Sirkə anhidridi

Sirkə anhidridi
Ümumi
Kimyəvi formulu	(CH3CO)2O
Molyar kütlə	102,09 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	1,0820 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	73,1  °S
Qaynama nöqtəsi	139,6  °S

Sirkə anhidridi (CH₃CO)₂O – rəngsiz sərt iyə malik mayedir. Benzolda, dietil efirində və başqa üzvü həlledicilərdə həll olur.

Alınması

Sənayedə sirkə anhidridi asetaldehidin katalitik oksidləşməsi nəticəsində kobalt və mis asetatlarının iştiraki ilə alınır. Sirkə turşusundan su ayıran maddələrin vasitəsi ilə:

• 2CH₃COOH→(CH₃CO)₂+H₂O

Natrium asetatın xloranhidridlə dəyişmə reaksiyası nəticəsində:

• 2CH₃COONa+ClCOCH₃→(CH₃CO)₂O+NaCl

Xassələri.

Spirtlərlə mürəkkəb efirlər əmələ gətirir:

• (CH₃CO)₂O+2HOC₂H₅→2CH₃COOC₂H₅+H₂O

Aminlərlə reaksiya zamanı amidlər alınır:

• (CH₃CO₂O+2C₂H₅NH₂→CH₃CONHC₂H₅+CH₃COOH·
• C₂H₅NH₂

Sirkə anhidridini su ilə qızdırdığda sirkə turşusu alınır:

• (CH₃CO)₂O+H₂O→2CH₃COOH

Tətbiqi

Sirkə anhidridi ətirli maddələrin, dərman preparatlarının, süni liflərin və foto və kinoplyonkaların istehsalında istifadə olunur.

Mənbə

• Большая Советская Энциклопедия
• Химическая энциклопедия.М:Большая Российская энциклопедия,1992. Т. 5. С. 33