Suriya funtu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Suriya funtu
ərəb. الليرة السورية
Kod və simvol
ISO 4217 kodu SYP
Simvol LS, syr£
Abreviatura SYP
Dövriyyə ərazisi
Emitent ölkə
  Suriya Suriya
Əvəzedici və paralel vahidlər
Kiçik Piastr (1100)
Dövriyyədə olan sikkə və əsginaslar
Sikkələr 1, 2, 5, 10, 25 funt
Əsginas 50, 100, 200, 500, 1000, 2000 funt
Sikkə və əskinasların buraxılması və istehsalı
Mərkəzi bank Suriya Mərkəzi Bankı
  banquecentrale.gov.sy
İnflyasiya (2016)
İnflyasiya 47.7%
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Suriya funtu və ya Suriya lirəsi (ərəb. الليرة السوريةal-līra as-sūriyya; fr. livre syrienne; simvol: LS və ya £S; code: SYP) - Suriya respublikasının pul vahidi. Suriya Mərkəzi Bankı tərəfindən buraxılır. 1 funt 100 quruşa bölünür, baxmayaraq ki, artıq quruş tədavülə çıxardılmır.

1958-ci ilə qədər əsginasların ön tərəfi ərəb, arxa tərəfi isə fransız dilində buraxılırdı. Müstəqilliyə qədər sikkələrdə ərəb və fars dillərindən istifadə olunurdu, daha sonra isə yalnız ərəb dili istifadə edildi.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

400 il davam edən Osmanlı İmperiyası dövründə Suriyada əsas mübadilə vahidi Osmanlı lirəsi idi. Osmanlı İmperiyasının süqutundan sonra Fransa işğalına məruz qalan Suriya mandat olmuş, Livan, Transiordaniya və Fələstinin daxil olduğu Fransız və İngilis mandatı altında olan ərazilərdə Misir funtu istifadə edilmişdi. Livan və Suriyanı ayrı bir mandat altında alan Fransız hökuməti Misir valyutasını əvəz etməyə çalışdı və yeni mandatı altındakı ölkələrdə pul buraxılması üçün Banque de Syrie (Osmanlı Bankının Fransız filialı) ticarət bankını qurdu.

Sikkələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

1921-ci ildə mis-nikeldən hazırlanmış 12 quruş sikkələr buraxıldı, bunu 1926-cı ildə alüminium bürünc 2 və 5 quruş izlədi. 1929-cu ildə dılikli nikel-bürünc 1 quruş və gümüş 10, 25 və 50 quruş təqdim edildi. 1935-ci ildə nikel-bürünc 12 quruş 1935-ci ildə, 1940-cı ildə isə sink 1 quruş və alüminium-bürünc 2 12 quruş buraxıldı. İkinci dünya müharibəsi zamanı bürünc 1 quruş və alüminium 2 12 quruş fövqəladə sikkələr buraxıldı.

Əsginaslar[redaktə | mənbəni redaktə et]

1919-cu ildə Banque de Syrie 5, 25 və 50 quruş, 1 və 5 livr üçün əsginaslar təqdim etdi. 1920-ci ildə bunu 1 quruş və 10, 25, 50 və 100 livr üçün əsginaslar izlədi. 1925-ci ildə Banque de Syrie et du Grand-Liban əsginaslar buraxmağa başladı və 25 quruşdan aşağı olan nominasiyaların istehsalını dayandırdı. 1930-cu ildən 1 quruşdan az olan əsginaslar buraxılmadı. 1939-cu ildə əsginasları buraxan orqan adını yenidən Banque de Syrie et du Liban olaraq dəyişdirdi.

1942-1944-cü illərdə hökumət 5, 10, 25 və 50 quruşluq əskinaslar buraxdı. 1950-ci illərin əvvəllərində Institut d'Emission de Syrie 1, 5, 10, 25, 50 və 100 livr tarixi göstərilməyən əsginaslar buraxıldı, bunu 1955-ci il tarixli 10 və 25 livr əsginaslar izlədi.