Türk Şurası

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Infobox museum pictogram.png
Türk Şurası
TŞ
Türk Şurası (Azərbaycan dili)
Түрік кеңесі (Qazax dili)
Түрк кеңеши (Qırğız dili)
Türk Keneşi (Türk dili)
Turkish Council (İngilis dili)
Flag of the Turkic Council.svg
Conseilturcique.svg
     Türk Şurasının üzvləri     Ola biləcək üzv (Türkmənistan)     Şimali Kipr Türk Respublikası      Türk Şurasının üzvləri     Ola biləcək üzv (Türkmənistan)     Şimali Kipr Türk Respublikası
Növü Beynəlxalq təşkilat
Yaranma tarixi 3 oktyabr 2009
Rəsmi dili Azərbaycan dili, Qazax dili, Qırğız dili, Türk dili, İngilis dili [1]
Mərkəzi İstanbul
Sədri Ramil Həsənov
Üzvləri Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Flag of Turkey.svg Türkiyə
Flag of Kazakhstan.svg Qazaxıstan
Flag of Kyrgyzstan.svg Qırğızıstan
Flag of Uzbekistan.svg Özbəkistan[2]
Turkkon.org
VikiAnbarda Commons-logo.svg audio, foto və videofayllar

Türk Şurası (qaz. Түрік кеңесі, qırğ. Түрк кеңеши, türk. Türk Keneşi, ing. Turkic Council) - Türk ölkələrini birləşdirən beynəlxalq təşkilat. Türk Şurası 2009-cu ilin oktyabrın 3-də, Naxçıvanda yaradılıb.

25 avqust 2012-ci ildə Bişkekdə Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Türkiyənin daxil olduğu Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlığı Birliyinin (Türk Birliyinin) bayrağı qəbul edilib. Vahid bayraq üçün 4 dövlətin bayrağının hər birindən bir element götürülüb: Günəş Qırğızıstanın, ulduz Azərbaycanın, aypara Türkiyənin, rəng isə Qazaxıstanın bayrağından götürülüb.

Qurum[redaktə | əsas redaktə]

Türk Şurasının üç mərkəzi var. Bunlar İstanbul, Bakı və Astanadır. İstanbul inzibati mərkəzdir. Bakı Parlament Assambleyasının mərkəzi, Astana isə Türk Akademiyasının mərkəzidir.

Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurası bu vahidlərdən ibarətdir:

Baş katib-İstanbul
Dövlət başçıları Şurası
Xarici işlər nazirləri Şurası
Böyük Məmurlar Komitəsi
Ağsaqqallar Şurası
Parlament Assambleyası (TürkPA)-Bakı
Türk Akademiyası-Astana
Türk Mədəniyyət və Sənətləri Ortaq İdarəsi (TÜRKSOY)-Ankara
Türk İş Şurası

Ölkə dövlət başçıları ildə bir dəfə rəsmi, bir dəfə də qeyri-rəsmi olaraq müxtəlif şəhərlərdə toplanır. Bundan başqa üzv ölkələrin xarici işlər nazirləri və rəsmiyyətçiləri də il ərzində nizamlı yığıncaqlar həyata keçirir. Məclis başçıları və məclis heyətləri Bakıda toplanır. Türk Şurasının Baş katibinə üç illiyinə təqaüdçü səfir Halil Akıncı seçilmişdir.

Zirvə Toplantıları[redaktə | əsas redaktə]

Türk Dili Danışan Ölkələr Zirvələri (1992-2010)
Tarix Ev Sahibi Ölkə Ev Sahibi Şəhər Ev Sahibi Lider Qeydlər
1. 30 Oktyabr 1992 Flag of Turkey.svg Türkiyə Ankara Turqut Özal
− 12 İyul 1993 Flag of Kazakhstan.svg Qazaxıstan Almatı Nursultan Nazarbayev Almatı Razılaşması: TÜRKSOY 'un quruluşu
2. 18 Oktyabr 1994 Flag of Turkey.svg Türkiyə İstanbul Süleyman Dəmirəl
3. 28 Avqust 1995 Flag of Kyrgyzstan.svg Qırğızıstan Bişkek Əsgər Akayev
4. 21 Oktyabr 1996 Flag of Uzbekistan.svg Özbəkistan Daşkənd İslam Kərimov
5. 9 İyun 1998 Flag of Kazakhstan.svg Qazaxıstan Astana Nursultan Nazarbayev
6. 8 Aprel 2000 Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan Bakı Heydər Əliyev
7. 26 Aprel 2001 Flag of Turkey.svg Türkiyə İstanbul Əhməd Necdət Sezər
8. 17 Noyabr 2006 Flag of Turkey.svg Türkiyə Antalya Əhməd Necdət Sezər
− 21 Noyabr 2008 Flag of Turkey.svg Türkiyə İstanbul Abdullah Gül İstanbul Andlaşması: Türk PA 'nın quruluşu
9. 3 Oktyabr 2009 Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan Naxçıvan İlham Əliyev Naxçıvan Sazişi: Türk Şurasının quruluşu
10. 15 Sentyabr 2010 Flag of Turkey.svg Türkiyə İstanbul Abdullah Gül
Türk Şurası Zirvələri (2011-bu gün)
Tarix Ev Sahibi Ölkə Ev Sahibi Şəhər Ev Sahibi Lider Mövzu
1. 20-21 Oktyabr 2011 Flag of Kazakhstan.svg Qazaxıstan Almatı Nursultan Nazarbayev İqtisadi və Ticarət Əməkdaşlıq
2. 22-23 Avqust 2012 Flag of Kyrgyzstan.svg Qırğızıstan Bişkek Almazbek Atambayev Təhsil, Elm və Mədəniyyət Əməkdaşlıq[3]
3. 15-16 Avqust 2013 Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan Qəbələ İlham Əliyev Nəqliyyat Əməkdaşlıq[4]
4. 4-5 İyun 2014 Flag of Turkey.svg Türkiyə Bodrum Abdullah Gül Turizm Əməkdaşlıq[5]
5. 10-11 Sentyabr 2015 Flag of Kazakhstan.svg Qazaxıstan Astana Nursultan Nazarbayev Medya ve Enformasyon İşbirliği

Baş Katibləri[redaktə | əsas redaktə]

No. Ad Ölkə Vəzifəyə gəlib Vəzifədən gedib
1 Halil Akıncı Flag of Turkey.svg 3 oktyabr 2009 16 Eylül 2014
2 Ramil Həsənov Flag of Azerbaijan.svg 16 iyul 2014 -

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ Turkkon.org  (türk.)
  2. ↑ "Congratulatory Message of the Secretary General of the Turkic Council Ambassador Ramil Hasanov, for the statement of the President of the Republic of Uzbekistan, H.E. Shavkat Mirziyoyev regarding Uzbekistan`s accession to the Turkic Council". Turkic Council. http://www.turkkon.org/en-US/congratulatory-message-of-the-secretary-general-of-the-turkic-council-ambassador-ramil-hasanov-for-the-statement-of-the-president-of-the-republic-of-uzbekistan-he-shavkat-mirziyoyev-regarding-uzbekistan%60s-accession-to-the-turkic-council;/301/352/4701. İstifadə tarixi: 2018-05-01.
  3. ↑ http://www.mfa.gov.tr/the-second-summit-of-turkic-council-was-held-in-bishkek.en.mfa
  4. ↑ http://www.mfa.gov.tr/the-third-turkic-council-summit-meeting-was-held-in-gabala.en.mfa
  5. ↑ http://www.mfa.gov.tr/declaration-of-the-fourth-summit-of-the-cooperation-council-of-turkic-speaking-states_-5-june-2014_-bodrum_-turkey.en.mfa
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Türk_Şurası&oldid=4420125"