Tünd qırmızı ayıca

Tünd qırmızı ayıca
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Ranqsız: Eumetabola Ranqsız: Tam çevrilmə ilə inkişaf edən həşəratlar Dəstəüstü: Panorpida Ranqsız: Amphiesmenoptera Dəstə: Pulcuqluqanadlılar Yarımdəstə: Xortumcuqlular Klad: Coelolepida Klad: Myoglossata Klad: Neolepidoptera İnfradəstə: Heteroneura Klad: Eulepidoptera Klad: Ditrysia Klad: Apoditrysia Klad: Obtectomera Klad: Macroheterocera Fəsiləüstü: Noctuoidea Fəsilə: Erebidlər Yarımfəsilə: Arctiinae Cins: Rhyparia Növ: Tünd qırmızı ayıca
Beynəlxalq elmi adı
Rhyparia purpurata L., 1758
Şəkil axtarışı NCBI   988033

Tünd qırmızı ayıca (lat. Rhyparia purpurata) — pulcuqluqanadlılar dəstəsinin ayıcalar fəsiləsinə aid kəpənək növü.

Təsviri

Qanadları açılmış halda 40-42& mm-dir. Ön qanadları təmiz sarı rəngdədir, üzərində çox sayda boz-qonur ləkələr var. Bu ləkələr qanadın ön kənarında cərgə ilə düzülmüş bir qədər iri və qaramtıldır. Qanadın daxili kənarındakı ləkələr yaxşı seçilmir. Arxa qanadları al qırmızı rəngdədir, üzərində eninə uzanmış 4 qara rəngli ləkə var. Bunlardan ortada yeləşən iki ləkə böyükdür. Qanadın xarici kənarında iki qara ləkə var. Ətrafındakı saçaqlar sarıdır. Döşü sarı tüklərlə örtülüdür. Qarıncığı sarıdır. Üst hissəsində xırda qara nöqtələr var.

Yayılması

Palearktikada, Rusiyada, Ukraynanın hər yerində, Azərbaycanda isə Kür-Araz düzənliyində, Abşeron-Qobustan təbii rayonunda və Zuvandın dağ-səhra sahələrində.

Həyat tərzi

Düzənlik, dağətəyi və dağ-səhra kserofit və həminkserofit biotoplarında. Kəpənəkləri mayın axırlarında, iyun və iyul aylarında uçur. Tırtılı qışlayır. Qışlamadan sonra mayda və avqust aylarında tırtıllar-boymadərən, qatıqotu, dağ tərxunu, çiyələk, moruq, böyürtkən, alma, söyüd üzərində yaşayır. Bir nəsil verir.

Sayı

Azsaylıdır. Abşeron-Qobustandan 5 kəpənəyi tutulmuşdur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Yaşadığı biotopların əkin üçün istifadə olunması, həvəskar kolleksiyaçılar tərəfindən toplanması.

Qorunması üçün məsləhət görülən tədbirlər

Yaşayış yerlərində yasaqlıq təşkil etmək, biologiyasını ətraflı öyrənmək, süni surətdə artıraraq təbiətə buraxmaq lazımdır.

Ədəbiyyat

• Azərbaycan Qırmızı Kitabı. 1989 il
• Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II Cild, Bakı, 2013
• Ламперт К., Холодковский Н. Атлас Бабочек и гусениц Европы и отчасти Русско-Азиатских владений. С. Петербург, изд. А.Ф.Деврiена, 1913, с. 352.

Xarici keçidlər

• Vlindernet
• Lepidoptera of Belgium