Tamkənarlı zirinc
| Tamkənarlı zirinc | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Tamkənarlı zirinc |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Tamkənarlı zirinc (lat. Berberis integerrima) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin zirinc cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qafqazda və Türkiyədə yayılıb.
Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hündürlüyü 4 m-ə çatan çoxşaxəli koldur. Qopartikanları alt budaqlarda sadədir. Cavan budaqlarının qabığı sarımtıl rənglidir. Yarpaqları tərd-yumurtavari və ya uzunsovdur, saplağa tərəf daralandır, üst hissədəkilər tamkənarlı, aşağıdakılar yuxarı yönəlmiş tikanlı-dişlidir. Çiçəkləri çoxçiçəkli sıx salxımlarda yerləşir. Giləmeyvələri yumurtavari, girdədir, bəzən bir qədər uzunsov olur, uzunluğu 5-6 mm-dir, təqribən çiçək saplağına bərabərdir, turşdur. Aprel-may aylarında çiçəkləyir. Meyvəsi sentyabr ayında yetişir.
Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Quru iqlimdə,yuyulmuş kasıb torpaqlarda bitir. Torpaq eroziyasına qarşı mübarizədə çox əhəmiyyətli bitkidir.
Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Böyük və Kiçik Qafqazda, Abşeronda, Naxçıvan MR-nın dağlıq hissələrində və Talış dağlarında yayılmışdır.
İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yaşıllaşdırmada istifadə edilir. Giləmeyvələrindən mürəbbə, jele, şirələr, siroplar (şərbətlər) hazırlanır və turş ədviyyat kimi istifadə edilir.