Senzor

Qədim Roma tarixi

lat. Senatus Populusque Romanus Senat və Roma xalqı

Dövrlər

Roma çarlığı ( e. ə. 754 — e. ə. 509)

Roma Respublikası ( e. ə. 509 — e. ə. 27)

Roma İmperiyası ( e. ə. 27 — 1453-cü illər)

Prinsipat Qərbi Roma Dominat Bizans

Respublika konstitusiyası

S.P.Q.R. Senat Komisia Magistratura

Magistratlar

Konsul Pretor Senzor Kurullu Edil Kvestor Xalq tribunu Qubernator Propretor

Fövqəladə magistratlar

Diktator Suvarilər rəisi (Magister equitum) Hərbi tribun Çar İnterreks Triumvirat Desemvirlər

Titullar

Leqat Duks Offisium Prefekt Vikar Vigintiseksviri Liktor Hərbi magistr İmperator Prinseps Baş pontifik Avqust Sezar Tetrarx

Sülalələr

Yulilər-Klavdilər ( e. ə. 27— 68) Flavilər (69–96) Nerva-Antonin (96–192) Konstantinlər (305–363) Valentinlər (364–378) Feodosiya (378–395) Yustinianlar (518–602) İraklilər (610–695; 705–711)

Əhali, inzibati və sosial tərkib

Latınlar Sabinlər Etrusklar Patrisilər Plebeylər Pretorianlar Barbarlar Qladiator Kuriya Senturiya Triba Vestal bakirəsi Matrona

Qədim Romada hüquq

Xatirənin lənətlənməsi (Damnatio memoriae ) Roma vətəndaşlığı Fərqlənmə kursu (Cursus honorum) Digesta Konkubinat

Senzor (lat. censor, censere — "qiymətləndirmə", "nəzarət") — Qədim Romada e.ə. 443-cü ildə, əvvəl 5 il, sonralar 18 aya qədər, sonralar isə ömürlük müddətə təsis edilmiş vəzifə. Senzorlar keçmiş konsullardan seçilirdilər və heç kim vəzifəni ikinci dəfə tuta bilməzdi.

Vəzifələr

• inventarlaşdırma, siyahıyaalma;
• ədəb-ərkana, davranışa nəzarət (lat. censura morum) və cəzalandırmaq: senatdan kənarlaşdırma (lat. senatu movere), rütbənin kiçildilməsi (lat. tribu movere) və ya alınması (lat. tribubus omnibus movere), bu zaman günahkar erari (lat. aerarius) adlandırılırdı. Senzor dəbdəbəyə qarşı edikt çıxartmağa səlahiyyətlidir;
• maliyyə nəzarəti: ictimai torpaqların satışa çıxarılmasından gələn gəlirlərə, dövlət gəlilərinə, gömrük vergilərinə, mədən gəlirlərinə, hərbi xərclərə və təchizata və s.;
• ictimayi mülklərin, bina və müəssisələrin tikilməsinə və təmirinə (lat. opera publica) nəzarət.