Sandrik

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Sandrik (it. sandric, lat. sanidis, yun. σανις — lövhə) — bir memarlıq elementi, kiçik bir profilli korniş, pəncərə və ya qapı çərçivəsinin üstündəki üfüqi "rəf".

Sandrikin utilitar funksiyası yağış suyunu açılışdan boşaltmaqdır; vizual - fasadın üfüqi bölmələrini vurğulamaqdır. Arxitravlar və sandriklər ilə alternativ estakadalar və açılışlar binanın fasadının kompozisiyasının tektonik xüsusiyyətlərini artıran müəyyən bir ritm yaradır. Kənarlar və şaquli plyastralar oxşar rol oynayır. Qədim Yunanıstan memarlığında belə bir element hipertir adlanırdı. Qarşı tərəfin tərkibində sandrik həm yuxarı, həm də aşağı hissədə yerləşə bilər. Mötərizədə dəstəklənir və yuxarıda bir pedimentlə, yanlarda - pilasterlər və ya sütunlarla tamamlanır[1]..

Klassik memarlıqda açılışların üfüqi tavanları bir antablement kimi qəbul edilir, buna görə də bir sandrik öz arxitrava, friz və karniz ola bilər. Arxitrav adətən profilli olur, friz, volut formalı mötərizələr kimi ornamentlə, sima formalı karniz və ya üçbucaqlı alınlıqla tamamlana bilər[2].

Oxşar formalar :breeze-soleil (günəş qoruyucusu),kənar, şemsiye (memarlıqda -çətirli günbəz). Romadakı Palazzo Cancelleria-da Bramantian pəncərəsinin tərkibindəki sandrik kanonik bir formaya malikdir. Daha mürəkkəb - palladium pəncərəsinin və serlianın varyasyonlarında. İnteryerdəki sandriklər müəyyən bir bədii üslubda məkanın dizaynı ilə sıx bağlı olur[3][4][5].

Qalereya[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Власов В. Г. Сандрик // Власов В. Г. Новый энциклопедический словарь изобразительного искусства. В 10 т. — СПб.: Азбука-Классика. — Т. VIII, 2008. — С. 522—523
  2. Михаловский И. Б. Теория классических архитектурных форм. — М.: Изд-во Всесоюзной Академии архитектуры, 1937. — С. 207—208
  3. The Elements of Style. An Encyclopedia of domestic architectural Detail. — London: Reed Books Limited, 1991. — Pp. 231—275
  4. Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Русский интерьер XVII—XIX веков. — Л.: Стройиздат, 1977
  5. Бартенев И. А., Батажкова В. Н. Русский интерьер XIX века. — Л.: Художник РСФСР, 1984