Tafta (parça)

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Tafta səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Taftadan tikilmiş qadın yubkası

Tafta — ipəkdən hazırlanan parça növü. Saya və naxışlı olur.

"Tafta" sözünün izahını İranda olan yer adı ilə bağlayırlar, ehtimal ki, parçanın adı da burdan götürülüb.

Tafta, sapının zərif tovluluğu, sıxlığı, davamlılığı, naxışlarının sadəliyi, rəng harmoniyasının ifadəli həlli ilə həmnövlərindən fərqlənən, xalq məişətində istifadə olunan ipək toxumadır. Azərbaycan milli toxumalarından olan tafta hələ XV–XVII əsrlərdə AvropaRusiyada böyük şöhrət tapmışdı.

XIX əsrdə Şuşa, Şamaxı və onun ətraf kəndləri tafta parça istehsalında Zaqafqaziyada birinci yeri tuturdu. Bu zaman Şamaxıda ən çox qırmızı, sarı, yaşıl, göy və s. rəngli zolaq və millərdən ibarət dama-dama naxışlı tafta parçalar daha çox istehsal edilirdi.

Ən sıx toxumada dörd əriş sap götürülürdü. Bu cür kip toxunuşlu tafta parça xalq arasında "Çarta tafta" adlanırdı. İşığa çox davamlı olan bu toxumanın eni bir və ya bir yarım çərək, uzunluğu isə tələbatından asılı olaraq müxtəlif olurdu. Tafta parça bəzən çox incə, yarıtovlu ipəkdən toxunduqda onun sapları-lifləri tez qırıla bilirdi. Buna görə də, bəzi yerli toxucular buna "Şaxısındı tafta" da deyirdilər.