Iris albicans Lange
- Iris albilinea Alexander
- Iris albomarginata R.C.Foster
- Iris alexeenkoi Grossh.
- Iris almaatensis Pavlov
- Iris alticristata Small
- Iris amnicola Alexander
- Iris anguifuga Y.T.Zhao & X.J.Xue
- Iris antilibanotica Dinsm.
- Iris aphylla L.
- Iris arenaria Waldst. & Kit.
- Iris assadiana Chaudhary, G.Kirkw. & C.Weymouth
- Iris atroenantha Small
- Iris atrofusca Baker
- Iris atropatana Grossh.
- Iris atropurpurea Baker
- Iris aucheri (Baker) Sealy
- Iris auralata Small
- Iris auranitica Dinsm.
- Iris baldshuanica O.Fedtsch.
- Iris barbatula Noltie & K.Y.Guan
- Iris barnumiae Foster & Baker
- Iris barnumiae subsp. demawendica (Bornm.) B.Mathew & Wendelbo
- Iris barnumiae f. protonyma (Stapf) B.Mathew & Wendelbo
- Iris barnumiae f. urmiensis (Hoog) B.Mathew & Wendelbo
- Iris basaltica Dinsm.
- Iris benacensis A.Kern. ex Stapf
- Iris bicapitata Colas.
- Iris bifurcata Small
- Iris biglumis Vahl
- Iris × binata Schur
- Iris bismarckiana Damman & Sprenger
- Iris bloudowii Ledeb.
- Iris boissieri Henriq.
- Iris bostrensis Mouterde
- Iris bracteata S.Watson
- Iris brandzae Prod.
- Iris brevicaulis Raf.
- Iris brevipes Small
- Iris × brzhezitzky Grossh.
- Iris bucharica Foster
- Iris bulleyana Dykes
- Iris bungei Maxim.
- Iris cabulica Gilli
- Iris × caeciliae Grossh.
- Iris calabra (N.Terracc.) Peruzzi
- Iris callirhodea Alexander
- Iris camillae Grossh.
- Iris capnoides (Vved.) T.Hall & Seisums
- Iris carterorum B.Mathew & Wendelbo
- Iris cathayensis Migo
- Iris caucasica Hoffm.
- Iris cedreti Dinsm. ex Chaudhary
- Iris celikii Akpulat & K.I.Chr.
- Iris cerasioides Alexander
- Iris chlorolopha Small
- Iris chrysographes Dykes
- Iris chrysolopha Small
- Iris chrysophoenicia Small
- Iris chrysophylla Howell
- Iris citriviola Small
- Iris clarkei Baker ex Hook.f.
- Iris colchica Kem.-Nath.
- Iris collettii Hook.f.
- Iris collettii var. acaulis Noltie
- Iris confusa Sealy
- Iris cristata Aiton
- Iris crocea Jacquem. ex R.C.Foster
- Iris crocinubia Alexander
- Iris cuniculiformis Noltie & K.Y.Guan
- Iris curvifolia Y.T.Zhao
- Iris cyanantha Alexander
- Iris cyanochrysea Small
- Iris cycloglossa Wendelbo
- Iris damascena Mouterde
- Iris danfordiae (Baker) Boiss.
- Iris darwasica Regel
- Iris decora Wall.
- Iris delavayi Micheli
- Iris dewinkeleri Small
- Iris dichotoma Pall.
- Iris doabensis B.Mathew
- Iris dolichosiphon Noltie
- Iris domestica (L.) Goldblatt & Mabb.
- Iris douglasiana Herb.
- Iris drepanophylla Aitch. & Baker
- Iris edomensis Sealy
- Iris ensata Thunb.
- Iris falcifolia Bunge
- Iris farreri Dykes
- Iris fernaldii R.C.Foster
- Iris filifolia Boiss.
- Iris × flexicaulis Small
- Iris foetidissima L.
- Iris formosana Ohwi
- Iris forrestii Dykes
- Iris fosteriana Aitch. & Baker
- Iris fulva Ker Gawl.
- Iris × fulvala Dykes
- Iris fumiflora Alexander
- Iris fumifulva Small
- Iris furcata M.Bieb.
- Iris fuscaurea Small
- Iris fuscirosea Small
- Iris fuscisanguinea Alexander
- Iris fuscivenosa Small
- Iris galatica Siehe
- Iris gatesii Foster
- Iris gentilliana Alexander
- Iris × germanica L.
- Iris giganticaerulea Small
- Iris glaucescens Bunge
- Iris goniocarpa Baker
- Iris gracilipes A.Gray
- Iris graeberiana Sealy
- Iris graminea L.
- Iris grant-duffii Baker
- Iris griffithii Baker
- Iris grossheimii Woronow ex Grossh.
- Iris halophila Pall.
- Iris halophila var. sogdiana (Bunge) Grubov
- Iris hartwegii Baker
- Iris haynei Baker
- Iris helena C. Koch
- Iris hellenica Mermygkas
- Iris henryi Baker
- Iris hermona Dinsm.
- Iris heweri Grey-Wilson & B.Mathew
- Iris hexagona Walter
- Iris heylandiana Boiss. & Reut.
- Iris hippolyti (Vved.) Kamelin
- Iris histrio Rchb.f.
- Iris histrioides (G.F.Wilson) S.Arn.
- Iris hoogiana Dykes
- Iris hookeri Penny ex G.Don
- Iris hookeriana Foster
- Iris humilis Georgi
- Iris hymenospatha B.Mathew & Wendelbo
- Iris ianthina Alexander
- Iris iberica Steven
- Iris iberica subsp. elegantissima (Sosn.) Fed. & Takht.
- Iris iberica subsp. lycotis (Woronow) Takht.
- Iris imbricata Lindl.
- Iris inconspicua (Vved.) T.Hall & Seisums
- Iris innominata L.F.Hend.
- Iris iochroma Small
- Iris iocyanea Small
- Iris iodantha Alexander
- Iris ioleuca Alexander
- Iris iophaea Alexander
- Iris ivanovae Doronkin
- Iris japonica Thunb.
- Iris juncea Poir.
- Iris junonia Schott
- Iris kamelinii Alexeeva
- Iris kashmiriana Baker
- Iris kemaonensis Wall. ex D.Don
- Iris kerneriana Asch. & Sint. ex Baker
- Iris kirkwoodiae Chaudhary
- Iris × kobasensis Prodán
- Iris kobayashii Kitag.
- Iris × koenigii Sosn.
- Iris kolpakowskiana Regel
- Iris kopetdagensis (Vved.) B.Mathew & Wendelbo
- Iris koreana Nakai
- Iris korolkowii Regel
- Iris kuschakewiczii B.Fedtsch.
- Iris kuschkensis Grey-Wilson & B.Mathew
- Iris lactea Pall.
- Iris lacustris Nutt.
- Iris laevigata Fisch.
- Iris lancipetala Alexander
- Iris latifolia (Mill.) Voss
- Iris latistyla Y.T.Zhao
- Iris lazica Albov
- Iris leptophylla Lingelsh. ex H.Limpr.
- Iris leptorrhiza (Vved.) Vved.
- Iris lilacinaurea Alexander
- Iris lineata Foster ex Regel
- Iris linifolia (Regel) O.Fedtsch.
- Iris loczyi Kanitz
- Iris longipetala Herb.
- Iris longiscapa Ledeb.
- Iris lortetii Barbey ex Boiss.
- Iris lortetii var. samariae (Dinsm.) Feinbrun
- Iris ludoviciana Small
- Iris ludwigii Maxim.
- Iris lusitanica Ker Gawl.
- Iris lutescens Lam.
- Iris lutescens subsp. subbiflora (Brot.) D.A.Webb & Chater
- Iris maackii Maxim.
- Iris macrosiphon Torr.
- Iris magnifica Vved.
- Iris mandshurica Maxim.
- Iris maracandica (Vved.) Wendelbo
- Iris mariae Barbey
- Iris marplei Alexander
- Iris marsica I.Ricci & Colas.
- Iris masia Dykes
- Iris meda Stapf
- Iris microglossa Wendelbo
- Iris milesii Baker ex Foster
- Iris minutoaurea Makino
- Iris missouriensis Nutt.
- Iris moricolor Small
- Iris munzii R.C.Foster
- Iris mzchetica Rodion.
- Iris nantouensis S.S.Ying
- Iris narbutii O.Fedtsch.
- Iris narcissiflora Diels
- Iris narynensis O.Fedtsch.
- Iris nectarifera Güner
- Iris × nelsonii Randolph
- Iris neoensata Y.N.Lee
- Iris neosetosa Y.N.Lee
- Iris × neumayeri Janch. ex Holub
- Iris nezahatiae Güner & H.Duman
- Iris nicolai (Vved.) Vved.
- Iris nigricans Dinsm.
- Iris notha M.Bieb.
- Iris nusairiensis Mouterde
- Iris odaesanensis Y.N.Lee
- Iris odontostyla B.Mathew & Wendelbo
- Iris oenantha Small
- Iris oolopha Alexander
- Iris orchioides Carrière
- Iris orientalis Mill.
- Iris orjenii Bräuchler & Cikovac
- Iris oxypetala Bunge
- Iris palaestina (Baker) Boiss.
- Iris pallasii Fisch. ex Trevir.
- Iris pallida Lam.
- Iris pallida subsp. cengialti (Ambrosi ex A.Kern.) Foster
- Iris pallida subsp. illyrica (Tomm. ex Vis.) K.Richt.
- Iris pallidirosea Alexander
- Iris paludicola Alexander
- Iris pamphylica Hedge
- Iris paradoxa Steven
- Iris paradoxa f. choschab (Hoog) B.Mathew & Wendelbo
- Iris parvicaerulea Alexander
- Iris parvirosea Small
- Iris parvula (Vved.) T.Hall & Seisums
- Iris perrieri Simonet ex N.Service
- Iris persica L.
- Iris petrana Dinsm.
- Iris phoenicis Small
- Iris planifolia (Mill.) T.Durand & Schinz
- Iris platyptera B.Mathew & Wendelbo
- Iris pontica Zapal.
- Iris popovii (Vved.) Vved.
- Iris porphyrochrysa Wendelbo
- Iris postii Mouterde
- Iris potaninii Maxim.
- Iris prismatica Pursh
- Iris proantha Diels
- Iris proantha var. valida (S.S.Chien) Y.T.Zhao
- Iris psammocola Y.T.Zhao
- Iris pseudacorus L.
- Iris pseudocapnoides Rukšāns
- Iris pseudocaucasica Grossh.
- Iris pseudocristata Small
- Iris pseudonotha Galushko
- Iris pseudopumila Tineo
- Iris pskemensis Rukšāns
- Iris pumila L.
- Iris pumila subsp. attica (Boiss. & Heldr.) K.Richt.
- Iris purdyi Eastw.
- Iris purpureobractea B.Mathew & T.Baytop
- Iris purpurissata Small
- Iris pyrrholopha Alexander
- Iris qinghainica Y.T.Zhao
- Iris regalis Small
- Iris regifulva Alexander
- Iris regis-uzziae Feinbrun
- Iris reichenbachii Heuff.
- Iris relicta Colas.
- Iris reticulata M.Bieb.
- Iris reticulata var. bakeriana (Foster) B.Mathew & Wendelbo
- Iris revoluta Colas.
- Iris rhodantha Alexander
- Iris rhodochrysea Small
- Iris × robusta E.S.Anderson
- Iris rosenbachiana Regel
- Iris rosiflora Small
- Iris rosilutea Alexander
- Iris rosipurpurea Alexander
- Iris rossii Baker
- Iris rubea Alexander
- Iris rubicunda Small
- Iris rubrolilacina Alexander
- Iris ruthenica Ker Gawl.
- Iris ruthenica subsp. brevituba (Maxim.) Doronkin
- Iris rutherfordii J.Mart.Rodr., P.Vargas, Carine & Jury
- Iris salmonicolor Small
- Iris × sancti-cyri J.Rousseau
- Iris sanguinea Donn ex Hornem.
- Iris sanguinea var. violacea Makino
- Iris sari Schott ex Baker
- Iris savannarum Small
- Iris scariosa Willd. ex Link
- Iris schachtii Markgr.
- Iris schelkownikowii (Fomin) Fomin
- Iris schischkinii Grossh.
- Iris schizolopha Alexander
- Iris serotina Willk.
- Iris setina Colas.
- Iris setosa Pall. ex Link
- Iris × setosothungbergii H.Koidz. ex T.Shimizu
- Iris sibirica L.
- Iris × sinistra Sosn.
- Iris sintenisii Janka
- Iris sintenisii subsp. brandzae (Prodán) D.A.Webb & Chater
- Iris songarica Schrenk
- Iris speculatrix Hance
- Iris sprengeri Siehe
- Iris spuria L.
- Iris spuria subsp. carthaliniae (Fomin) B.Mathew
- Iris spuria subsp. demetrii (Achv. & Mirzoeva) B.Mathew
- Iris spuria subsp. maritima (Dykes) P.Fourn.
- Iris spuria subsp. musulmanica (Fomin) Takht.
- Iris staintonii H.Hara
- Iris stenophylla Hausskn. ex Baker
- Iris stocksii (Baker) Boiss.
- Iris stolonifera Maxim.
- Iris suaveolens Boiss. & Reut.
- Iris subdecolorata Vved.
- Iris subdichotoma Y.T.Zhao
- Iris subfulva Small
- Iris susiana L.
- Iris svetlanae (Vved.) T.Hall & Seisums
- Iris swensoniana Chaudhary, G.Kirkw. & C.Weymouth
- Iris tadshikorum (Vved.) Vved.
- Iris taochia Woronow ex Grossh.
- Iris tectorum Maxim.
- Iris tenax Douglas ex Lindl.
- Iris tenuifolia Pall.
- Iris tenuis S.Watson
- Iris tenuissima Dykes
- Iris thomasii Small
- Iris × thompsonii R.C.Foster
- Iris tigridia Bunge ex Ledeb.
- Iris timofejewii Woronow
- Iris tingitana Boiss. & Reut.
- Iris tridentata Pursh
- Iris tubergeniana Foster
- Iris tuberosa L.
- Iris typhifolia Kitag.
- Iris tyriana Small
- Iris unguicularis Poir.
- Iris unguicularis var. angustifolia (Boiss. & Heldr.) A.P.Davis & Jury
- Iris unguicularis subsp. carica (Wern.Schulze) A.P.Davis & Jury
- Iris unguicularis subsp. cretensis (Janka) A.P.Davis & Jury
- Iris unguicularis var. syriaca (Wern.Schulze) A.P.Davis & Jury
- Iris uniflora Pall. ex Link
- Iris variegata L.
- Iris vartanii Foster
- Iris ventricosa Pall.
- Iris verna L.
- Iris versicolor L.
- Iris vicaria Vved.
- Iris × vinicolor Small
- Iris violilutea Alexander
- Iris × violipurpurea Small
- Iris violivenosa Small
- Iris virginica L.
- Iris viridis Alexander
- Iris viridivinea Small
- Iris vorobievii N.S.Pavlova
- Iris vvedenskyi Nevski ex Woronow & Popov
- Iris warleyensis Foster
- Iris wattii Baker ex Hook.f.
- Iris wendelboi Grey-Wilson & B.Mathew
- Iris westii Dinsm.
- Iris willmottiana Foster
- Iris wilsonii C.H.Wright
- Iris winkleri Regel
- Iris winogradowii Fomin
- Iris xanthochlora Wendelbo
- Iris xanthospuria B.Mathew & T.Baytop
- Iris xiphium L.
- Iris yebrudii Dinsm. ex Chaudhary
- Iris zagrica B.Mathew & Zarrei
- Iris zaprjagajevii (N.V.Abramov) T.Hall & Seisums
 | Bitki ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
- ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
- ↑ ↑ "Iris (planta)". Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families. Consultado el 23 de marzo de 2010.
Süsən:The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)