Astragalus verus

Astragalus verus
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Gəvən Növ: Astragalus verus
Beynəlxalq elmi adı
Astragalus verus Bunge, 1869
Şəkil axtarışı ITIS   820191 NCBI   144168 EOL   645638

Astragalus verus (lat. Astragalus verus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Türkmənistanda və İranda təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 1 m-dək olan, yuxarı hissəsi seyrək budaqlı koldur. Gövdələri düz dayanan, budaqları çoxsaylı, qalın, uzun və ya qısa, əyilmiş, uzunluğu (2) 3-3,5 sm olan, horizontal iynələrlə sıx örtülmüşdür. Yalançı zoğları yumurtavari, uzunluğu təxminən 0,8-1 sm, ağ keçəli, ucu nazik, biz, möhkəm, bərkdir. Yarpaqları növbəli, ucu iynəlidir, böyümə prosesində bərkiyir və yaşlı budaqlarda yalançı zoğlarla birlikdə qalır. Xırda yarpaqları 6-8 (10) cüt, saplaq iynəsindən qısa, neştərvari və ya neştərvari-uzunsov olub, uzunluğu 2-5 mm, eni 1-2 mm, novşəkilli düzülmüş, iki tərəfdən qısa tüklü, ağımtıl və ya yaşılımtıldır. Çiçək altlıqları xətvari, ucu tüklü, yarpaqların qoltuqlarında iki ədəd, birillik budağın uzunluğu boyunca uzunsov, eni təxminən 1-1,5 sm olan sünbülvari çiçək qrupunda yerləşir. Kasacığın uzunluğu 5-7 mm, təxminən bünövrəsinədək qısa, ağ tükcüklü, dişcikləri konusvari borucuğun yarısına bərabərdir. Çiçək tacı açıq sarı, uzunluğu 8-10 mm-dir. Yelkənin eni təxminən 2 mm, enli dırnaqcıqdan 2-3 dəfə qısadır. Paxlaları yumurtavari, tükcüklü, uzunluğu təxminən 4 sm, eni 1,5 sm, bir toxumlu, açılmayan, sıx tükcüklərlə örtülmüşdür.

Ekologiyası

Qumsal torpaqlarda, qayalıq və daşlıqlarda, dəniz səviyyəsindən 1000-1400 metr yüksəkdə bitir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR, Culfada, Lənkəranda, Masallıda çox az rast gəlinir.

İstifadəsi

Müalicəvi məqsədlər.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Tragacantha vera (Olivier) Kuntze

Heterotipik sinonimləri

• Astracantha atropatana (Bunge) Podlech
• Astracantha chorassanica (Bunge) Podlech
• Astracantha consentanea (Boriss.) Czerep.
• Astracantha densissima (Boriss.) Czerep.
• Astracantha fallax (Fisch.) Podlech
• Astracantha heratensis (Bunge) Podlech
• Astracantha kuramensis (Boriss.) Podlech
• Astracantha lasiocaulos (Bunge) Podlech
• Astracantha longiramosa (Boriss.) Czerep.
• Astracantha meana (Boriss.) Podlech
• Astracantha meraca (Boriss.) Podlech
• Astracantha meschhedensis (Bunge) Podlech
• Astracantha multifoliolata (Boriss.) Podlech
• Astracantha ochrobia (Bunge) Podlech
• Astracantha pachyacantha (Bunge) Podlech
• Astracantha parrowiana (Boiss. & Hausskn.) Podlech
• Astracantha piletoclada (Freyn & Sint.) Czerep.
• Astracantha pulvinata (Bunge) Podlech
• Astracantha semipellita (Bunge) Podlech
• Astracantha serpentinica (Širj. & Rech.f.) Podlech
• Astracantha strobilifera (Royle ex Benth.) Podlech
• Astracantha unguiculata (Boriss.) Czerep.
• Astragalus atropatanus Bunge
• Astragalus brachycentros Fisch.
• Astragalus brachycentros var. koieanus Širj. & Bornm.
• Astragalus brachycentrus var. bachtiaricus Širj.
• Astragalus caspicus var. bornmuelleri Širj.
• Astragalus chorassanicus Bunge
• Astragalus consentaneus (Boriss.) Boriss.
• Astragalus densissimus (Boriss.) Boriss. ex Širj.
• Astragalus fallax Fisch.
• Astragalus heratensis Bunge
• Astragalus horridissimus Širj. & Bornm.
• Astragalus keyserlingii Bunge
• Astragalus kuramensis (Boriss.) Czerep.
• Astragalus lasiocaulos Bunge
• Astragalus longemucronulatus Širj. & Rech.f.
• Astragalus longiramosus (Boriss.) Širj.
• Astragalus meanus (Boriss.) Boriss.
• Astragalus meracus (Boriss.) Boriss.
• Astragalus meschhedensis Bunge
• Astragalus multifoliolatus (Boriss.) Širj.
• Astragalus ochrobius Bunge
• Astragalus ochrobius var. longemucronulatus (Širj. & Rech.f.) Parsa
• Astragalus ochrobius var. rechingeri Širj.
• Astragalus pachyacanthus Bunge
• Astragalus pachyacanthus var. hirtistylus Boiss.
• Astragalus pachyacanthus var. lasiocaulos (Bunge) Širj.
• Astragalus parrowianus Boiss. & Hausskn.
• Astragalus parrowianus var. flavus Širj. & Rech.f.
• Astragalus parrowianus var. gaubae Širj. & Bornm.
• Astragalus piletocladus Freyn & Sint.
• Astragalus piletocladus var. sexfoliolatus Širj.
• Astragalus pulvinatus Bunge
• Astragalus pulvinatus var. elongatus Širj. & Bornm.
• Astragalus royleanus D.Dietr.
• Astragalus semipellitus Bunge
• Astragalus serpentinicus Širj. & Rech.f.
• Astragalus serpentinicus var. esfadiarianus Širj. & Rech.f.
• Astragalus strobilifer Royle ex Benth.
• Astragalus unguiculatus (Boriss.) Boriss.
• Astragalus wrangelii Širj.
• Astragalus wrangelii subsp. memorabilis Širj.
• Tragacantha atropatana (Bunge) Kuntze
• Tragacantha brachycentra (Fisch.) Kuntze
• Tragacantha chorassanica (Bunge) Kuntze
• Tragacantha consentanea Boriss.
• Tragacantha densissima Boriss.
• Tragacantha heratensis (Bunge) Kuntze
• Tragacantha keyserlingii (Bunge) Kuntze
• Tragacantha kuramensis Boriss.
• Tragacantha lasiocaulos (Bunge) Kuntze
• Tragacantha longiramosa Boriss.
• Tragacantha meana Boriss.
• Tragacantha meraca Boriss.
• Tragacantha meschhedensis (Bunge) Kuntze
• Tragacantha multifoliolata Boriss.
• Tragacantha ochrobia (Bunge) Kuntze
• Tragacantha pachyacantha (Bunge) Kuntze
• Tragacantha piletoclada (Freyn & Sint.) Boriss.
• Tragacantha piletoclada var. spinosissima Boriss.
• Tragacantha pulvinata (Bunge) Kuntze
• Tragacantha semipellitus (Bunge) Kuntze
• Tragacantha strobilifera (Royle ex Benth.) Kuntze
• Tragacantha unguiculata Boriss.