Sedov arxipelaqı
| Sedov arxipelaqı | |
|---|---|
| rus. Архипелаг Седова | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Adaların sayı | 6 |
| Ən böyük adası | Qolomyannıy adası |
| Hündür nöqtəsi | 49 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2014-cü il) |
| Yerləşməsi | |
| 79°26′46″ şm. e. 91°53′11″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Region |
|
| Akvatoriya | |
|
|
|
|
|
|
.jpg)
Sedov arxipelaqı — Şimal Torpağının qər hissəsində (Rusiya) yerləşın adalar qrupu. Adalar Şimal Buzlu okeana daxil olan Kara dənizi suları ilə əhatələnir. İnzibati cəhətdən isə Krasnoyarsk diyarı Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisinə daxildir.
Adalar qrupunun tərkibinə altı ada və çoxlu sayda adaclqlar daxildir. Oktyabr İnqilabı adasında yarləşən Paris Kommunası yarımadasın cənub-şərqindən 53 kilometr boyunca şimal-qərbə doğru uzanan kiçik adacıqlar qrupun tərkibini təşkil edir. Qrupun ən şərq adası Oktyabr İnqilabı adasından 4,9 kilometr cənub-qərbdə yerləşən ada ondan Şərq boğazı ilə ayrılır.
Adalar qrupuna daxil olan adalar (qərbdən şərqə):
Qolomyannıy adası — adanın uzunluğu 6 kilometr, eni isə iki kilometrdir. 1954-cü ilin yazından adada Qolomyannıy adası qütb stansiyası fəaliyyət göstərir edir[1]. Sredniy adası ilə qumlu-gilli bərzəxlə birləşir. Bu bərzəxin uzunluğu 1 km, eni isə ən enli yerdə 300 metrdir.
Sredniy adası — uzunluğu 24 kilometr olan, eni isə 500 metrlə 1,2 km arasına dəyişən ada. Arxipelaqın qərbində qərarlaşır. Ada ərazisində uçuş-eniş zolağı, yanacaq anbarı və sərhəd zastavası fəaliyyət göstərir.
Domaşniy adası — uzunluğu 4,3 kilometr, eni isə 950 metr təşkil edən ada. Sredniy adasından cənubda yerləşir. Ondan Sergey Kamenev boğazı ilə ayrılır. Boğazın uzunluğu 5,2 km, eni isə 0,8 — 2 kilometr arasında dəyişir.
Strela adası — uzunluğu 5,2 kilometr, eni isə 900 metr təşkil edir. Otdelnıy yarımadasından (Sredniy adası) 250 metr şimalda yerləşir.
Fiqurnıy adası — aypara firmasına malik ada, eni olduqca azdır. Şərqdən qərbə uzunluğu 12 km, şimaldan cənuba isə 3 kilometr təşkil edir. Vostoçnıy adası ilə uzunluğu 9 kilometr, eni isə 250 metr olan quru parçası ilə birləşir. Ancaq bir çox xəritələrdə adalar bir-birindən ayrı göstərilir.
Vostoçnıy adası — olduqca iri olaraq, cənub-qərbdən şimal-şərqə ox kimi uzanır. Adanın uzunluğu 6,3 kilometr, eni isə 5,2 kilometr təşkil edir.
Əsas adalardan başqa ətraxında çoxlu sayda adacıqlar vardır.
Adalar 1913-cü ildə Şimal Buzlu okeanına təşkil olunan hidroqrafik ekspedisiya zamanı (1910-1915) kəşf edilmişdir. Bu zaman ekspedisiyanın rəhbəri Boris Andreyeviç Vilkiski olmuşdur. Adalar məşhur rus arktika araşdırmaçısı Georgi Yakovleviç Sedovun şərəfinə adlandırılmışdır. İlk bütöv xəritəsi 1930—1932-ci illərdə tərtib edilmişdir. Bu işlər Nikolay Nikolayeviç Urvansev və Georgi Alikseeviç Uşakov tərəfindən həyata keçirilmişdir[2]. Domaşniy adasında qütb stansiyası inşa edilmişdir.
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ «Qolomyannıy qütb stansiyası.» — www.sevmeteo.ru
- ↑ G.A.Ushakov’s biography (ing.)