SOFR

SOFR (ing. Secured Overnight Financing Rate (SOFR)) — ABŞ-da maliyyə bazarlarında tətbiq olunan və gecəlik təhlükəsiz maliyyə əməliyyatlarında istifadə edilən faiz dərəcəsi. SOFR, ABŞ-da dövlət istiqrazları kimi yüksək keyfiyyətli aktivlər qarşılığında aparılan gecəlik maliyyə əməliyyatlarına əsaslanır. Bu faiz dərəcəsi, ABŞ-ın Federal Ehtiyat Sistemi (FED) tərəfindən nəzarət edilən və ticarət edilən ABŞ-ın qızıl aktivləri (ing. treasury securities) əsasında müəyyən edilir.^[1]

SOFR, 2021-ci ildən etibarən LIBOR (ing. London Interbank Offered Rate) yerinə əsas faiz dərəcəsi kimi istifadə olunmağa başlanmışdır. LIBOR, 2012-ci ildə qiymətləndirilən manipulyasiya halları və mövcudluğu ilə əlaqədar olaraq tənqid olunurdu, buna görə də SOFR onun yerini almaq məqsədilə təklif edilmişdir. SOFR daha şəffaf və etibarlı olduğu üçün maliyyə bazarlarında geniş qəbul edilir.^[2]

SOFR, əsasən maliyyə alətləri, o cümlədən borc müqavilələri, törəmə məhsullar və digər maliyyə məhsulları üçün faiz hesablamalarında istifadə olunur.^[3] SOFR, gündəlik olaraq yenilənən və bazar iştirakçıları tərəfindən aktiv şəkildə izlənilən bir dərəcə olduğundan, bazar şəraitini real vaxtda əks etdirir və maliyyə bazarlarında şəffaflıq yaradır.^[4]

Tarixi

2012-ci ildə müxtəlif qlobal banklar tərəfindən London Interbank Offered Rate (LIBOR) faiz dərəcəsinin manipulyasiyası ilə bağlı açıqlamalar yayıldı. Bu qalmaqal, LIBOR-un maliyyə sistemindəki dərin yerini dəyişdirdi, çünki LIBOR təxminən 300 trilyon dollar dəyərində olan kreditlər, törəmə alətlər və digər maliyyə alətləri ilə əlaqələndirilirdi. Bunu müşayiət edən bir narahatlıq da, bu meyarı dəstəkləyən əməliyyatların həcminin nəzərəçarpacaq dərəcədə azalması idi. Nəticədə, Böyük Britaniyanın maliyyə tənzimləyiciləri 2021-ci il üçün LIBOR-dan çıxışını tamamlamaq məqsədilə maliyyə şirkətləri və investorlara vaxt müəyyən etdilər.^[5]

2017-ci ilin iyununda ABŞ Federal Ehtiyat Bankının Alternativ İstinad Dərəcələri Komitəsi, LIBOR-a alternativ olaraq SOFR-u seçdi. Komitə, bu dərəcənin əsasında olan repozisiya bazarının stabilliyini qeyd etdi. Nyu-York Federal Ehtiyat Bankı 2018-ci ilin aprel ayında SOFR faiz dərəcəsini dərc etməyə başladı.^[6]

2018-ci ilin iyul ayında Fannie Mae, SOFR-a bağlı 6 milyard dollar dəyərində qiymətli kağızlar buraxdı.^[7] Eyni şəkildə, 2018-ci ilin oktyabrında Fannie Mae SOFR ilə əlaqəli ikinci 5 milyard dollar dəyərində qiymətli kağızlar buraxdı. 2018-ci ilin avqustunda Barclays, təxminən 525 milyon ABŞ dolları qısamüddətli borc sataraq, məzənnəyə bağlı kommersiya kağızı buraxan ilk bank oldu.^[8]

İstinadlar

↑ Trentmann, Nina. "Finance Executives Look to Advance Libor Transition in 2021". Wall Street Journal (ingilis). 2020-12-30. ISSN 0099-9660. 2021-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-24.
↑ "Regulators call for urgent move away from Libor". Reuters (ingilis). 2019-07-15. 2020-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-20.
↑ "LIBOR: Where Things Now Stand; Insight #124". Baker McKenzie. 2019-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-27.
↑ "What is SOFR? The new U.S. Libor alternative". Reuters. April 3, 2018. May 30, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 27, 2025.
↑ "SOFR - Fannie Mae Continues to Lead the Secured Overnight Financing Rate (SOFR) Market with Second Issuance of $5B". Fannie Mae.
↑ Troege, Michael. "Libor and Euribor replacements are also vulnerable". FT. 2020-08-04. 2020-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-20.
↑ Stromfeld, Lary; Halper, Jason; Rodman, Rachel; Stromfeld, Lary; Halper, Jason; Rodman, Rachel. "Federal LIBOR legislation: five things financial market participants need to know". Reuters (ingilis). 2022-03-23. 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-26.
↑ Tempkin, Adam; McCormick, Liz. "Libor Challenger Embraced in Debut Commercial Paper Transaction". Bloomberg Businessweek. August 27, 2018. 2024-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-27.

Xarici keçidlər

"Secured Overnight Financing Rate". Federal Reserve Bank of New York.
"A User's Guide to SOFR" (PDF). The Alternative Reference Rates Committee. April 2019. İstifadə tarixi: 2019-05-06.

[:2-1] Trentmann, Nina. "Finance Executives Look to Advance Libor Transition in 2021". Wall Street Journal (ingilis). 2020-12-30. ISSN 0099-9660. 2021-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-24.

[:0-2] "Regulators call for urgent move away from Libor". Reuters (ingilis). 2019-07-15. 2020-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-20.

[3] "LIBOR: Where Things Now Stand; Insight #124". Baker McKenzie. 2019-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-27.

[start-4] "What is SOFR? The new U.S. Libor alternative". Reuters. April 3, 2018. May 30, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 27, 2025.

[5] "SOFR - Fannie Mae Continues to Lead the Secured Overnight Financing Rate (SOFR) Market with Second Issuance of $5B". Fannie Mae.

[:1-6] Troege, Michael. "Libor and Euribor replacements are also vulnerable". FT. 2020-08-04. 2020-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-20.

[:3-7] Stromfeld, Lary; Halper, Jason; Rodman, Rachel; Stromfeld, Lary; Halper, Jason; Rodman, Rachel. "Federal LIBOR legislation: five things financial market participants need to know". Reuters (ingilis). 2022-03-23. 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-26.

[8] Tempkin, Adam; McCormick, Liz. "Libor Challenger Embraced in Debut Commercial Paper Transaction". Bloomberg Businessweek. August 27, 2018. 2024-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-27.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]