Tamarix smyrnensis
Tamarix smyrnensis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Tamarix smyrnensis |
||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
|
Tamarix smyrnensis (lat. Tamarix smyrnensis) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin yulğunkimilər fəsiləsinin yulğun cinsinə aid bitki növü. Azərbaycan florasında bu cins 7 növlə təmsil olunmuşdur, onlardan 5-i dərman bitkisidir.
Botaniki təsviri
[redaktə | vikimətni redaktə et]Hündürlüyü 2.5–3 (bəzən 6) m çatan kol və ya kiçik ağacdır. Gövdəsinin qabığı qırmızı-mixəyi, birillik budaqları isə qonur-köhrən rəngdədir. Yarpaqlarının uzunluğu 1–5 mm, eni 1mm qədər, xətti-lansetvari və lansetvaridir. Çiçəklərinin ləçəkləri ağ, açıq çəhrayı və ya əlvan çəhrayı rəngdə, yumurtavari elliptik formalıdır. Uzunluğu 1–8 sm, eni 3–7 mm olan salxımlar əmələ gətirirlər. Salxımlar tək və dəstə şəklində 2 sm qədər olan çiçək saplaqları üzərində yerləşir. Qutucuğunun uzunluğu 4–6 mm, eni 2 mm-dir, hər birində orta hesabla 25–27 xırda toxum vardır. Aprel-iyun aylarında çiçəkləyir və meyvə verir.
Mənşəyi və yayılması
[redaktə | vikimətni redaktə et]Hohenaker yulqunu qafqaz coğrafi tipinin qafqaz sinfinin qafqaz qrupuna aiddir. İran, Rusiya, Orta Asiya və Qafqazda yayılmışdır. Azərbaycanda hohenaker yulqunu Böyük Qafqazın Quba massivi, Kiçik Qafqazın mərkəzi və cənub rayonları, Samur-Dəvəçi, Kür-Araz ovalıqları, Kür və Naxçıvan düzənliyi, Naxçıvanın dağlıq hissəsi, Bozqır yaylası, Alazan-Əyriçay vadisi və Abşeronda əsasən aranda, bəzi hallarda orta dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 1800 m qədər) bitir.
Ekoloji qrup və bitdiyi yerlər
[redaktə | vikimətni redaktə et]Halomezokserofitdir, səhra və sahilyanı bitkilik tiplərində rast gəlir. Çay vadiləri, qumluqlar, çaqıl daşları, şoran, qilli düzənliklərdə seyrək və qrup şəklində bitir.
Kimyəvi tərkibi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Flavonoid və aşı maddələrlə zəngindir.
Təsiri və tətbiqi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Xalq təbabətində tətbiq edilir. Əsasən sarılıq, revmatizm, dalaq, sifilis, sonsuzluq xəstəlikləri, qanaxmalar zamanı istifadə olunur. Büzüşdürücü təsirə malikdir.
İstifadə olunan hissələri
[redaktə | vikimətni redaktə et]Müalıcə məqsədi ilə bitkinin çiçəkləri, meyvələri, budaqları və qabığı istifadə edilir.
İstifadə formaları
[redaktə | vikimətni redaktə et]Cövhər və dəmləmə.
Digər faydalı xüsusiyyətləri və istifadəsi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Dekorativ, aşı maddəli, və bal verən bitkidir.