Sərab xanlığı
Xanlıq | |
Sərab xanlığı | |
---|---|
|
|
![]() Azərbaycan xanlıqları XVIII — XIX əsrlərdə[1] |
|
|
|
Paytaxt | Sərab |
Dil(lər) |
Azərbaycan dili Fars dili |
Din | İslam (Şiəlik) |
Əhalisi | Azərbaycanlılar |
İdarəetmə forması | Mütləq monarxiya |
Sülalə | Şəqaqi eli |
Xan | |
· (1747-1786) | Əli xan (ilk) |
· (1820-1822) | Cahangir xan Şəqaqi (son) |
Sərab xanlığı – Cənubi Azərbaycan ərazisində (indiki İran ərazisində) xanlıq. (XVIII əsrin 40-cı illəri – XIX əsrin əvvəlləri). Ərazisi Ərdəbil, Qaradağ, Təbriz, Marağa xanlıqları və İranla hüdudlanırdı. Mərkəzi Sərab şəhəri.
Sərab xanlığının əsası Şəqaqi tayfasının başçısı Əli xan (1747-1786) tərəfındən qoyulmuşdur. Nadir şahın ölümündən sonra paytaxtdakı qarışıqlıqdan istifadə edən Əli xan özünü həmtayfaları arasında xan elan etdi. O, Məhəmmədhəsən xan Qacarla mübarizədə öz müstəqilliyini qoruyub saxlasa da, Kərim xanın nominal hakimiyyətini qəbul etməyə məcbur olmuşdu.
Əli xanın ölümündən sonra hakimiyyətə Sadıq xan Şəqaqi gəlsi. Sadıq xanın hakimiyyəti dövründə Sərab xanlığı yenidən müstəqilliyə nail olmuş, öz sərhədlərini genişləndirməyə cəhd göstənnişdi.[2]
Sadıq xan xanlığın idarə sistemini nizama saldı, müdafiəsini təşkil etdi. İran tərəfdən təhlükəni nəzərə alaraq xan titulu verdiyi qardaşı Əli bəyi Zəncana hakim təyin etdi. Sadıq xan Təbrizi ələ keçirdi. Lakin Urmiya, Qarabağ və başqa xanlıqlardan kömək alan Nəcəfqulu xan Dünbuli Sadıq xanı geri çəkilməyə məcbur etdi. Sərab xanlığının ərazisi Qacarlar dövlətinin tərkibinə qatıldı.
Xanları[redaktə | əsas redaktə]
Xanlığın inzibati qurluşu[redaktə | əsas redaktə]
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Muriel Atkin (2008). Russia and Iran, 1780—1828. 2nd. ed. Minneapolis:University of Minnesota Press Press. ISBN 0-521-58336-5.Orijinal mətn (ing.)
«In Safavi times, Azerbaijan was applied to all the muslim-ruled khanates of the eastern Caucasian as well as to the area south of the Araz River as fas as the Qezel Uzan River, the latter region being approximately the same as the modern Iranian ostans of East and West Azerbaijan.»
- ↑ Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. III cild (XIII-XVIII əsrlə r). Bakı."Elm". 2007. 592 səh.
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- CƏNUBİ AZƏRBAYCAN XANLIQLARI
- Azərbaycan xanlıqları
- Ənvər Çingizoğlu, Sərab xanlığı, Bakı: Mütərcim, 2013, 212 səh.