Tükvari qamçılıca

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tükvari qamçılıca
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Tükvari qamçılıca
Beynəlxalq elmi adı

Tükvari qamçılıca (Anogramma leptophylla (L.) Link) — qıjılar sinfinə aid bitki növüdür. [2]

Elmi adı : Anogramma leptopyylla (L.) Link 

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar” kateqoriyasına aiddir –EN B1 ab(i, ii, iii, iv)+2ab(i, ii, iii, iv). Azərbaycanın nadir növüdür. 

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birillik  bitkidir, 5-20 sm hündürlükdədir. Steril yarpaqları qısa, saplaqlı, böyrəkvari; seqmentləri yelpiy şəkillidir; fertil yarpaqları oval-lansetvari, saplağı qırmızı-qonur, uzun; ikinci sıra seqmentləri pazvari tərc-oval şəkillidir; bəzən bir bitkidə bütövlükdə yarpaqların fertil olması müşahidə olunur; sporların üçşüalıdır. [3]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sporlarla çoxalır, sporların yetişmə dövrü may-iyun aylarına təsadüf edir. Aşağı və orta dağlıq qurşağın kölgəli meşə formasiyalarında və qaya çatlarında bitir. Petrofitdir. Dekorativ bitkidir. [3] [4]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Abşeron (Puta stansiyasından 6 km şimal-qərbə doğru, Korgöz dağının qərb yamacında (qaya çatlarında); Lənkəran ovalığı (Nisyaku dağı, Alekseyevka kəndi, əkin sahəsinin kənarları; Astara rayonu, Pensər kəndinin ətrafı). [3] [5][6] [7]

Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tək-tək rast gəlinir, sayı çox azdır. [7]

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bitmə şəraitinin, xüsusən meşə sahələrinin qırılması və digər antropogen amillər.

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məlum biotoplar mühafizə edilməli, təbiətdə axtarışı davam etdirilməlidir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Australian Plant Name Index (ing.).
  2. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri. II nəşr. Bakı-2013.
  3. 1 2 3 Флора Азербайджана, 1950
  4. Аскеров А.М., 1983
  5. Красная книга Азербайджанской ССР, 1989
  6. Аскеров А.М., 2001
  7. 1 2 Əsgərov A.M., V.N. Kərimov, 2013