Türk Şurası
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
| Türk Şurası TŞ | |
|---|---|
| Türk Şurası (Azərbaycan dili) Түркі кеңесі (Qazax dili) Түрк кеңеши (Qırğız dili) Türk Keneşi (Türk dili) Turkish Council (İngilis dili) | |
 | |
 | |
 Türk Şurasının üzvləri Ola biləcək üzv (Türkmənistan) Şimali Kipr Türk Respublikası | |
| Yaranma tarixi | 3 oktyabr 2009 |
| Rəsmi dili | Azərbaycan dili, Qazax dili, Qırğız dili, Türk dili, İngilis dili [1] |
| Mərkəzi | |
| Sədri | Bağdad Amreyev |
| Üzvləri |
 Azərbaycan  Türkiyə  Qazaxıstan  Qırğızıstan  Özbəkistan[2] |
| Turkkon.org | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Türk Şurası (qaz. Түркі кеңесі, qırğ. Түрк кеңеши, türk. Türk Keneşi, ing. Turkic Council) - Türk ölkələrini birləşdirən beynəlxalq təşkilat. Türk Şurası 2009-cu ilin oktyabrın 3-də, Naxçıvanda yaradılıb.
25 avqust 2012-ci ildə Bişkekdə Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Türkiyənin daxil olduğu Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlığı Birliyinin (Türk Birliyinin) bayrağı qəbul edilib. Vahid bayraq üçün 4 dövlətin bayrağının hər birindən bir element götürülüb: Günəş Qırğızıstanın, ulduz Azərbaycanın, aypara Türkiyənin, rəng isə Qazaxıstanın bayrağından götürülüb.
Qurum[redaktə | əsas redaktə]
Türk Şurasının üç mərkəzi var. Bunlar İstanbul, Bakı və Astanadır. İstanbul inzibati mərkəzdir. Bakı Parlament Assambleyasının mərkəzi, Astana isə Türk Akademiyasının mərkəzidir.
Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurası bu vahidlərdən ibarətdir:[3]
- Baş katib-İstanbul
- Dövlət başçıları Şurası
- Xarici işlər nazirləri Şurası
- Böyük Məmurlar Komitəsi
- Ağsaqqallar Şurası
- Parlament Assambleyası (TürkPA)-Bakı
- Türk Akademiyası-Astana
- Türk Mədəniyyət və Sənətləri Ortaq İdarəsi (TÜRKSOY)-Ankara
- Türk İş Şurası
Ölkə dövlət başçıları ildə bir dəfə rəsmi, bir dəfə də qeyri-rəsmi olaraq müxtəlif şəhərlərdə toplanır. Bundan başqa üzv ölkələrin xarici işlər nazirləri və rəsmiyyətçiləri də il ərzində nizamlı yığıncaqlar həyata keçirir. Məclis başçıları və məclis heyətləri Bakıda toplanır. Türk Şurasının Baş katibinə üç illiyinə təqaüdçü səfir Halil Akıncı seçilmişdir.
Zirvə Toplantıları[redaktə | əsas redaktə]
| Türk Dili Danışan Ölkələr Zirvələri (1992-2010) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Tarix | Ev Sahibi Ölkə | Ev Sahibi Şəhər | Ev Sahibi Lider | Qeydlər | |
| 1. | 30 Oktyabr 1992 |  Türkiyə |
Ankara | Turqut Özal | |
| − | 12 İyul 1993 |  Qazaxıstan |
Almatı | Nursultan Nazarbayev | Almatı Razılaşması: TÜRKSOY 'un quruluşu |
| 2. | 18 Oktyabr 1994 | Türkiyə |
İstanbul | Süleyman Dəmirəl | |
| 3. | 28 Avqust 1995 |  Qırğızıstan |
Bişkek | Əsgər Akayev | |
| 4. | 21 Oktyabr 1996 |  Özbəkistan |
Daşkənd | İslam Kərimov | |
| 5. | 9 İyun 1998 | Qazaxıstan |
Astana | Nursultan Nazarbayev | |
| 6. | 8 Aprel 2000 |  Azərbaycan |
Bakı | Heydər Əliyev | |
| 7. | 26 Aprel 2001 | Türkiyə |
İstanbul | Əhməd Necdət Sezər | |
| 8. | 17 Noyabr 2006 | Türkiyə |
Antalya | Əhməd Necdət Sezər | |
| − | 21 Noyabr 2008 | Türkiyə |
İstanbul | Abdullah Gül | İstanbul Andlaşması: Türk PA 'nın quruluşu |
| 9. | 3 Oktyabr 2009 | Azərbaycan |
Naxçıvan | İlham Əliyev | Naxçıvan Sazişi: Türk Şurasının quruluşu |
| 10. | 15 Sentyabr 2010 | Türkiyə |
İstanbul | Abdullah Gül | |
| Türk Şurası Zirvələri (2011-bu gün) | |||||
| Tarix | Ev Sahibi Ölkə | Ev Sahibi Şəhər | Ev Sahibi Lider | Mövzu | |
| 1. | 20-21 Oktyabr 2011 | Qazaxıstan |
Almatı | Nursultan Nazarbayev | İqtisadi və Ticarət Əməkdaşlıq |
| 2. | 22-23 Avqust 2012 | Qırğızıstan |
Bişkek | Almazbek Atambayev | Təhsil, Elm və Mədəniyyət Əməkdaşlıq[4] |
| 3. | 15-16 Avqust 2013 | Azərbaycan |
Qəbələ | İlham Əliyev | Nəqliyyat Əməkdaşlıq[5] |
| 4. | 4-5 İyun 2014 | Türkiyə |
Bodrum | Abdullah Gül | Turizm Əməkdaşlıq[6] |
| 5. | 10-11 Sentyabr 2015 | Qazaxıstan |
Astana | Nursultan Nazarbayev | Medya ve Enformasyon İşbirliği |
Baş Katibləri[redaktə | əsas redaktə]
| No. | Ad | Ölkə | Vəzifəyə gəlib | Vəzifədən gedib |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Halil Akıncı | |
3 oktyabr 2009 | 16 iyul 2014 |
| 2 | Ramil Həsənov | |
16 iyul 2014 | 3 iyul 2018 |
| 3 | Bağdad Amreyev |
|
3 iyul 2018 | - |
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
 | Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir. |
- ↑ Turkkon.org (türk.)
- ↑ "Congratulatory Message of the Secretary General of the Turkic Council Ambassador Ramil Hasanov, for the statement of the President of the Republic of Uzbekistan, H.E. Shavkat Mirziyoyev regarding Uzbekistan`s accession to the Turkic Council". Turkic Council. İstifadə tarixi: 2018-05-01.
- ↑ TÜRKDİLLİ DÖVLƏTLƏRİN ƏMƏKDAŞLIQ ŞURASI
- ↑ http://www.mfa.gov.tr/the-second-summit-of-turkic-council-was-held-in-bishkek.en.mfa
- ↑ http://www.mfa.gov.tr/the-third-turkic-council-summit-meeting-was-held-in-gabala.en.mfa
- ↑ http://www.mfa.gov.tr/declaration-of-the-fourth-summit-of-the-cooperation-council-of-turkic-speaking-states_-5-june-2014_-bodrum_-turkey.en.mfa
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
 | |
|---|---|
| Üzvlər | |
