Takamine Cokiçi
| Takamine Cokiçi | |
|---|---|
| yap. 高峰 譲吉 | |
 | |
| Doğum tarixi | 3 noyabr 1854[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 22 iyul 1922[1][3] (67 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Nefrit (xəstəlik) |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | kimyaçı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Takamine Cokiçi (高峰 譲吉?, 3 noyabr 1854[1][2][…] – 22 iyul 1922[1][3], Nyu-York, Nyu-York ştatı) – Yaponiya kimyaçısı, adrenalini saf şəkildə ayıra bilmiş ilk şəxs.[4] "Yaponiyanın Tomas Edisonu" və "Yaponiyanın Pasteri" ləqəbləri ilə tanınır.[4] ABŞ biotexnologiyasının qurucularından biri hesab olunur.[4]
İlk illəri və təhsili[redaktə | mənbəni redaktə et]
Takamine Cokiçi 3 noyabr 1854-cü ildə Yaponiyanın qərb sahilində yerləşən bir qəsəbədə doğulmuşdur.[4] 1866-cı ildə Qərb elmlərini öyrənməyə başlamış, 1878-ci ildə Yaponiya hökumətinin dəstəyi ilə Qlazqo Universitetində təhsil almaq hüququ qazanmışdır.[4] Yaponiyaya qayıtdıqdan sonra Yaponiya Kənd Təsərrüfatı və Ticarət Departamentində işləməyə başlamışdır.[4]
1884-cü ildə Nyu-Orleanda keçirilən Pambıq sərgisində iştirak etmək üçün seçilmişdir.[4] Nyu-Orlean qaldığı evin sahibinin qızı Karolina Fild Hitçlə tanış olmuş və onunla evlənmişdir.[4] Balayı üçün getdiyi Cənubi Karolinada gübrə zavodlarını, Vaşinqtonda isə patent hüququnu öyrənmişdir.[4]
Karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Takamine Yaponiyaya qayıdandan sonra hökumətin dəstəyi ilə Tokio Süni Gübrə Şirkətini qurmuşdur.[4] O, ABŞ-yə qayıtmaq istəsə də, oradakı gübrə istehsalı ilə rəqabət edə bilməyəcəyini düşünüb enzimologiya sahəsinə yönəlmişdir.[4] 1890-ci ildə Çikaqoya köçərək bir içki zavodunda tədqiqatçı kimi işləməyə başlamış, burada süni göbələk kulturu metodu ilə distillə prosesini sürətləndirməyi bacarmış və "Bonzay" adlı viski növü yaratmışdır.[4][5]
1894-cü ildə ABŞ-də ilk mikrobial ferment patentini almışdır.[4] O, Nyu-Cersi ştatının Klifton şəhərində Takamine Tədqiqat Mərkəzini yaratmış və burada həzm dərmanı kimi istifadə olunan takadiastazanı almışdır.[5] "Parke-Davis" şirkəti tərəfindən satılan bu dərman uğurlu olduqdan sonra Takamine şirkətin məsləhətçisi kimi işləməyə başlamışdır.[4]
1898-ci ildə Nyu-York şəhərinə köçərək burada müstəqil laboratoriya qurmuşdur.[4] 1901-ci ildə köməkçisi Keyzo Uenaka ilə birlikdə adrenalin hormonunu saf çəkildə ayırmış, beləliklə, hormon ayıra bilmiş ilk kimyaçı olmuşdur.[4] Adrenalin və takadiastazadan əldə etdiyi gəlir sayəsində Yaponiyada bir, ABŞ-də iki şirkət qurmuşdur.[4]
ABŞ–Yaponiya əlaqələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Takamine ABŞ–Yaponiya əlaqələrinin inkişafında da töhfələr vermişdir.[4] 1905-ci ildə Nippon klubunun qurucu üzvü, 1907-ci ildə Manhettendə Yaponiya Cəmiyyətinin vitse-prezidenti olmuşdur.[5] O, Nyu-York Yapon Assosiasiyasının qurucusu olmuş və dörd dəfə prezidenti seçilmişdir.[5]
1909-cu ildə Vaşinqtonda Potomak çayı ətrafındakı bölgənin ABŞ-nin birinci xanımı Helen Herron Taft tərəfindən abadlaşdırdığını öyrənən Takamine ona Tokiodan gətirilmiş 2000 sakura ağacı hədiyyə etmişdir.[4]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 Jokichi Takamine // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Jokichi Takamine // Who Named It? (ing.).
- ↑ 1 2 Jokichi Takamine // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Bennett, Joan. "Adrenalin and cherry trees". Modern Drug Discoveries (ingiliscə). IV (12). dekabr 2001: 47–48. 2019-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2022.
- ↑ 1 2 3 4 The Encyclopedia of New York City
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Kenneth, Jackson. The Encyclopedia of New York City (II). Nyu-York: Yale University Press. 2010. 1277. ISBN 978-0300114652. İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2022.
Lüğətlər və ensiklopediyalar | ||||
|---|---|---|---|---|
| Şəcərə və nekropolistika | ||||
| ||||
